3.1- расм. Ускуналарни ишлатилишининг асосий босқичлари.
Техник кўриниш ҳолатини аниқлашда-тиклаш мумкин ёки тиклаб бўлмаслиги ҳақида хулоса қилинади ва ускунанинг ишга яроқлиги техник ҳолатини башорат қилишда ускунанинг тўхтовсиз маълум вақт оралиғида ишлатилиш ҳолатининг қолдиқзаҳира чегарасига баҳо берилади.
Ускуналар иш давомида мўнтазам юқори юкланишга учирайди, бузилишли ўта юкланишлар, қисқа туташув токларидан ўта юкланиш таъсири (момақалдироқ, комутацияли, феррорезонансли ва бошқа фактлар сабаблар).
Санаб ўтилган тўпламли далиллар, агар улар бирга таъсир қилса ускуна тавсифи ёмонлашишига ва бўнинг натижасида ускунанинг ишдан чиқишига имкон яратади. Бу электр ускунанинг ишга яроқсизлик ҳолатга келишига ва бўндан кейин у ўз вазифасини бажараолмаслигига олиб келади.
Кўпускуналарни тикланишларида табий ҳолда ишга яроқсизлик боғлиқлиги ошиб боради ишлатилиш муддат кўрсаткичига кўра, 11.2- расм «Хаёт эгри чизиғи» дейилади техникавий буюм уч хил ўзига хос вақт минтақасига эга 1,2 ва 3.
- оралиқда -ускунамонтажидан сўнг ёки таъмирлашдан кейинги даврида ишдан чиқиши етарли даражада юқори;
- оралиқда - ускуна меъёрли ишлатилиш даврида мўнтазам бир хилда. Бу минтақада ишдан чиқишҳолати тасодифийлик билан тавсифланади;
- оралиқда - ускунанинг айрим бўлаклари эскириш даврида ва ускунабўтўнлай эскириши. Бу даврда емирилиш, ишдан чиқишлар жадаллиги ошиб боришини тавсифлайди, 6.2- расм. Ишлатилиш муддатига боғлик ҳолда ишдан чиқиш жаддалиги ускунанинг барқарор ишлатилишини таъмирлаш эҳтимоли.
Ускунанинг ташиш шартлари ва ускунани сақлаш ва яна кутилмаган фактлар ва кўпинча ишлатувчи хизматчи нотўғри ҳаракат таъсири ишга яроқсизлигига олиб келади.
Ускуналар ишдан чиқишида келтирилган заррарлар қиймати электр истеъмолчи категорясига одамлар ҳаётига қанча хавфлиги, техналогик жараённинг қанчалик даражада бузилиши, маҳсулот ишлаб чиқараолмаслик даражаси, ишчи механизмлар ва бошқа тўрдаги исрофлар (салт) қийматлари киради.
Юқорида келтирилганлардан шўндай хулосага келиш мумкин, бу бетўхтов (кенг манода ишончли) ишлатилиши ўнинг ишлатилишидаги ҳартомонлама алоқалари билан чамбарчас боғлиқ, бўларга: ташиш, сақлаш, ишлатилиши шарт-шароит жараёнлари, хизмат кўрсатиш ва таъмирлаш сифати ва бошқалар киради.
3.2- расм.Ишлатилиший олмасликлар зичлигининг ишлатилиш муддатига боғликлиги (а) ва ускуна бетўхтов ишлатилишининг эҳтимоллик тақсимланиши(б).
Шу сабабли ускуналарни ишлатилиши шўндай ташкил қилиниши керакки, электр қурилма ишончли ишлатилиши таъминлансин ва мумкин қадар ҳалакатли оқибатларга олиб келувчи сабаблар (заррарлар) ўз вақтида бартарафқилинсин.
Ускунанинг ишончлиги деб, ўрнатилган ишлатилиши кўрсаткичларини вақт бўйича белгиланган даража чегараларида сақлаб қолиб фойдаланиш шартларига ва белгиланган режимга мос келадигантопшириқ ва вазифаларни бажарилиши тушўнилади.
Ускуналар хусусиятларининг асосийларидан бири ишончлик ҳисобиланади, улар фақат иш жараёнида ўзини кўрсатади. Ускунанинг ишончлиги ўни лойиҳалашда ўрнатилади ва яратишда,таъмирлашда, ишлатилишида эса амалга оширилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |