Elektr tokidan jarohatlanganlarga birinchi tibbiygacha yordamni ko‘rsatish

SUN’IY NAFAS BERISH
Samarali sun’iy nafas oldirishning har hil usuli bor. 1-usul «og‘izdan-og‘izga» sun’iy nafas oldirish. Bu usulda yordam ko‘rsatayotgan odam o‘zining o‘pkasidan shikastlangan kishining og‘zi orqali uning o‘pkasiga havo yuboradi. Buning uchun u chalqancha yotqizilib, og‘zi ochiladi. YOrdam ko‘rsatayotgan kishi shikastlanganning hiqildog‘ini ochish uchun bir qo‘lini uning gardani tagiga va ikkinchi qo‘li bilan peshonasidan bosgan holda to iyagi bo‘yni bilan bir chiziqda joylashadigan bo‘lgunga qadar boshini orqaga engashtiradi. SHundan so‘ng yordam ko‘rsatayotgan kishi chuqur nafas olib, bemorning og‘zi orqali kuch bilan havo puflaydi. Bunda u o‘zinig og‘zi bilan uning og‘zini to‘liq qamrashi va yuzi bilan uning bo‘rnini berkitib turishi kerak. Keyin yordam ko‘rsatayotgan odam qaddini ko‘tarib, yana chuqur nafas oladi. Bu vaqtda shikastlanganning ko‘krak qafasi tushadi va u sust nafas oladi. Bir minutda 12-18 martda havo yuborish lozim.Bolalar uchun 18-20 marta bo‘lishi kerak Havoni doka, dastro‘mol yoki mahsus naycha orqali puflash kerak.
Kattalar reanimatsiyasi bo'yicha tavsiya etilgan tadbirlar ketma-ketligi
Ko'krak siqilishi (ilgari yurak massaji deb ataladigan) asosiy (karotid) arteriyalarda puls bo'lmasa amalga oshiriladi. Manipulyatsiya siqilish bosqichida ko'krakda ijobiy bosim hosil qiladi. Yurak tomirlari klapanlari arteriyalarga qon ketishini oldini oladi. Ko'krak asl shaklini olganida, qon qon aylanish tizimining venoz qismidan ko'krakka qaytadi. Ko'krak va orqa miya o'rtasida yurakning pasayishi tufayli kichik qon oqimi ta'minlanadi. Ko'krak siqish paytida qon oqimi normal yurak chiqishining 25% ni tashkil qiladi. Ushbu tavsiyalar har bir 5 kompensatsiyasi uchun ikkita reanimator mavjud bo'lganda bitta nafas olishni taklif qiladi. Faqat bitta reanimatator15 bo'lsa, siqishni ikkita nafas bilan birga bo'lishi kerak. Siqilish chastotasi daqiqada 100 bo'lishi kerak.
Ko'krak siqilishini boshlash:
Bemorni qattiq yuzaga qo'ying sternumning o'rtasini toping va 2 barmog'ini pastki chetidan o'lchang (2-rasm).Barmoqlaringizni olib tashlamasdan, ikkinchi qo'lning kaftining chetini sternumga qo'ying. Ikkala qo'lni ham shakl 3da ko'rsatilgandek qilib, sternumni kattalardagi 4-5 sm ga siqib qo'ying. Qo'llaringizni tekis va tirsaklarda (4-rasm) ushlab turing, bosim sternumga biriktirilganligiga ishonch hosil qiling, ammo qovurg'alar ustida emas. Siqilishni etarli darajada bajaring, bemorning ustida bo'lish muhimdir. Agar kerak bo'lsa, stendda turing. Reanimatorni muntazam ravishda o'zgartiring, chunki u ehtiyotkorlik bilan tezda charchaydi. Reanimator, siqishni bajarish "1, 2,3, 4,5" ni baland ovoz bilan hisoblashi kerak, ventilyatsiyani amalga oshiruvchi reanimator tugallangan tsikllarning sonini hisoblashi kerak. Dastlabki yordamni erta boshlash, ayniqsa, havo yo'li xavfsizligi va defibrilatsiyani malakali saqlash kechiktirilsa, yaxshilanadi. Birlamchi reanimatsiya jarayonida kislorod yetkazib berishning minimal darajasi ta'minlanadi, bu yurak xurujining bevosita sababini ta'sir qiladigan hayotiy qo'llab-quvvatlovchi tadbir sifatida qaralishi mumkin, bu esa o'z-o'zidan qon aylanishini ma'lum darajada tiklash, yurak ritmini asistolga o'tkazishning oldini oladi