Ekspluatatsiyasi instituti irisbekova mavluda narinbayevna xalqaro logistik

Logistik xarajatlar 
–
 
bu logistik tizimda vujudga keladigan barcha 
xarajatlardir. Xalqaro logistikada logistik xarajatlarni tahlil qilish mahsulot va 
xizmatlarning tannarxining milliy chegaralarni kesib o‗tishda hosil bo‗ladigan 
tarkibini aniqlashdan iborat bo‗ladi.

---

206 
Xalqaro logistik xarajatlar quyidagilarga bo‗linishi mumkin: 
– tovarlarning davlatlarning chegaralari orqali ko‗chishi bilan bog‗lanadigan 
xarajatlar (transport xarajatlari, bojxona rasmiylashtirishi xarajatlari); 
– tovarlarni xalqaro tashishda zahiralarni saqlash xarajatlari (mahsulotni oraliq 
omborlarda saqlash xarajatlari, ularni qayta o‗rash, yuklarni birlashtirish xarajatlari 
va boshqalar); 
– sotishdan keyingi xizmat ko‗rsatishning tovarlarning chegara orqali ko‗chishi 
bilan bog‗lanadigan xarajatlari va hokazolar. 
Tovarning tarkibiga kiritilgan logistik tarkib toptiruvchi bilan logistik xarajatlar 
– tovarlarni yetkazib berishga ketadigan umumiy logistik xarajatlarni aniq ajratish 
lozim bo‗ladi.
Logistik tarkib toptiruvchi 
–
 
bu xarajatlarning oldi-sotdi shartnomasini 
tuzishda sotuvchi yoki xaridor tomonidan belgilanadigan va tovarning narxiga 
kiritiladigan shartnomaviy solishtirma kattaligidir. U shartnomaning bazis 
shartlariga muvofiq yukni xaridorga yetkazib berishni tashkil qilishdagi 
xarajatlarni qoplash uchun mo‗ljallanadi.
Logistik xarajatlar 
–
 
bu berilgan mahsulotni yetkazib berish bilan 
bog‗lanadigan barcha xarajatlarning yig‗indisidir. Bu xarajatlarni kelishuvga ko‗ra 
yoki sotuvchi, yoki xaridor, ko‗pincha esa – shartnomaning bazis shartlariga ko‗ra 
har ikkalasi ko‗taradi.
Xalqaro biznesda ishtirok etadigan korxonalarda xarajatlarni optimallashtirish 
maqsadida logistik tizimlarning faoliyat ko‗rsatishining konseptual asoslariga 
keladigan bo‗lsak, bugungi kunda butun dunyoda