|
Reaktiv mikromotorlar. Havo bo'shlig'i atrofida va qo’zg’almagan rotor bo'ylab o'zgaruvchan magnit qarshilikka ega bo'lgan sinxron reaktiv mikromotoralar deyiladi. Bunday mikromotorlarning aylanadigan magnit maydoni faqat statorning M.YU.K. tomonidan yaratiladi.. Dvigatel havo bo'shlig'ining aylanishi bo'ylab magnit qarshilikning o'zgarishi rotorning tegishli shakli va materialini tanlash orqali amalga oshiriladi.
Reaktiv dvigatelning burchak xarakteristikasi stator atrofi bo'ylab magnit qarshilikning o'zgaruvchanligi qonuni bilan belgilanadi. Stator chulg’amining faol qarshiligini hisobga olmagan holda magnit qarshilikning o'zgaruvchan tarkibiy qismining asosiy (ikkinchi) garmonikasiga mos keladigan moment, katta quvvat qutbli elektr mashinalarining umumiy nazariyasidan ma'lum bo'lgan formula bilan topiladi [14]:
Gisterizis mikromotorlari. Sinxron gisterezis – mikromotorining aylanish momenti rotorning haddan tashqari magnitlanishi tufayli paydo bo’lishidir. Shaklda Г-201 gisteriz mikromotori ko'rsatilgan: 1 - ikki faza chulgamli stator; 2 - rotor; 3 - podshipnik qalqoni.
4.10 –rasm.
Gisterez dvigatelining rotori yigma tarzda ishlab chiqariladi Gisterez momentining mohiyatini aniqroq tushuntirish uchun, asenkron aylanish paytida, ya'ni rotor materiali doimiy ravishda magnitlanganida tasvirlangan konstruktsiyaning rotorida sodir bo'ladigan fizik jarayonlarni ko'rib chiqaylik.
4.13-rasm.
Ideal mikromotorning mexanik xususiyatlari 4.13,-rasmda- a (qora chiziq). Ko'rinib turibdiki, xarakteristika mutlaqo qattiq va sinxron gisterezisli mikromotor, sinxron mikromotorlarning boshqa turlaridan farqli o'laroq, rotorning sinxron burchak tezligidagi momentga teng bo'lgan, gisterezisning boshlang'ich momentiga ega.
Gisterezis momentining qiymati rotordagi quvvat balansi asosida aniqlanadi. Qo’zg’almas rotorda gisteriz uchun quvvatni yo'qotish:
bu erda Pr.y - gisterezning aylanish maydoniga mutanosib bo'lgan birlik hajmiga magnitlanish aylanishining bir sikli uchun solishtirma yo'qotishlari; f1 - ta'minot kuchlanishining chastotasi; V - rotor magnitlangan qattiq materialining hajmi.
Rotor slip s bilan aylanganda, rotor magnitlanishining aylanish chastotasi fS = Sf, rotordagi gisterezis yo'qotish esa Prs = sPrn bo'ladi.
Prп va PrS dvigatel tomonidan ishlab chiqilgan umumiy mexanik quvvatiga mos keluvchi: Рмех= РrП — PrS = РrП (1-S)
Bunda gisteriz moment
bu erda ω2 va ω1 - rotor va maydonning burchak tezligi.
(4.10) dan kelib chiqadigan bo'lsak, gisterez momentining ortishi
bu gisterezisli halqali materialdan rotorni kuchlanish kuchi Hc va qoldiq induksiya Br qiymatlarining eng yuqori qiymatiga ega, shuningdek eng muqobil shaklga keltirgan holda amalga oshiriladi (4.14-rasm).
An'anaviy elektr po'latlari, gisterezisli halqa, masalan, 3-grafadagi. 4.14 va hech qanday muhim gisterezis momentini ta'minlamaydi.
Haqiqiy gisterezis mikromotoralarining mexanik xususiyatlari mutlaqo qattiq emas. Rotorning burchak tezligining (slip) funktsiyasi sifatida histerez momentining o'zgarishi asosan uchta omil bilan izohlanadi.
Birinchidan, rotor va rotordagi maydonning burchak tezliklarining tengsizligi bilan, ularga sabab bo'lgan maydon bilan o'zaro ta'sirida (Ф1, indüksiyon motorining momentini tashkil etuvchi moment Mв hosil qiladi (4.13-rasm, b uzuq-uzuq chiziq).
Ikkinchidan, ikki fazali gisterezis motorini bir fazali tarmoqqa ulash uchun kondansatör sxemasida (4.1-rasm, b) statorning Ris.4.14. aylanadigan magnit maydonining shakli va shuning uchun Mr.a momenti (4.13-rasm, d-nuqta chiziq) rotorning burchak tezligida bog'liq. Rotorning burchak tezligi o'zgarganda, magnitlanishning aylanish chastotasi, rotordagi yo'qotishlar va shunga mos ravishda stator cho’lg’amlaridagi tok o'zgaradi. Kondensator va cho’lg’am o'rtasida kuchlanishning qayta taqsimlanishi mavjud; bu holda, bitta sirpanishda aylana maydon (masalan, s = 0 bo'lsa), ikkinchisida elliptik aylanadi (xuddi asenkron mikromotoralarda bo'lgani kabi).
Uchinchidan, maydonning yuqori garmonik momentlarining ta'siri.
Do'stlaringiz bilan baham: |
