Elektr tarmoqlarni qizish asosida hisoblash

O’tkazgichning harorati o‘rnatilgan (ruxsat etilgan) kattalikdan ortmasligi kerak. Shu sababli hisobning vazifasi – tokni aniqlash va o‘tkazgichdan tok o‘tgan paytda haroratning ortishi ruxsat etilgan qiymatdan yuqori bo‘lmasligini ta’minlashga erishishdan iborat bo‘ladi.

Havo liniyalaridagi izolyatsiyalangan o‘tkazgichlarning maksimal ruxsat etilgan harorati 700S dan ortmasligi kerak. Ushbu unchalik yuqori bo‘lmagan ko‘rsatkich o‘tkazgichning shikastlanishidan xavfsirash emas, balki kontakt ulanishlarning ishonchliligini ta’minlash uchundir.

Odatda yuqori harorat o‘tkazgichlarda oksidlanish jarayoning kuchayishiga, qarshilikni ortishiga sabab bo‘lib ushbu jarayon harorat ko‘tarilishi bilan jadallashadi. Bu o‘z navbatida kontakt qarshilikni ortishiga va shunga mos katta miqdorda issiqlik ajralishiga sabab bo‘ladi. Ulanish joyidagi harorat ortadi, oksidlanish kuchayadi va kontakt ulanish joyidagi qarshilik hisobiga buzulish yuzaga keladi.


Bino ichida o‘rnatilgan ochiq o‘tkazgichlardagi ruxsat etilgan qizish harorati ham 700 S gacha qilib belgilangan. Bu yong‘in xavfsizligini ta’minlash hamda o‘tkazgichlar yuzasida qo‘ngan chang zarrachalarining kuyishi oqibatida paydo bo‘ladigan yoqimsiz hid chiqishini oldini olish uchundir.


Elektr o‘tkazgichlarni qizish bo‘yicha hisoblashda atrof muhitning haroratini bilish kerak. Hisob harorati uchun yilning eng issiq oyidagi soat 1300 dagi eng issiq harorat qabul qilingan. Respublikamizning turli tumanlarida ushbu harorat turlicha (shimoliy tumanlarda 150S olinsa janubiy tumanlarda 350S) qabul qiligan.

Binoning ichida o‘rnatilgan o‘tkazgichlarni hisob harorati etib o‘rtacha oylik harorat qabul qilingan. Odatda hisob harorati oldindan beriladi.
O’tkazgichdan elektr toki o‘tganda 5.24 – ifodadagi kabi issiqlik ajratib chiqaradi va o‘tkazgich yuzasidan issiqlik atrof muhitga tarqaladi: