Elektrotexnikaning nazariy asoslari

Ko‘prik sxemasining afzalliklari va kamchiliklari
To‘g‘rilagichlar radioelektron qurilmalarni ta’minlash bloklarida o‘zgaruchan kuchlanishni o‘zgarmas kuchlanishga aylantirish uchun xizmat qiladi. Istalgan to‘g‘rilagichning sxemasi 3 ta asosiy elementni o‘z ichiga oladi.

1. 
   Kuch transformatori – tarmoq kuchlanishini ko‘paytirish yoki pasaytirish uchun xizmat qiladi va apparaturani tarmoqdan galvanik ajratish vazifasini bajaradi.
   
2. 
   To‘g‘rilovchi element (ventil) – bir tomonlama o‘tkazuvchanlikka ega va o‘zgaruvchan kuchlanishni o‘zgarmas pulslangan kuchlanishga aylantirib beradi.
   
3. 
   Filtr – pulslangan kuchlanishni silliqlash uchun xizmat qiladi.
   

To‘g‘rilagichlarning asosiy xarakteristikalari quyidagilar:
Doimiy tokning nominal kuchlanishi – berilgan texnik talablar asosidagi to‘g‘rilangan kuchlanishning o‘rtacha qiymati.
Nominal to‘g‘rilangan tok I₀ – to‘g‘rilangan tokning o‘rtacha qiymati, uning doimiy tashkil etuvchisi texnik talablar asosida berilgan.
Tarmoq kuchlanishi – to‘g‘rilagichni ta’minlovchi o‘zgaruvchan tok tarmoq kuchlanishi.Tarmoq kuchlanishining standart qiymati 220 voltni tashkil etadi (±10%).
Pulsatsiya – to‘g‘rilagich chiqishida kuchlanish yoki tokning o‘zgaruvchan tashkil etuvchisi. Bu to‘g‘rilagichning sifatiy ko‘rsatkichidir.
Pulsatsiyalar chastotasi – to‘g‘rilagich chiqishida kuchlanish yoki tokning garmonik tashkil etuvchilarini o‘tkir ifodalangan chastotasi. Ko‘prikli sxemalar uchun pulsatsiyalar chastotasi ta’minlovchi tarmoq chastotasining ikkilanganligiga teng.
Pulsatsiyalar koeffitsienti – to‘g‘rilagich chiqishida kuchlanish yoki tokning eng ko‘p o‘tkir ifodalangan garmonik tashkil etuvchilarini amplitudasini kuchlanish yoki tokning o‘rtacha qiymatiga munosabati. Filtr kirishidagi pulsatsiyalar koeffitsienti (p0 %) va filtr chiqishidagi pulsatsiyalar koeffitsientiga (p1%) ajratiladi. Filtr chiqishidagi pulsatsiyalar koeffitsientini ruxsat etilgan qiymati yuklama xarakteri bilan aniqlanadi.