Эмт ва комплексларни бошқариш”

7

3.	Асинхрон двигателни тезлигини ростлаш усуллари	11
4.	Асинхрон двигателни ишга туширишнинг андозавий схемалари	18
5.	Асинхрон двигателни тормозлашнинг андозавий схемалари	24
6.	Ўзгармас ток моторини ишга туширишнинг андозавий схемалари	28
7.	Ўзгармас ток моторини тормозлашнинг андозавий схемалари	31
8.	Кетма кет қўзғатиш чулғамли ўзгармас ток моторини ишга туширишнинг андозавий схемалари.	34
9.	Синхрон двигателни ишга туширишнинг андозавий схемалари	37
10.	Ўзгармас ток электр моторли ЭМТ ва комплексларнинг электр механик боғланиш тенгламалари	40
11.	Тескари алока турлари ва уларга мос статик ва динамик тавсифларнинг шаклланиши	43
12.	Кучланиш бўйича тескари боғланган Ўзгартгич — Мотор тизими	47
13.	Ўзгартгич - Мотор тизимида ток бўйича тескари боғланиш	49
14.	Ўзгартгич - Мотор тизимида тезлик бўйича тескари боғланиш	51

1-МАЪРУЗА.
КИРИШ.
Режа
1.Бакалавр тайёрлашда ўқув фанининг ўрни ва аҳамияти.Фанининг мақсади ва вазифалари. Фан ривожининг тарихи.Замонавий ишлаб чиқариш корхоналарида сифатли махсулот ишлаб чиқаришда ЭМТ ва комплексларнинг тутган ўрни.
2.ЭМТ ва комплексларга талабларни аниқлаш ва иш режимларини оптимал бошқариш. Шу соҳада ўзбек олимларининг олиб бораётган илмий- тадқиқот ишлари ва уларнинг амалиётда қўлланилиши натижалари.

Технологик жараёнларни жадаллаштириш, аниқлигини ошириш, технологияни такомиллаштириш, жараёнларни энергияни исроф қилмасдан олиб бориш электр механик тизимларни (ЭМТ) бошқариш ва энергия самарадорлигини ошириш фанини ўрни ва аҳамиятини белгилаб беради. Турли механизмларнинг самарадорлиги ва тайёрланаётган маҳсулотларнинг сифатига қўйилаётган юкори талаблар асосан саноат электр юритмаларини автоматлаштириш асосида таъминланиши мумкин. Хамма электр юритмаларнинг машинасозликда 80%, металлургияда 90% дан ортиғи реле-контактор орқали ёки бошқача айтганда электромеханик равишда бошқарилади.

"Электр механик тизимларни бошқариш ва энергия самарадорлигини ошириш" ўқув фани электр механик қурилмаларини ишлаб чиқиш ва уларни амалиётда қўллашдаги асосий элементлари бўлган паст кучланишли аппаратларни, элементларни ва ўзгартгич техникасини тузилиши, ишлаш принциплари, классификацияси, созланиши, имкониятлари, афзалликларини ўзлаштирилишига йуналтирилган. Ушбу фанни ўзлаштириш жараёнида талаба ЭМТ ва комплексларни бошқаришнинг андозавий схемалари, электр йули билан бошқариш жараёнининг статик ва динамик режимлари кўрсаткичлари, физик ва математик моделларини тузишни ва уларнинг тахлилини, электр, механик ва энергетик кўрсаткичларини оптимал бошқариш усулларининг назарий асосларини билиши ва улардан фойдалана олиши хамда функционал тизим схемаларини тузиш кўникмаларига эга бўлиши таъминланади.
Электр механик тизимларни бошқариш ва энергия самарадорлигини ошириш ишлаш асосларини ўрганиш, лойиҳалаш ва уларни саноатда ва ишлаб чиқаришнинг бошқа сохаларида қўллаш ишлаб чиқариш самарадорлигини оширишда муҳим аҳамият касб этади. Бу фан дастурининг бажарилиши талабаларнинг мазкур бакалавр йўналишининг "Андозавий техник мажмуаларни АЭЮлари", "ЭМТни микропроцессорли бошқариш", "Умумсаноат андозавий механизмларнинг АЭЮри" ва "Комплект ЭЮлар ва уларни созлаш" фанларини ўзлаштиришлари учун асос вазифасини бажаради.