Энергетика факультети "электр техникаси, электр механикаси ва электр технологияси" кафедраси

2. Намунавий масалаларни ечиш


Биринчи масала

Икки қутбли ноаён қутбли синхрон машинанинг ички диаметри D₁=1м. Хаво бўлиғида майдоннинг тарқалишини синусоида шаклида бўлишини тахминлаш учун ротор қутб бўлинмасининг чўлғам ўралган қисмни узунлигини аниқслансин.

Ечиш. қутб бўлинмаси

қутб бўлинмасининг чўлғам ўралган қисми узунлиги
=х=3,67*1,57=1,052 м
бу ерда: =0,60,75 ўзгаради.


Иккинчи масала

Ноаён қутбли синхрон машинанинг қутби ўқидаги индукция В_=0,85 Тл.

В=110 см, D=98см, 2р-2 бўлса, хаво бўшлиғидаги ўртача индукция топилсин.
Ечиш Қутб бўлинмаси

Қутбнинг чўлғам ўралган қисмниниг нисбий узунлиги
Р = в/ = 110/153,86 = 0,7149
Қутб беркилиш хисобий коэффициенти
а_ =1- 0,5р =1-0,50,7149=0,643
Ўртача индукция
В_ур=В_ а_ = 0,850,643=0,546 Тл


Учинчи масала

Синхрон машина қўзғатиш чўлғами майдони шаклнинг коэффициенти k_f=1,05, қутб ўқидаги индукциянинг радиал ташкил этувчиси В_ = 0,75 Тл бўлса, хаво бўшлиғидаги қўзғотиш майдони индукцияси В_im аниқлансин.

Ечиш. Қўзғотиш майдони индукцияси
В_im =k₁B₅ =1,050,75=0,79 Тл.


Тўртинчи масала

Аён қутбли синхрон машина қутб бшлинмаси =17б7 см, хисобий узунлиги I_= 11,5 см, хаво бўшлиғидаги индукциянинг асосий гармоникаси амплитудаси В_im =0,68 Тл бўлса, қўзғотиш майдони оқимнинг асосий гармоникаси аниқлансин.

Ечиш Қўзгатиш майдони окимининг асосий гармоникаси
Ф_flm=(2 / ) i_ B_1m=(2/)*17,7*11,5*0,68 = 0,88*10^-2 Вб
Бешинчи масала

Аён қутбли синхрон машина қутб билинмаси  = 23 см, хисобий узунлиги 1_=12см, қўзғатиш майдони шаклининг коэффиценти k₁ =1,07, қутб ўқидаги индукциянинг радиал ташкил этувчиси В_=0,72 Тл бўлса, қўзғотиш майдони оқимининг асосий гармоникаси топилсин.

Ечиш. Хаво бўшлиғидаги индукциянинг асосий гармоникаси амплитудаси
В_Im = k_f B_=1,070,22=077 Тл
Қўзғотиш майдони оқимининг асосий гармоникаси
Ф_fIm=(2/)I_B_Im=(2/)23120,77=1,3510^-2 Bб.


Олтинчи масала

Аён қутбли синхрон машинанинг ўзаро индукция тўла оқими Ф_fIm=1,3510^-2 Bб, қутб бўлинмаси  = 16,5 см, хисобий узунлиги I_ = 14 см, қутб беркилиш хисобий коэффициенти аниқлансин.

Ечиш Хаво бўшлиғидаги ўртача индукция

Қутб беркилиш хисобий коэффициенти

_ = В_ур/В_ = 0,563/0,68 = 0,83