«Elektr energetikasi» kafedrasi

5.4 2- Variant. Kabel liniyani tanlash.

KTP-1 1-variant kabi.KTP-4,KTP-3 kabi
KTP-2:

GPP dan KTP-2gacha

S=979.29+443.9+83+390.1=1896.29 kVA, U_n=10 kV, L= 170 m = 0,17 km

a) I_p = 1896.29/(2 ^. 1,73 ^. 10)=54.8 A

b) I_a = 1896.29/(1,73 ^. 10)=109.6 A

v) Kabelni ko‘ndalang kesim yuzasi F=54.8 /1,2=45.6mm²

g) Kabelni yotqizishni transheyada bajaramiz 2xAASHv (3x50)

I_d.d=140 A; ΔR=44 kVt/km; K=1,61 mln. so‘m /km

d) Avariya rejimida I_d.d> I_a = 140 > 109,6 – etarli

e) K₃=54,8 /140=0,39

j) K`=1,61 ^. 0,17 ^. 2 = 0,54 mln. so‘m

z) ΔW=44 ^. 0,39^2. 2 ^. 0,17=2,27 kVt

k) U_PE=2,27^. 180100=0,4 mln. so‘m / yil

KTP-2 dan RU2 gacha

S=443.9kVA, U_n=0,4 kV, L= 65 m = 0,065 km

a) I_p = 443.9/(4 ^. 1,73 ^. 0,4)=160.3 A

b) I_a = 443.9/(2 ^. 1,73 ^. 0,4)=320.7 A

v) Kabelni ko‘ndalang kesim yuzasi F=160.3 /1,2 =133.58mm²

g) Kabelni yotqizishni transheyada bajaramiz 4xASB (3x120+1x70)

I_d.d=2x305 A; ΔR=88 kVt/km; K = 54 mln. so‘m /km

d) Avariya rejimida 1,3 ^.I_d.d> I_a = 793 > 641.4 – etarli

e) K₃=320.7/610=0,52

j) K`=54 ^. 0,065 ^. 4 = 14,04 mln.so‘m

z) ΔW=88 ^. 0,52^2. 4 ^. 0,065=6,18 kVt

k) U_PE=6,18 ^. 180100=1,11 mln. so‘m / yil


KTP-3:

GPP dan KTP-3gacha

S=390,1+83=473,1 kVA, U_n=10 kV, L= 175 m = 0,175 km

a) I_p = 473,1 /(2 ^. 1,73 ^. 10)=13,6 A

b) I_a = 473,1 /(1,73 ^. 10)=27,2 A

v) Kabelni ko‘ndalang kesim yuzasi F=13,6 /1,2=11,39 mm²

g) Kabelni yotqizishni transheyada bajaramiz 2xAASHv (3x16)

I_d.d=75 A; ΔR=39 kVt/km; K=12 mln. so‘m /km

d) Avariya rejimida I_d.d> I_a = 75 > 27.2 – etarli

e) K₃=13.6 /75=0.18

j) K`=12 ^. 0.175 ^. 2 = 4.2 mln. so‘m

z) ΔW=39 ^. 0,18^2. 2 ^. 0,175=0.44 kVt

k) U_PE=0.44^. 180100=0.79 mln. so‘m / yil

KTP-2 dan RU3gacha

S=83kVA, U_n=0,4 kV, L= 40 m = 0,04 km

a) I_p = 83/(4 ^. 1,73 ^. 0,4)=30 A

b) I_a = 83/(2 ^. 1,73 ^. 0,4)=60 A

v) Kabelni ko‘ndalang kesim yuzasi F=30/1,2 =25mm²

g) Kabelni yotkizishni transheyada bajaramiz 4xASB (3x50+1x25)

I_d.d=165 A; ΔR=77 kVt/km; K = 23,5 mln. so‘m /km

d) Avariya rejimida 1,3 ^.I_d.d> I_a = 214,5 > 60 – etarli

e) K₃=60/165=0,36

j) K`=23,5^. 0,04 ^. 4 = 3,76 mln. so‘m

z) ΔW=77 ^. 0,36^2. 4 ^. 0,04=1,6 kVt

k) U_PE=1,6^. 180100=0,28 mln. so‘m / yil

KTP-5:

GPP dan KTP-5 gacha

S=1411+576.8=1987.8 kVA, U_n=10 kV, L=70 m = 0,07km

a) I_p = 1987.8/(2 ^. 1,73 ^. 10)=57.4 A

b) I_a = 1987.8/(1,73 ^. 10)=114.9 A

v) Kabelni ko‘ndalang kesim yuzasi F=57.4 /1,2=47.8mm²

g) Kabelni yotkizishni transheyada bajaramiz 2xAASHv (3x50)

I_d.d=165 A; ΔR=77 kVt/km; K = 23,5 mln. so‘m /km

d) Avariya rejimida 1,3 ^.I_d.d> I_a = 214,5 > 114.9 – etarli

e) K₃=57.4 /165=0,34

j) K`=23.5 ^. 0,07 ^. 2 = 3.29 mln. so‘m

z) ΔW=77 ^. 0,34^2. 2 ^. 0,07=1.24 kVt

k) U_PE=1.24^. 180100=0.22 mln. so‘m / yil
RP2 danKTP-5gacha

S=1411 kVA, U_n=10 kV, L= 10 m = 0,01 km

a) I_p = 1411/(2 ^. 1,73 ^. 10)=40.7 A

b) I_a = 1411/(1,73 ^. 10)=81.5 A

v) Kabelni ko‘ndalang kesim yuzasi F=40.7/1,2=33.9mm²

g) Kabelni yotkizishni transheyada bajaramiz 2xAASHv (3x35)

I_d.d=115 A; ΔR=42 kVt/km; K=36 mln

d) Avariya rejimida I_d.d> I_a = 115 > 81.5 – etarli

e) K₃=40.7/115=0.35

j) K`=36 ^. 0,01 ^. 2 = 0,72 mln. so‘m

z) ΔW=42 ^. 0,35^2. 2 ^. 0,01=0.1 kVt

k) U_PE=0,1 ^. 180100=0.018 mln. so‘m / yil
KTP-5 dan RU5 gacha

S=576.8kVA, U_n=0,4 kV, L= 30 m = 0,03 km

a) I_p = 576.8/(2 ^. 1,73 ^. 0,4)=208,3 A

b) I_a = 576.8/(1,73 ^. 0,4)=416,7A

v) Kabelni ko‘ndalang kesim yuzasi F=416.7 /1,2=173,6 mm²

g) Kabelni yotqizishni transheyada bajaramiz 2xASB (3x195+1x95)

I_d.d=2*345 A; ΔR=91 kVt/km; K=38.5 mln. so‘m /km

d) Avariya rejimida I_d.d> I_a = 448.5 > 416.7 – etarli

e) K₃=208.3 /345=0.6

j) K`=38.5 ^. 0,03 ^. 4 = 4.62 mln. so‘m

z) ΔW=91 ^. 0,6^2. 4 ^. 0,03=3.93 kVt

k) U_PE=3.93 ^. 180100=0.7 mln. so‘m / yil

KTP-6:

GPP dan KTP-6gacha

S=867.3 kVA, U_n=10 kV, L= 195m = 0,195 km

a) I_p = 867.3/(2* 1,73 ^. 10)=25 A

b) I_a = 867.3/(^. 1,73 ^. 10)=50 A

v) Kabelni ko‘ndalang kesim yuzasi F=25/1,2 =20.8 mm²

g) Kabelni yotkizishni transheyada bajaramiz 2хAASHv (3x25)

I_d.d=90 A; ΔR=40 kVt/km; K=31,35 mln.so‘m/km

d) Avariya rejimida I_d.d> I_a = 90 > 50 – etarli

e) K₃=25/90=0.27

j) K`=31.25*^. 0.195 ^. 2= 12.18 mln. so‘m

z) ΔW=40 ^. 0,27^2. 2 ^. 0,195=1.13 kVt

k) U_PE=1.13*180100=0.2 mln. so‘m / yil
2-variant uchun kabel liniyaning texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlarini tanlash.

a) Kapital mablag‘:

K`_l=17.18+2.19+0.54+14.04+4.2+3.76+3.6+18.36+0.45+3.29+0.72+4.62+12.18=85.13 mln. so‘m
b) Bir yilda kabel liniyadagi elektr energiya isrofi narxi:

U_pel`=0.47+0.258+0.4+1.11+0.79+0.28+0.72+1.19+0.22+0.018+5.11+0.7+0.2=11.464mln. so‘m /yil
5.5. KTP va kabel liniyalar uchun texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlarni tanlash

Elektr ta’minotini loyihalashda texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlar elektr energiya bilan uzluksiz ta’minlashda va tejamkorlikda muhim ahamiyatga ega.

Texnik-iqtisodiy ko‘rsatkichlarni hisoblashda muhim ko‘rsatkichlardan materiallarni chikimi, ya’ni elektr bilan ta’minlash inshootlarini kapital mablag‘i hisobga olinadi..

Boshqa ko‘rsatkichlariga: ekspluatatsiyaga chikimlar, xizmat ko‘rsatishga va joriy xizmatga, shuningdek elektr bilan ta’minlashga chikimlar kiradi..

Amortizatsiyaga chikim quyidagi formula orkali aniqlanadi
U_a=K ^. E_a
Bu erda E_a – amortizatsiiyani yillik koeffitsienti va, K – inshootni yoki kurilmaning elementini narxi.

Xizmat ko‘rsatishga va joriy ta’mirlashga chikimi quyidagi formula orkali aniqlanadi

U_tr=K ^. E_tr
bunda E_tr – xizmat ko‘rsatish va joriy ta’mirlashga yillik koeffitsient.

Tejamli va effektli variantni tanlashda taqqoslash metodi kulaydir. Bu holatda o‘z xarajatlarini koplash muddati quyidagi formula orkali aniqlanadi

T_ok=(K₁ – K₂)/(U_e2 – U_e1) [yil]
Norma qoidasiga asosan o‘z xarajatlarini koplash muddati T_ok=7-8 yil.

O‘z xarajatlarini koplash muddatini aniqlashda quyidagi holatlar kuzatiladi:

1. 
   AgarT_ok< T_nbo‘lsa kam ekspluatatsiya xarajatli va katta kapital mablag‘li variant tanlanadi.
   
2. 
   AgarT_ok> T_n bo‘lsa katta ekspluatatsiya xarajatli va kam kapital mablag‘li variant tanlanadi.
   
3. 
   AgarT_ok = T_nbo‘lsa ishonchliligi buyicha taqqoslanib maksadga muvofik variant tanlanadi.
   

Variant 1
a)Kapital mablag‘ K=K`+K<sub>l</sub>`=460.443+156 =616.443mln. so‘m

b) Bir yilda elektr energiya isrofi narxi:

U_pe=U_pe`+U<sub>pel</sub>`=26.127+11.88 =38 mln. so‘m /yil

v) Amortizatsiyaga chiqimi

transformator uchun E_a=0,063

U_a=K ^. E_a =616.443∙0,063=38.83 mln. so‘m /yil;

kuchlanishi10 kVgacha erda yotkizilgan kabel liniya uchun E_a=0,03 bo‘lganini hisobga olib

U_a=K ^. E_a = 156^. 0,03 = 4.68 mln. so‘m/yil;

g) Xizmat ko‘rsatish va ta’mirlashga chikim koeffitsienti

transformator uchun E_a=0,03

U_tr=K ^. E_tr =460.443∙0,03= 13.8 mln. so‘m/yil;

kuchlanishi10 kVgacha erda yotkizilgan kabel liniya uchun E_tr=0,015 bo‘lganini hisobga olib

U_tr=K ^. E_tr = 156^. 0,015 = 2.34 mln. so‘m /yil

d) Ekspluatatsiyaga chikimlar

U_e=U_pe+U_a+U_tr = 38+38.83+4.68+13.8+2.34=97.65 mln. so‘m

e) Keltirilgan xarajatlar E_n=0,125

Z=E_n^. K+U_e = 0,125 ^. 616.443 +97.65=174.7 mln. so‘m /yil
Variant 2
a) Kapital mablag‘ K=K`+K<sub>l</sub>`=473.166+71.21=544.376 mln. so‘m

b) Bir yilda elektr energiya isrofi narxi:

U_pe=U_pe`+U<sub>pel</sub>`=25,871+11,08=37 mln. so‘m / yil

v) Amortizatsiyaga chikimi transformator uchun E_a=0,063 bo‘ladi va

U_a=K ^. E_a =473,166∙0,063=29,8 mln. so‘m / yil

kuchlanishi10 kVgacha erda yotqizilgan kabel liniya uchun

E_a=0,03 bo‘ladi va

U_a=K ^. E_a =71.21∙0,03=2.13 mln. so‘m

g) Xizmat ko‘rsatish va ta’mirlashga chiqim koeffitsientini

transformator uchun E_a=0,03

U_tr=K ^. E_tr =473.166 ∙0,03=14.19 mln. so‘m/yil;

kuchlanishi10 kVgacha erda yotqizilgan kabel liniya uchun 10 kV E_tr=0,015

U_tr=K ^. E_tr = 71.21^. 0,015 = 1.06 mln. so‘m /yil

d) Ekspluatatsiyaga chikimlar

U_e=U_pe+U_a+U_tr = 37+29.8+2.13+14.19+1.06=84.1mln. so‘m

e) Keltirilgan xarajatlar E_n=0,125

Z=E_n^. K+U_e = 0,125 ^. 544.376+84.1=152.147 mln. so‘m /yil
1- variant uchun o‘z xarajatlarini koplash muddati

T_ok=(K₁ – K₂)/(U_e2 – U_e1)= (616.443– 544.376)/(84.1– 97.65)=3,3/3,66=-5.3 yil
KTP va kabel liniyalarni tanlash bo‘yicha variantlarni taqqoslash

10- jadvalda keltirilgan.
10-jadval

Taqqoslanadigan kattaliklarni nomlanishi	Begilanishi	Ulcham birligi	Variant 1	Variant 2
1. Kabel liniya soni 10 kV	10 kV	dona	7	8
2. Kabel liniya soni 04 kV	0,4 kV	dona	6	5
3. KTP soni	KTP	dona	5	6
4. KTP ni kapital mablag‘i	Kktp	mln. so‘m	460.443	473,166
5. Kabellarni kapital mablag‘i	Kl	mln. so‘m	170	85,13
6. KTPda energiya isrofi	Upet	mln. so‘m	26,172	25,871
7. Kabellarda energiya isrofi	Upel	mln. so‘m	12,2	11,464
8. To‘la kapital mablag‘	K	mln. so‘m	616,443	544,376
9. To‘lik energiya isrofi	Upe	mln. so‘m	38	37
10. Amortizatsiyaga chikim	Ua	mln. so‘m	43,51	31,93
11. Kapital ta’mir.chikim	Utr	mln. so‘m	16,14	15,25
12. Ekspluatatsiyaga chikim	Ue	mln. so‘m	97,65	84,1
13. Keltirilgan xarajat	Z	mln. so‘m	174,7	152,147
14. O‘z xarajatlarini koplash muddatini	Tok	yil	-5.3

Natijalar ikkinchi variant foydasiga bo‘lib, ichki elektr ta’minoti buyicha loyihamiz uchun 2- variantni qo‘llaymiz.