Электр таъминоти ва электр тармоšлари

Частота ва актив увватни автоматик ростлаш (ЧААР).
қ
3.3.63. Частотани ва актав уввати автоматик ростлаш тизимлари уйидагилар учун мўлжалланган:
қ
қ
электрэнергия сифати бўйича ГОСТ талабларига кўра энерго бирлашмаларида ва алохида олинган энерготизимларда нормал
холатларда частотани бар арорлигини таъминлаш учун;
қ
энерго бирлашмаларида айирма (алмаштирилувчи) увватни ростлаш ва назорат илинидиган энерготизимни ички ва
қ
қ
таш и ало алари бўйича увват о иб ўтишини чегаралаш учун;
қ
қ
қ
қ
диспетчерлик бош аришни барча бос ичларида объектлараро увват та симланишини (и тисодий жихатдан) бош ириш
қ
қ
қ
қ
қ
қ
учун.
3.3.64. ЧААР тизимлари (керакли ростлаш орали и бўлганда) бош ариладиган электростанцияларда ўн минут орали да
ғ
қ
қ
частотани белгиланган ийматидан ўртача о ишини
қ
ғ

0,1 Гц атрофида са лаб туриш хамда увват о иб ўтишида тебраниш
қ
қ
қ
амплитудасини 70 % га сўндиришни 2 мин ва ундан орти давр билан таъминлаши лозим.
қ
3.3.65. ЧААР тизимига уйидагилар кириши керак:
қ
- бош ариладиган электростанциялар ўртасидаги ю ори ЧААР тизимларидан бош арув таъсирларини (сигналларни)
қ
қ
қ
та симлашускуналари ва энерготизимларни диспетчерлик пунктларидаги назорат илинадиган ички ало алар бўйича увват
қ
қ
қ
қ
о иб ўтишини чегараловчи ускуналар;
қ
- увватни автоматик бош аришга жалб илинадиган, электростанциялардаги актив увватни бош ариш ускуналари;
қ
қ
қ
қ
қ
- актив увват о иб ўтиши датчиклари хамда телемеханика жихозлари.
қ
қ
3.3.66. Диспетчерлик пунктларидаги ЧААР ускуналари ха и ий иш холатини (режимини) белгиланганидан (берилганидан)
қ қ
о ишини ани лаши, паст сатхдаги бош ариш диспетчерлик пунктлари хамда уввати автоматик бош аришга жалб илинадиган
ғ
қ
қ
қ
қ
қ
элетростанциялар учун бош арув сигналларини (таъсирларини) шакллантириш ва узатишни таъминлаши лозим.
қ
3.3.67. Элетростанцияларнинг увватини автоматик бош ариш ускуналари уйидагиларни таъминлаши лозим:
қ
қ
қ
ю ори бош арув ташкилотларни диспетчерлик пунктларидан келаётган бош арув сигналларини абул илиш ва
қ
қ
қ
қ
қ
ўзгартириш, хамда элетростанцияларни бош ариш сигналларини шакллантириш;
қ
айрим агрегатларни (энергоблокларни) бош арув сигналларини шакллантириш;
қ
абул илинган бош арув сигналларига мос холда агрегат (энергоблок) увватини са лаб олиш.
қ
қ
қ
қ
қ
қ
3.3.68. Элетростанциялар увватини бош ариш, ўзгариш чегараси 3 дан 6 % бўлган частота бўйича статизм ор али амалга
қ
қ
қ
оширилиши лозим.
3.3.69. Гидроэлектростанцияларда агрегатларни ишга тушишини ва тўхташини таъминловчи, лозим бўлган холларда эса
агрегатларни ишлашида мавжуд бўлган чегараланишларни эътиборга олган холда уларни синхрон компенсатор ва генератор
холатига ўтказувчи автоматик ускуналарга эга бўлиши керак.
3.3.70. АРЧМ (ЧАРМ) ускуналари ростлаш (созлаш) параметрларини, бош арув объектини иш холатлари ўзгарганда,
қ
тезкор ўзгаришини таъминлаши керак, хамда ускуналар носоз бўлганда объектни нормал иш холати бузилганда сигнал берувчи,
блокировка илувчи хамда аварияга арши автоматика ускуналарини фаолиятига хала ит берувчи химоя элементлари билан
қ
қ
қ
жихозланган бўлиши керак.
Исси лик электр станцияларида АРЧМ ускуналари агрегатларга (энергоблокларга) таъсири туфайли хосил бўладиган
қ
технологик параметрларини олдини олувчи элементлар билан жихозланишлари лозим.
3.3.71. Телемеханика мосламалари ало алари назорат илинаётган тизимлар ичидаги хамда тизимлараро энергия о имидан
қ
қ
қ
бош арувчи сигналларни, хамда керакли информацияни ю ори по онадаги бош арувчи узатилишини таъминлаши керак.
қ
қ
ғ
қ
199

---

Телемеханика воситаларида ва АРЧМ ускуналарида сигналларини умумий кеч олиши 5 с.дан ошмаслиги лозим.
қ