Empirik tahlil uchun ekonometrik modellarni tuzish. Nuqtalar o’rniga to’g’ri javobni qo’ying

---

1.
....-empirik tahlil uchun ekonometrik modellarni tuzish. Nuqtalar o’rniga 
to’g’ri javobni qo’ying. 
Modelni spetsifikatsiya qilish 
2.
...- tuzilgan model parametrlarini baholash. Nuqtalar o’rniga to’g’ri javobni 
qo’ying. 
a.
Modelni parametrlashtirish 
3.
...- model parametrlari sifatini va butun modelning o’zini tekshirish. 
a.
Modelni verifikatsiya qilish 
4.
...- ekonometrik modellashtirish natijalari bo’yicha aniq iqtisodiy hodisalar 
uchun prognozlar tuzish va takliflar ishlab chiqish. Nuqtalar o’rniga to’g’ri 
javobni qo’ying. 
a.
Model asosida prognoz qilish 
5.
Model so’zi lotincha ... so’zidan olingan bo’lib, o’lchov, me’yor degan 
ma’noni anglatadi. 
a.
Modulus 
6.
y=f(x1,x2,…xn) ekonometrik modelda y qanday kursatkich? 
a.
Y bogliqli korsatgich x ga bogliq 
7.
Birinchi toifadagi belgilar boshqalariga ta’sir etadi, ularning o’zgarishiga 
sababchi bo’ladi. Bu nima? 
a.
Erkli o‘zgaruvchilar 
8.
Variantalar va ularga mos chastotalar yoki nisbiy chastotalar ro’yxatiga 
nima deb aytiladi? 
a.
Tanlanmaning statistik taqsimoti 
9.
Korrelyasiya so’zi ........ so’zidan olingan bo’lib, o’zaro munosabat, 
muvofiqlik, bog’liqlik degan ma’noga ega. Nuqtalar o’rniga to’g’ri javobni 
qo’ying. 
a.
Lotincha correlation 
10.
Regressiya so’zi ...... so’zidan olingan bo’lib, orqaga harakatlanish degan 
ma’noga ega. Nuqtalar o’rniga to’g’ri javobni qo’ying. 
a.
Lotincha regressio 
11.
Agar natijaviy va omil belgilarining qo’shimcha o’sish sur’atlari bir xilda 
bo’lsa, u holda elastik koeffisiyenti ....................ga teng bo’ladi 
a.
1 
12.
Ikki hodisa yoki omil va natijaviy belgilar orasidagi bog’lanish ............ 
korrelyasiya deb ataladi 

---

a.
Juft 
13.
Bir omilli ishlab chiqarish funksiyasini ko’rsating: 
i.
Y=a0 + a1x 
14.
Har bir parametrga mos kelgan thaq qiymatlari hisoblanib mezonning 
nazorat qiymati tjad Styudent taqsimotining jadvalidan aniqlanadi. Agar 
biror parametr uchun thaq> tjad bo’lsa, u holda bu parametr qabul qilingan 
daraja bilan…. 
a.
Mohiyatli hisoblanadi 
15.
Chastota bu… 
a.
Absalut miqdor bo’lib har variantning toplamda neci martda 
uchrashuvini korsatadi 
16.
Ekonometrika fani nimani o’rganadi? 
a.
Iqtisodiy omillarning o’zaro bog’liqligi va bog’lanish qonuniyatlarini 
matematik statistika usullari yordamida o’rganadi 
17.
Ekonometrik model – bu: 
a.
Tenglamalar tizimi 
18.
Ekonometrikaning maqsadi: 
a.
Real iqtisodiy obyektlarni modellashtrish va miqdoriy tahlil qilishning 
usullarini ishlab chiqish 
19.
Tanlanma ajratilgan obyektlar to’plami qanday nomlanadi? 
a.
Bo’sh to’plam 
20.
Chetlanishning kvadratidan olingan matematik kutilma nima deyiladi? 
a.
dispersiya 
21.
Variasion qatorning ekstremal qiymatlari farqi nima deyiladi? 
a.
Variasiya chegarasi 
22.
xj omillar bilan y natijaviy ko’rsatkich orasidagi bog’lanishning zichligini va 
omillar orasdagi zichligi qanday aniqlanadi? 
a.
Korrelyasiya koefitsiyenti 
23.
…- mamlakat aholisiga yalpi ichki mahsulotning yildan-yilga ko’proq ishlab 
chiqarilishi tushuniladi. 
a.
Iqtisodiy osish 
24.
Mamlakat miqyosida umumiy baholarning o’sishini nima deyiladi? 

---

a.
inflasiya 
25.
Vaqtli qatorlarning o‘zgarish darajalariga qarab ekstrapolyatsiyasi qanday 
bo`lishi mumkin? 
a.
Oddiy va murakkab 
26.
x omilning o‘zgarishi boshlanishi vaqtidan uning umumiy ta’sirining yarimi 
y natijaviy o‘zgaruvchiga ta’sir ko‘rsatadigan model nima? 
a.
Mediana lagi 
27.
Diterminasiya koeffisiyenti qanday chegaralarda o’zgaradi: 
a.
0dan 1gacha 
28.
Kobba-Duglas ishlab chiqarish funksiyasida - parametrlar jami birga teng 
bo’lsa, u holda… 
a.
Ishlab chiqarish hajmi bir omilning uning miqdoriga nisbatan 
yaratilgan eng so’nggi samaradorlikdan ortiq bolishini anglatadi 
29.
Ekonometrik model shaklini tanlashda qo’llanadigan usul: 
a.
Regression tahlil usuli 
30.
Oʻzgaruvchi belgining konkret ifodasiga nima deyiladi? 
Belgi 
31.
Korrelyasiya koexisiyentining qiymatlari …oraliqda boʻladi 
[-1,1] 
32.
Qaysi holatda model multiplikativ deyiladi? 
Y=T*S*E 
33.
Model soʻzi lotincha ... soʻzidan olingan boʻlib, oʻlchov, meʼyor degan 
maʼnoni 
anglatadi. 
lotincha modulus 
34.
11. Bosh toʻplam deb nimaga aytiladi? 
tanlanma ajratilgan toʻplamga 
35.
Korrelyasiya koexisiyentining qiymati nimaga teng boʻlganda X va Y 
belgilar orasida 
chiziqli funksional bogʻlanish mavjud hisoblanadi? 
1 
36.
Korrelyasiya soʻzi ........ soʻzidan olingan boʻlib, oʻzaro munosabat, 
muvofiqlik, bogʻliqlik 
degan maʼnoga ega. Nuqtalar oʻrniga toʻgʻri javobni qoʻying. 
lotincha correlation 

---

37.
Korrelyasiya koexisiyentining qiymatlari …oraliqda boʻladi 
[-1,1] 
38.
…- bu kelajakda, maʼlum bir muddat oraligʻida obyekt, hodisa yoki 
jarayonlarning 
rivoji samarasi hamda ularning ehtimolli yoʻnalishlari toʻgʻrisidagi ilmiy-
uslubiy 
asoslangan mulohaza hisoblanadi. 
prognoz 
39.
Eng katta chastotaga ega boʻlgan varianta nima deb aytiladi? 
Moda 
40.
. ....-empirik tahlil uchun ekonometrik modellarni tuzish. Nuqtalar oʻrniga 
toʻgʻri javobni 
qoʻying. 
Modelni spesifikasiya qilish 
41.
. …- umumiy nazariya dairasidagi ilmiy bashoratni tavsiflaydi. 
gipoteza 
42.
Eng kichik kvadratlar usuliga qaysi mos keladi...- 
Q-->min 
43.
x omilning oʻzgarishi boshlanishi vaqtidan uning umumiy taʼsirining yarimi 
y natijaviy 
oʻzgaruvchiga taʼsir koʻrsatadigan model nima? 
mediana lagi 
44.
Vaqtli qatorlarni tekislashda qaysi usullardan foydalaniladi: 
Oʻrtacha sirgʻaluvchilar usuli 
45.
....– bu natijaviy koʻrsatkichning haqiqiy qiymati ehtimollik bilan prognoz 
qilingan 
oraligʻiga tushishi. 
Ishonchlilik oraligʻi 
46.
…- bu kelajakda, maʼlum bir muddat oraligʻida obyekt, hodisa yoki 
jarayonlarning rivoji 
samarasi hamda ularning ehtimolli yoʻnalishlari toʻgʻrisidagi ilmiy-uslubiy 
asoslangan 
mulohaza hisoblanadi. 
prognoz 
47.
Ideal modellar toʻgʻri ifodalangan javobni koʻrsating? 
odamni fikrlash jarayoni bilan chambarchas bogʻlangan modellar 
48.
Birinchi toifadagi berilgan belgilar qiymatining oʻzgarishiga qiymatlar qabul 
qiladigan 

---

natijaviy belgilar. Bu nima? 
erksiz oʻzgaruvchilar 
49.
Regressiya tenglamasi qaysi mezon bilan baholanadi? 
Fisher mezoni 
6. Har bir bogʻliq oʻzgaruvchi,bogʻliq boʻlmagan bir xil toʻplam 
oʻzgaruvchilar funksiyasi 
sifatida beriladigan tizim nima deyiladi? 
bogʻliq boʻlmagan tenglamalar tizimi 
7. Eng katta chastotaga ega boʻlgan varianta nima deb aytiladi? 
Moda 
8. Tizim ichida aniqlanuvchi, bogʻliqli y oʻzgaruvchilar nima deyiladi? 
endogen 
9. y=f(x1,x2,…xn) ekonometrik modelda y qanday kursatkich? 
endogen koʻrsatkich 
10. Chekli yoki cheksiz oraliqdagi barcha qiymatlarini qabul qilishi mumkin 
boʻlgan 
miqdor qanday n omlanadi? 
uzluksiz tasodifiy miqdor 
11. Ekonometrika fani nimani oʻrganadi? 
Iqtisodiy omillarning ozaro bogʻliqligi va bogʻlanish qonuniyatlarini 
matematik statistika usullari 
yordamida oʻrganadi 
12. ...- ekonometrik modellashtirish natijalari boʻyicha aniq iqtisodiy 
hodisalar uchun 
prognozlar tuzish va takliflar ishlab chiqish. Nuqtalar oʻrniga toʻgʻri javobni 
qoʻying. 
Model asosida prognoz qilish 
13. Korrelyasiya koexisiyentining qiymatlari …oraliqda boʻladi 
[-1,1] 
14. Eng kichik kvadratlar usuliga qaysi mos keladi...- 
Q-->min 
15. Agar natijaviy va omil belgilarining qoʻshimcha oʻsish surʼatlari bir 
xilda boʻlsa, u holda 
elastik koexisiyenti ....................ga teng boʻladi 
1 
16. Qiymati tashqaridan beriladigan, boshqariladigan, bashoratlanuvchi, 
taʼsir etuvchi 
oʻzgaruvchilar nima deyiladi? 

---

ekzogen 
17. Mamlakat miqyosida umumiy baholarning oʻsishini nima deyiladi? 
inflyaziya 
18. Korrelyasiya koexisiyenti r=1 boʻlsa omillar oʻrtasida bogʻlanish 
funksional 
19. ....-empirik tahlil uchun ekonometrik modellarni tuzish. Nuqtalar oʻrniga 
toʻgʻri javobni 
qoʻying. 
Modelni spesifikasiya qilish 
20. ….- bir-biriga oʻzaro taʼsir etuvchi elementlari, ularning xossalari va 
aloqalari mavjud 
boʻlgan butun bir kompleks sifatida qaralishi mumkin. 
tizim 
21. Oʻrganish yoʻllari va usullarini tanlash hamda shu tarmoqdagi haqiqat 
koʻrinishlarini 
umumiylashtirish nima deyiladi? 
usul 
22. Ijtimoiy-iqtisodiy hodisalarning vaqt davomida oʻzgarishi … deb 
yuritiladi. 
dinamika 
23. Iqtisodiy jarayonlarni bilishning ilmiy usullari hamda prognozlashning 
barcha usul va 
yoʻllari yigʻindisini qoʻllash orqali iqtisodiy prognozlarni ishlab chiqish 
nima deyiladi? 
iqtisodiy prognozlash 
24. Bogʻliq oʻzgaruvchilar bogʻliq boʻlmagan oʻzgaruvchilarning va oldin 
aniqlangan 
bogʻliq oʻzgaruvchilar y1, y2,…, yi-1 larning funksiyasi sifatida tizimga 
nima deyiladi? 
rekursiv tenglamalar tizimi 
25. Vaqt yoki davrlarga bogʻliq ketma-ket omillar ... deyiladi. 
Vaqtli qator 
26. Vaqtli qatorlarning oʻzgarish darajalariga qarab ekstrapolyatsiyasi 
qanday boʻlishi 
mumkin? 
oddiy va murakkab 
27. Birinchi toifadagi belgilar boshqalariga taʼsir etadi, ularning oʻzgarishiga 
sababchi 

---

boʻladi. Bu nima? 
erkli oʻzgaruvchilar 
28. Korrelyasion bogʻlanish zichligi boʻyicha quyidagicha boʻladi: 
Sust, oʻrtacha, kuchli 
29. Oʻz ichiga omilli oʻzgaruvchilarning joriy va lagli (kechikkan) 
qiymatlarini oladigan 
model nima? 
taqsimlangan lagli model 
30. ....- qatorning joriy va kelgusi darajalari chiziqli munosabatlarining 
bogʻliqligini 
xarakterlaydi. 
Avtokorrelyasiya koefisiyenti 
1.
Chekli yoki cheksiz oraliqdagi barcha qiymatlarini maʼlum ehtimollar bilan 
qabul qilishi 
mumkin boʻlgan miqdorga nima aytiladi? 
Uzluksiz tasodifiy miqdor 
2. EKONOMETRIKA” termini dastlab kimlar tomonidan qoʻllanilgan? 
P. Syempa , Y.Shumpeter, R.Frish 
3. Yaxshi tanlangan model ... ega boʻladi. 
normal qonunga 
4. Variantalar va ularga mos chastotalar yoki nisbiy chastotalar roʻyxatiga 
nima deb 
aytiladi? 
Tanlanmaning statistik taqsimoti 
5. Darbin-Uotson mezoni ......... 
natijaviy omil qatorida avtokorrelyasiya mavjudligini koʻrsatadi. 
6. Ijtimoiy-iqtisodiy hodisalarning vaqt davomida oʻzgarishi … deb 
yuritiladi. 
dinamika 
7. Ishlab chiqarish funksiyalarini yechish deyilganda …tushuniladi. 
Nomaʼlum xj larni topish 
8. Vaqtli qatorlarni tekislashda qaysi usullardan foydalaniladi: 
Oʻrtacha sirgʻaluvchilar usuli 
50.
10. Regressiya koyefisiyenti ......... 
bogʻliq boʻlmagan omilning bir birlikka oʻzgarishi, natijaviy omilning 
qanchaga oʻzgarishini 

---

koʻrsatadi. 
11. Regressiya tenglamasininng parametrlari qaysi mezon bilan baholanadi? 
Styudent mezoni 
51.
13. Bosh toʻplam deb nimaga aytiladi? 
tanlanma ajratilgan toʻplamga 
14. Diterminatsiya koexisiyenti ….. 
korrelyatsiya koexisiyentining kvadratiga teng 
15. Ayrim, ajralgan qiymatlarni maʼlum ehtimollar bilan qabul qiluvchi 
miqdor qanday 
nomlanadi? 
diskret tasodifiy miqdor 
16. Jamiyatdagi va iqtisodiyotdagi obyektlarni matematik modellar 
yordamida kuzatish 
mumkin. Bu tushuncha ……deyiladi. 
modellashtirish 
17. Ekonometrik modellar deganda nima tushuniladi? 
ekonometrik modellar deganda iqtisodiy jarayonlar parametrlarini 
hisoblab topish 
18. Vaqtli qatorning additiv modeli quyidagi shaklga ega: 
Y=T+S+E 
19. Qator darajalarini birin-ketin maʼlum tartibda surish yoʻli bilan 
hisoblangan oʻrtacha 
darajaga nima deyiladi? 
oʻrtacha sirgʻaluvchi usul 
52.
21. Ishlab chiqarish funksiyalari …ifodalangan boʻlishi mumkin. 
oshkor va oshkormas tenglama koʻrinishida 
22. …- bu kelajakda, maʼlum bir muddat oraligʻida obyekt, hodisa yoki 
jarayonlarning 
rivoji samarasi hamda ularning ehtimolli yoʻnalishlari toʻgʻrisidagi ilmiy-
uslubiy 
asoslangan mulohaza hisoblanadi. 
prognoz 
53.
24. Model soʻzi lotincha ... soʻzidan olingan boʻlib, oʻlchov, meʼyor degan 
maʼnoni 
anglatadi. 
lotincha modulus 
25. Tanlanma ajratilgan obyektlar toʻplami qanday nomlanadi? 
bosh toʻplam 

---

26. Statistik prognozlashda qoʻllanadigan usulni koʻrsating: 
Ekstrapolyasiya usuli 
27. Mamlakat miqyosida umumiy baholarning oʻsishini nima deyiladi? 
inflyaziya 
28. Biron-bir toʻplam natijalari asosida boshqa nomaʼlum darajalarni 
aniqlash nima? 
ekstrapolyasiya 
29. …- aniq muayyan maqsadlarni qoʻyish va tadqiq etilayotgan obyektning 
aniq 
hodisalarini bashoratlashni koʻzda tutadi. 
reja 
30. Har bir bogʻliq oʻzgaruvchi,bogʻliq boʻlmagan bir xil toʻplam 
oʻzgaruvchilar funksiyasi 
sifatida beriladigan tizim nima deyiladi? 
bogʻliq boʻlmagan tenglamalar tizimi 
1.
Chetlanishning kvadratidan olingan matematik kutilma nima deyiladi? 
dispersiya 
2. Dispersiyadan olingan kvadrat ildizga nima deb ataladi? 
Oʻrtacha kvadratik chetlanish 
3. …. - mamlakat miqyosida umumiy baholarning oʻsishini koʻrsatadi. 
Inflyasiya 
4. Juy regressiya tenglamasidagi Y oʻzgaruvchi …… 
tasodif emas 
5. ... har bir X uchun qoldiqning dispersiyasi har xil boʻlishini anglatadi. 
Geteroskedadatlik 
6. Iqtisodiy oʻsishning nisbiy tezligi ishlab chiqarishning omillar sarflari 
boʻyicha … 
deyiladi. 
elastikligi 
7. Chekli yoki cheksiz oraliqdagi barcha qiymatlarini qabul qilishi mumkin 
boʻlgan 
miqdorga nima deb aytiladi? 
Oʻzgaruvchi tasodifiy miqdor 
8. Ekonometrik modellashtirish quyidagi bosqichdan iborat: 
Toʻrt bosqichdan; 
9. Har variantning toʻplamda necha bor uchrashuvini koʻrsatuvchi miqdorga 
nima 
deyiladi? 

---

Chastota 
10. Tanlanma R korrelyasiya koexisiyentining absolyut qiymati ..... dan 
oshmaydi. 
1 
12. Vaqt yoki davrlarga bogʻliq ketma-ket omillar ... deyiladi. 
Vaqtli qator 
13. Oʻz ichiga omilli oʻzgaruvchilarning joriy va lagli (kechikkan) qiymatlarini 
oladigan 
model nima? 
taqsimlangan lagli model 
14. Korrelyasiya koexisiyenti r=1 boʻlsa omillar oʻrtasida bogʻlanish 
funksional 
15. Tajriba natijasida u yoki bu qiymatni qabul qilishi oldindan maʼlum 
boʻlmagan miqdor 
nima? 
tasodifiy miqdor 
16. Tizim ichida aniqlanuvchi, bogʻliqli y oʻzgaruvchilar nima deyiladi? 
endogen 
17. Ideal modellar toʻgʻri ifodalangan javobni koʻrsating? 
odamni fikrlash jarayoni bilan chambarchas bogʻlangan modellar 
18. Ekonometrik izlanishlarda tanlangan model boʻyicha trend tenglamasini 
tanlashda 
yuqorida sanab oʻtilgan har bir komponentani …oʻtkaziladi. 
miqdoriy tahlili 
19. Giperbolik bogʻlanish ……..bogʻlanishni ifodalaydi. 
Odatda teskari 
20. Prognozlashtirilayotgan obʼekt tuzilishida kutilayotgan oʻzgarishlarning 
normativ 
modellardagi izlanish nima deyiladi? 
modellashtirish 
21. Korrelyasiya soʻzi ........ soʻzidan olingan boʻlib, oʻzaro munosabat, 
muvofiqlik, bogʻliqlik 
degan maʼnoga ega. Nuqtalar oʻrniga toʻgʻri javobni qoʻying. 
lotincha correlation 
22. Tahlil uchun tasodifiy ravishda tanlab olingan obyektlar toʻplam qanday 
nomlanadi? 
tanlanma toʻplam 
23. Amaliyotda necha xil prognozlash usullaridan foydalaniladi? 

---

15-20 
24. Qaysi holatda model uchun koʻrsatkichlarning qiymati oshib borganda 
parobolik 
bogʻlanishdan foydalaniladi? 
nisbiy kattalik cheksiz boʻlsa 
25. Oʻzgarmas miqdorning matematik kutilishi M(C)= 
C 
26. Iqtisodiy jarayonlarni bilishning ilmiy usullari hamda prognozlashning 
barcha usul va 
yoʻllari yigʻindisini qoʻllash orqali iqtisodiy prognozlarni ishlab chiqish nima 
deyiladi? 
iqtisodiy prognozlash 
27. Ikki hodisa yoki omil va natijaviy belgilar orasidagi bogʻlanish qanday 
nomlanadi? 
juft korrelyasiya 
28. …- lotincha modulus soʻzidan olingan boʻlib, oʻlchov, meʼyor degan 
maʼnoni anglatadi. 
Nuqtalar oʻrniga toʻgʻri soʻzni tanlang. 
model 
29. Regressiya soʻzi ...... soʻzidan olingan boʻlib, orqaga harakatlanish degan 
maʼnoga ega. 
Nuqtalar oʻrniga toʻgʻri javobni qoʻying. 
lotincha regressio