Elektr energetikasi

Sinov savollari

1.Dislokatsion tuzilishini qanday maqsadlarda o‘rganiladi?

2. Dislokatsiya zichligiga nimalar ta’sir qiladi?

3. Kristall panjaralarda qanday nuqsonlar bo‘lishi mumkin?

4. Dislokatsiya nima va uning turlari?

5. Dislokatsiya zichligi qanday aniqlanadi?

6. Seliktiv yemirgich deb qanday yemirgichga aytiladi?

7. Yemirilish chuqurliklarining shakllari qanday?

2– AMALIY ISH

Kristall va amorf materiallarning qotish (erish) egri chizig‘ini o‘rganish

Nаzаriy ma’lumotlar

Malumki, qattiq jismlar kristall va amorf materiallarga bo‘linadi. Kristall materiallarning o‘ziga xos xususiyatlaridan biri fazoda struktura birligi (atomlar, ionlar, molekulalar)ni tartibli joylashganligidir. Bu panjarani 3ta ko‘chish vektorlar a,b,s, va α, β, γ burchaklar asosida qurilgan elementlar panjara (yacheykalar)ni fazoda davriy takrorlanishi yordamida tariflash mumkin. Shuning uchun kristall materiallar struktura birligi, joylashish tartibida yaqin va uzoq tartibga ega bo‘ladi.

Kristall materiallarning boshqa xususiyati ularda qotish harorati (erish)ni keskin namoyon bo‘lishidir. Normal sharoitda hamma qattiq metallar, shuningdek ko‘pgina tabiiy minerallar kristall materiallar toifasiga tegishli.Amorf materiallar struktura birligining joylashish tartibida faqat yaqin tartibga ega, shu sabab ularda keskin ifodalashgan qotish (erish) nuqtasi yo‘q. Haroratni oshirganda amorf materiallar struktura birligining joylashish tartibi xarakterini saqlaydi va asta-sekin ularning atomlarini, ionlarini, molekulalarni tebranishi ortishi tufayli suyuq holatga o‘tib boradi. Amorf materiallarga ko‘p sonli yuqori-molekulyar organik moddalar (plastik massalar, saqichlar, kanifol, shisha…) tegishli. Amorf moddalar, gaz va suyuqliklarga o‘xshash atrukturalarning tartibsiz joylashishi tufayli – ezaotropdir.