Ekologiya atamasi qachon va kim tomonidan taklif qilindi? V. Vernadskiy, 1840 y

Ekologiya atamasi qachon va kim tomonidan taklif qilindi?

V.Vernadskiy, 1840 y.

=Yu.Odum, 1861 y.

E.Gekkel, 1866 y.

V. Sukachev, 1737 y

Ekologiya so'zi nimani anglatadi?

=«Uy-joy», «makon»

Sun'iy muhitni

Atrof muhitni

Tabiiy muhitni

Global ekologiya nimani o’rganadi?

Inson tabiatning ikkinchi darajali omili ekanligini o’rganadi

=Butun er sharini o’z ichiga oluvchi biosferani o’rganadi

Inson biosferaning markazida munasabatini

Ekologiya so’zi qaysi tildan olingan?

Nemischa ”Hause” so’zidan olingan

=Grekcha “oikos” so’zidan olingan

Inglizcha ”oikos” so’zidan olingan

Lotincha ”Hause” so’zidan olingan

« Atrof-muhit» sifati deganda nimani tushunasiz?

=Inson va boshqa tirik organizmlarning yashash talablariga mos keluvchi tabiiy sharoitlar darajasi

Eng musaffo atrof muhit

Atmosfera, gidrosfera, litosferani musaffoligini

Xalq xo’jaligining ekologik toza texnologiyalari

«Atrof-muhit» sifatining asosiy mezonlari nima?

Biomassada turlarning optimal munosabati

Turlarning yuqori biologik mahsuldorligi

Jamoaning optimal bologik mahsuldorligi

=Turlarning yuqori biologik mahsuldorligi va biomassada turlarning optimal munosabati

« Ekologiyani aniqlovchi tushunchalarni sanab o’ting?

”Tabiat” va ”Inson”

= ”Organizm” va ”Atrof muhit”

”Atrof muhit” va ”Inson”

”Jamoa” va ” Atrof muhit”

« Umumiy ekologiya necha guruhga bo’lib o’raganiladi?

Shahar ekologiyasini va turlar ekologiyasi

Agroekologiya va paleoekologiya

=Autekologiya va sinekologiya

Sinekologiya va muhandislik ekologiyasi

Ekologiya qaysi fanlar bilan bog’liq?

=Biologik, yer haqidagi, texnik va texnologik fanlar

Fundamental fanlar

Biologik fanlar

Tabiat haqidagi fan

Ekologiya qaysi fanlar turkumiga kiradi?

Ijtimoiy

Geografik

=Biologik

Matematik

Aut va sinekologiya atamasini kim tomonidan va qachon fanga kiritilgan?

V.Vernadskiy tomonidan ,1945y.

=K.Shreter tomonidan , 1896y

Yu.Odum tomonidan, 1975y.

Kashkarov tomonidan, 1925y.

Tarixiy geologiya, Paleogeografiya va paleoklimatologiya tutashgan joyda ekologiyaning qaysi bo’limi vujutga keladi?

Inson ekologiya

Sanoat ekologiyasi

=Paleoekologiya

Shahar ekologiya

O'zbekistonda ilk bor ekologlar maktabi kim tomonidan yaratilgan?

K.Z.Zokirov

Al-Xorazmiy

Z.Zoxidov

=N.Kashkarov-YE.P.Karovin

Ekologiyaning asosiy funktsiyalarini ayting?

=Nazariy, Amaliy, Dunyoviy

Nazariyva Amaliy

Nazariyva Dunyoviy

Dunyoviy

Ekologiya fanining asoschisi kim?

V.Vernadskiy

=Gilbert Uait

Abu Rayxon Beruniy

Al Xorazmiy

Ekologik omil necha turga bo’linadi?

3xil

4 xil

=2 xil

7 xil

Ekologik omillarga ta’rif bering?

=Tirik organizmlarga bevosita yoki bilvosita ta’sir eta oluvchi muhitdagi har qanday element

Bu muhitdagi barcha omillar

Bu tirik organizmlar

Bu jonsiz organizmlar

Ekologik omillarni aniqlang.

Edafogen, antropogen

Orografik, fitogen

=Abiotik, biotik

Zoogen, iqlimiy

Abiotik omillarga qaysi elementlar kiradi?

Mikrobiogen, antropogen

Orografik, zoogen

Iqlimiy, antropogen, kimyoviy

=Iqlimiy, edafogen, orografik, kimyoviy

Biotik omillarga qaysi elementlar kiradi?

Iqlimiy antropogen, fitogen

Zoogen, orografik, fitogen

=Fitogen, zoogen, mikrobogen, antropogen

Kimyoviy, antropogen, zoogen

Biotik omillar qanday munosabatlarga bo’linadi?

Kuchli va kuchsiz

=Antoganistik va noantoganistik munosabatlar

Neytral va farqsiz

Noantoganistik va kuchsiz

Organizmlarning antoganistik munosabatlarini tushuntiring?

=yirtqichlik (+-), parazitizm (-+), raqobat (--)

simbioz (++), parazitizm (--), raqobat (--)

yirtqichlik (+-), mutalizm (++), raqobat (--)

kommensalizm (++), parazitizm (--), raqo bat (--)

Organizmlarning noantoganistik munosabatlarini tushuntiring?

=Ikki tur ham neytral yashaydi (0 0), Ikki tur ham bir tomonlama yshaydi (0 +) yoki ikki tomonning ham foydasiga yashaydi (+ +)

Ikki tur ham ajralib yashaydi

Ikki tur bib birini qiradi (--)

Ikki tur ham hamjihat yashaydi

Simbioz munosabat nima?

Raqobat

Kurash

Yirtqichlik

=Bu har xil turdagi organizmlarni o’zaro manfaatdor aloqasi.

Mutualizm munosabat matematik ishorasini ko’rasating?

(0,+)

=(+,+)

(-,+)

(0,0

Tolerantlik qununini kim va qachon aniqlagan?

Yu. Odum, 1990 y.

=V.Shelford, 1913 y.

V.Vernadskiy, 1947 y.

Kashkarov, 1927 y.

“Allelopatiya” jarayonini tushuntiring?

Bir organizm ikkinchi organizmni siqib chiqaradi

=Bir organizm ikkinchi organizmni siqib chiqaradi, yo’q bo’lishiga sabab bo’ladi

Bir organizm ikkinchi organizmni yashnatib yuboradi

Bir organizm ikkinchi organizmni o’ldiradi

«Intoksikatsiya» atamasi nimani anglatadi?

=Muhitni barcha turlarini ifloslanishini

Qisman ifloslanishini

Atmosfera ifloslanishini

Zararli moddalarni

«Kontaminatsiya» atamasi nimani anglatadi?

Ekotizimda zararli moddalar miqdorini oshishini

Ekotizimda kimyoviy reagentlarni oshishini

Ekotizimda qattiq chiqindilarni ko’payishi

=Ekotizimda kimyoviy zararsiz parchalanmaydigan moddalar miqdorini oshishini

«Peyorizasiya» atamasi nimani anglatadi?

Tabiiy landshaftlar buzilishini

=Inson asabiga salbiy ta'sir etish darajasida yashash muhiti estetikasini buzilishini

Sun'iy landshaftlar hosil bo’lishini

Ekotizimning muvozanat holati buzilishini

«Dezirtifikasi» atamasi nimani bildiradi?

Sho’rlanish

Parchalanish

Bug’lanish

Tabiatni muhofaza qilish to’g’risidagi qonun qachon qabul qilingan?

=1992 yil 9-dekabr

1994 yil 10-dekabr

1995 yil 19- fevral

1993 yil 6-may

Ekosid nima?

Ekotizim faoliyati

Ekotizimning boshlanishi

=Ekotizim tugashi

Ekotizimning elementlar tarkibi

Oltingugurt oksidi (SО) havoda ko’paysa qanday kasalliklarning paydo sabab bo’ladi?

gemoglabin susayadi, yurak qon tomirlaritizimi kasalliklari

uyqu buzilish, kishi tajang bo’lib qolish

arteroskleroz, yurak tez urish, bosh aylanish

=bronxit, gastrit, o’pka kasalliklari

Biosfera qanday ekotizimga kiradi?

=Global.

oddiy.

umumiy.

geografik

Qachon va kim tomonidan «biosenoz» atamasi fanga kiritilgan

1947 y, Vernadskiy

=1877 y, Myobius

1905 y, Kashkarov

1923 y. Sukachev

Biosfera to’girisidagi ta’limotni kim yaratgan?

Aka Dokuchaev.

Ernest Gekkel

Zyuss

=Aka Vernandskiy.

Tabiatda uglerod erkin holda qanday ko’rinishda uchraydi?

=Olmos va grafit

Shisha, ko’mir, olmos, torf

Olmos

Gaz ko’rinishida

Biosfera so’zi qanday ma’noni anglatadi?

“Yorug’lik” qobig’i

=“Hayot” qobig’i

“Suv” qobig’i

“Muvozanat” qobig’i

Biosfera atamasini birinchi bo’lib fanga kim kiritgan?

=1875 yilga Zyuss

1875 yilga Lamark

1855 yilga Ch. Darvin

1855 yilga Yu. Odum

Biosferada tirik moddalarga nimalar kiradi?

Insonlar, o’simliklar, suv.

Hayvonlar, tuproq va mikroorganizmlar.

=O’simliklar, hayvonlar va quyi darajadagi jonzodlar.

Qazilma boyliklar, o’simlik va hayvonlar

Biosferada biogen moddalarga nimalar kiradi?

Tabiiy gaz, inson, o’simliklar.

=Neft, torf, ko’mir, ohaktosh va tabiiy gaz.

Tuproq, neft, gaz, hayvonlar.

Qazilma boyliklar, o’simlik va hayvonot dunyosi

Biokos va oraliqlarga nimalar kiradi?

Cho’kindi tog’ jinslari, o’simlik va hayvonlar.

=Tuproq, cho’kindi tog’ jinslari, gillar.

Gillar, Tuproq, neft, gaz, hayvonlar.

Tabiiy gaz, inson, o’simliklar

Biosferaga qaysi tabiiy qobiqlar kiradi?

= Atmosferani quyi qismi, gidrosfera va litosferaning yuqori qismi

Noosfera, litosfera, mantiya

Ionosfera, mezosfera, troposfera

Atmosferani quyi qismi, gidrosfera, atmosfera, litosferani yuqori qismi

Biosferaga asos solgan olim kim?

E Gekkel

=V.I.Vernadskiy

M. Prishvin

Tensli

Qachon va kim tomonidan «biosenoz» atamasi fanga kiritilgan

=1877 y, Myobius

1947 y, Vernadskiy

1905 y, Kashkarov

1923 y. Sukachev

Evolyusiov rivojlanish biosferada necha xil omil ta’sirida paydo bo’lgan?

Ichki (avtogen) va geterotrof

Tashqi (allogen) va kserofil

=Tashqi (allogen) va ichki (avtogen)

Avtotrof va geterotrof

Kimyoviy elementlar er massasining necha % tashkil etadi?

=99,9%

89,9%

98,9%

91,9%

Kimyoviy elementlar er qobig’ining necha % tashkil etadi?

=98,8%

95,9%

98,9%

96,9%

Produsentlar qanday organizmlar?

Bular talab qiluvchilar

Bulat istemol qiluvchilar

Bular parchalovchilar

=Bular hosil qiluvchilar

Fotosintezda kislorod nimani hisobiga qarab hosil bo’ladi?

Kislorodning yutilishi

=Suvning parchalanishi

Korbanat anggidrid ko’pligiga

CO2 ning yutilishiga qarab

Konsumentlar nima?

Bular talab qiluvchilar

Bular hosil qiluvchilar

=Bular iste’molchilar

Bular parchalovchilar

Redusentlar qanday organizmlar?

=Bular parchalovchilar

Bular talab qiluvchilar

Bulat istemol qiluvchilar

Bular hosil qiluvchilar

Nima biotsenozning asosiy tarkibi va energiya manbaini tashkil qiladi. Ular assimilyasiya (yig’ish) jarayonida to’plagan energiyasini boshqa organizmlarga beruvchilardir?

1 darajadagi konsumentlar

2 darajadagi konsumetlar

Redutsentlar

=Produtsentlar

Ekotizimlarda moddalar aylanishi turlarini aniqlang?

=Katta va kichik

Kichik

Global

Katta

Moddalar aylanishini harakatlantiruvchi kuchi nima?

Bioximik reaksiyalar va quyosh energiyasi

Yer energiyasi va fizik-ximik ko’rinishi

=Yerning ichki issiqligi va quyosh energiyasi

Faqatgina quyosh energiyasi

Katta moddalar aylanishi qanday sabab bilan ekologlarni qiziqtiradi?

Chunki bu jarayonda, suv ishtirok etadi

Chunki bu jarayonda, mineral moddalar ishtirok etadi

Chunki bu jarayonda, gazlar ishtirok etadi

=Chunki bu jarayonda, organizmlar va minerallashgan organik moddalar qatnashadi

Ekotizimlarda moddalarning katta aylanishida qaysi moddalar qatnashadi?

=Barcha tabiiy elementlar

Barcha fizik elementlar

Barcha kimyoviy elementlar

Biogen elementlar

Ekotizimda moddalarni kichik aylanishini tushuntiring

Geologik modda aylanishi

=Biologik modda aylanishi

Biologik va geologik modda aylanishi

Kimyoviy moddalarni aylanishi

Kichik moddalar almashinuvi, katta moddalar almashinuvidan qanday farqlanadi?

Moddalar masshtabi

Geografiya jarayon

=Faqat biogenlarni ishtiroki uchun 2. Energetika masshtabi bilan Moddalar ning ishqalanishi bilan

Moddalar to’planishi

Karbonat angidrid gazidan foydalanishdagi asosiy jarayonlarni ayting.

=Fotosintez, dengiz va okeanlarda karbonatli cho’kma hosil qiluvchi tog’ jinslarining shamol ta’sirida nurashi

Fotosintez, karbonatli cho’kma hosil qiluvchi

Moddalarning katta aylanishi

Moddalarning kichik aylanishi

Atmosferada karbonat angidridning aylanish tezligi qancha?

3 yil

=4 yilga yaqin

2 yil

1 yil

Havoda azotning hosil bo’lishi qanday sodir bo’ladi?

1. Fotosintez 2.Eng kishik bakteriyalar azotifikatsiyasi

1.Havo sintezi 2.Atmosferadagi elektrofikatsiyadan

=1.Bakteriya va suv o’tlarining azotifikatsiyasidan 2.Atmosferadagi foto va elektrofikatsiya jarayonida 3.Ammiakning sanoat sintezidan

1.Ammiakning ximik sintezidan

Kislorod ishlab chiqaruvchi asosiy jarayonni ayting.

=Fotosintez

Xemosintez

Fotosintez va Xemosintez

Quyosh nuri

Paydo bo’lish manbasi bo’yicha tabiiy resurlar quyidagilarga bo’linadilar:

Er resurslari, suv resurslari, gidroenergetik resurslar, fauna resurslari, qazilma boyliklar

Tugaydigan, tugamiydigan

=Mineral, biologik, energetik

Qayta tiklanadigan, qayta tiknlanmaydigan

Tabiit resurslardan foyadalanish qanday guruhlarga bo’linadi?

Er resurslari, suv resurslari, gidroenergetik resurslar, fauna resurslari, kazilma boyliklar

Tugaydigan, tugamiydigan, qayta tiklanadigan, qayta tiknlanmaydigan.

Mineral, biologik, energetik

=Potensial, real

Er osti qazilma boyliklari qaysi turdagi resurlarga kiradi:

=Tugaydigan tiklanmaydigan.

Tugamaydigan tiklanmaydigan.

Qayta tiklanadigan.

Qayta tiklanmaydigan

Hozirgi zamon rivojlanish bosqichida qidirib topilgan, zahiralari aniqlangan va jamiyat tomonidan faol ishlatilayotgan resurslar qanday resurs hisoblanadi?

=Real resurslar.

Potensial resurslar.

Tugaydigan.

Tugamaydigan

Hozirgi zamon rivojlanish bosqichida qidirib topilgan, zahiralari aniqlangan va istiqbolli davrlarda ishlatilish mumkin bo’lgan resurslar resurslar qanday resurs hisoblanadi?

Potensial resurslar.

Real resurslar.

Tugaydigan.

=Potensial resurslar.

Tugamaydigan

Tabiiy resurslar paydo bulishi bo’yicha qanday toifalariga bo’linadilar?

=Mineral, biologik, energetik

Potensial, real

Er resurslari, suv resurslari, gidroenergetik resurslar, fauna resurslari, kazilma boyliklar

Tugaydigan, tugamiydigan

Er sayyorasining potensial resurlariga nimalar kiradi:

Tugaydigan, qayta tiklanadigan resurslar, o’simlik resurslari.

=Cho’l, botqoqlik, sho’rlangan erkar, doimiy muzliklar.

Qazilma boyliklar, doimiy muzliklar, hayvonot dunyosi

Er resurslari, suv resurslari, gidroenergetik resurslar, fauna resurslari, kazilma boyliklar

Ishlab chiqarishda ishlatilishi bo’yicha tabiiy resurlar nimalar kiradi:

Mineral, biologik, energetik

Tugaydigan, tugamiydigan

=Er resurslari, suv resurslari, gidroenergetik resurslar, fauna resurslari, qazilma boyliklar

Qayta tiklanadigan, qayta tiknlanmaydigan

Qayta tiklanish darajasi bo’yicha tabiiy resurlar nimalar kiradi:

Mineral, biologik, energetik

=Tugaydigan, tugamiydigan

Er resurslari, suv resurslari, gidroenergetik resurslar, fauna resurslari, qazilma boyliklar

Qayta tiklanadigan, qayta tiknlanmaydigan

O’simlik va xayvonot dunyosi resurlari qaysi turdagi resurlarga kiradi:

=Tugaydigan, qayta tiklanadigan.

Tugamiydigan, qayta tiklanadigan.

Tugamaydigan.

Tugaydigan, qayta tiklanmaydigan

Atmosferada havoning necha foizini azot tashkil qiladi?

=78,2%

74,8%

72,8%

68,2%

Atmosferada qaysi elementning miqdori ko’proq?

Kislorod

Vodorod

Uglerod

=Azot

Kislorod ishlab chiqaruvchi asosiy jarayonni ayting?

Xemosintez

=Fotosintez

Fotosintez va Xemosintez

Quyosh nuri

Ekologiyada iqlimning qanday zonalashgan turlari mavjud?

Nam, quruq

= Gumid, arid

O’rtacha, sovuq

Issiq, trofik

Qanday hududlar “Arid” hududlar deyiladi?

=Yog’ingarchilik miqdori parlanishdan kam bo’lgan hududlar

Yillik yog’in miqdori yillik parlanishga teng bo’lgan hududlar

Yillik yog’in miqdori parlanishni oshiradigan hududlar

Evapotranspiratsiya transpiratsiyani oshiradigan hududlar

Qanday hududlar “Gumid” hududlar deyiladi?

Parlanish evaziga yog’ingarchilik miqdorini oshadigan hududlar

=Yillik yog’in miqdori parlanishdan ko’p bo’lgan hududlar

Evapotranspiratsiya transpiratsiyani oshiradigan hududlar

Evapotranspiratsiya transpiratsiyani oshiradigan hududlar

Atmosferaning qaysi qatlami ultrabinafshanurlarning yutilishida muhim ahamiyatga ega?

=Azon qatlami

Troposfera

Stratosfera

Litosfera

Atmosferada havosi nechta qatlamdan tashkil qiladi?

=5 ta

4 ta

3 ta

2 ta

Kislorod ishlab chiqaruvchi asosiy jarayonni ayting?

Xemosintez

Fotosintez va Xemosintez

=Fotosintez

Quyosh nuri

Ozon qobigini emirilishining asosiy sababchi gazlar bu?

Karbonat angidrid, metan gazlari.

Azot, oltingugurt oksidlari.

=Xloftoruglevodorodlar, freonlar

Azot oksidlari, avtomobillardan chikadigan gazlar, chang

Issiqlik (parnik) effekti paydo bulishining asosiy sababchi gazlari bu?

Azot, oltingugurt oksidlari.

Azot oksidlari, avtomobillardan chikadigan gazlar, chang.

Xloftoruglevodorodlar, freonlar

=Karbonat angidrid, metan gazlari.

Atmosfera havosida zaxarli gazlar va chang aralashmasi bu?

«parnik effekt» xodisasi

ozon qobigining emirilishi.

=smog xodisasi

kislotali yomg’irlar

Freon moddalar va xlorftoruglevodorodlar atmosfera havosida ko’payishi nimaga olib keladi?

=ozon qobigining emirilishi.

kislotali yomgirlar

smog xodisasi

«parnik effekt» xodisasi

Er yuzasidan qaytayotgan quyosh nurlanishi oqimining unga tushayotgan oqimga nisbati nima deb yuritiladi?

smog hodisasi

=albedo

«parnik effekt» xodisasi

kislotali yomg’irlar

Qaysi qatorda Atmosferada havosining qatlamlari to’g’ri ko’rsatilgan?

mezosfera,strotosfera, troposfera, termosfera, egzosfera

strotosfera,mezosfera, termosfera, egzosfera, troposfera,

=troposfera, strotosfera, mezosfera, termosfera, egzosfera

troposfera, termosfera, egzosfera, strotosfera,mezosfera,

Atmosfera havosi necha xil usulda ifloslantiriladi?

=2 xil

3 xil

4 xil

5 xil

Atmosfera havosini tabiiy ifloslantiruvchi manbalarga nimalar kiradi?

transport, zilzila, shamol, yog’ingarchilik

zilzila, shamol, sanoat korxonalari, vilqon

shamol, yog’ingarchilik, energetika , vilqon

=vilqon, zilzila, shamol, yog’ingarchilik

Atmosfera havosini sun’iy ifloslantiruvchi manbalarga nimalar kiradi?

=sanoat korxonalari, energetika, transport, qishloq xo’jaligi,maishiy korxonalar

yog’ingarchilik, energetika, vilqon, qishloq xo’jaligi,maishiy korxonalar

sanoat korxonalari, shamol, transport, qishloq xo’jaligi,maishiy korxonalar

zilzila, shamol, energetika, transport, qishloq xo’jaligi,maishiy korxonalar

Atmosfera havosini 40% ifloslanishi qaysi tarmoqga to’g’ri keladi?

=avtomobil transporti

sanoat korxonalari

energetika

maishiy korxonalar

Atmosfera havosini 26% ifloslanishi qaysi tarmoqga to’g’ri keladi?

sanoat korxonalari

=maishiy korxonalar

energetika

avtomobil transporti

Atmosfera havosini 20% ifloslanishi qaysi tarmoqga to’g’ri keladi?

=energetika

sanoat korxonalari

maishiy korxonalar

avtomobil transporti

Atmosfera havosini 16% ifloslanishi qaysi tarmoqga to’g’ri keladi?

energetika

maishiy korxonalar

=sanoat korxonalari

avtomobil transporti

Atmosfera havosining ifloslanish darajasi butun dunyo sog’likni saqlash tashkiloti tomonidan nechta guruhga bo’lingan ?

=4 ta

3 ta.

2 ta

5 ta

DAVAN 12.1007-88. ―Zararli moddalarning turlari va ularga nisbatan xavfsizlik talablari‖da barcha zaharli hisoblangan moddalar necha sinfga bo’linadi?

=4.

5

2

3

O’ta xavfli zaharli moddalar RECHK qanday bo’ladi?

0,1 mg/m3 dan katta bo’ladi

0,1 mg/m3 dan teng bo’ladi

0,1 mg/m3 dan ortiq bo’ladi

=0,1 mg/m3 dan kichik bo’ladi

O’rtacha darajada xavfli zararli moddalar qanday bo’ladi?

=RECHK si (1,0-10) mg/m3 dan kichik bo’ladi

RECHK si (10-15) mg/m3 dan kichik bo’ladi

RECHK si (0,1-1) mg/m3 dan kichik bo’ladi

RECHK si (15-50) mg/m3 dan kichik bo’ladi

Kam zararli moddalar qanday bo’ladi?

RECHK si 0,1 mg/m3 dan ortiq bo’ladi

=RECHK si 10 mg/m3 dan ortiq bo’ladi

RECHK si 0,5 mg/m3 dan ortiq bo’ladi

RECHK si 0,50 mg/m3 dan ortiq bo’ladi

Sanoat chiqindi gazlarni tarkibidagi zararli qo’shimchalar necha guruhga bo’linadi?

uch

to’rt

=ikki

besh

Chiqindi gaz tarkibidagi zararli birikmalarning tavsifiga qarab, ularni tozalash usullari necha turga bo’linadi?

=3

2

4

5

Chiqindi gaz tarkibidagi zararli birikmalarning tavsifiga qarab, ularni tozalash usullari qanday?

Absorbsiya, katalitik, ion almashinish

=Adsorbsiya, absorbsiya, katalitik.

Oksidlanish, katalitik, adsorbsiya.

Qaytarish, katalitik, ion almashinish

Suyuqlikda gaz eki suyuqlik buglarini tanlanib yutilishi jаrаyoni qanday nomlanadi?

=Absorbsiya

Adsorbsiya

Katalitik

Oksidlanish-qaytarish

Absorpsiya jarayonini olib boruvchi qurilmalar qanday nomlanadi?

=Absorber

Absorbent

Absortiv

Regenerativ

Sanoatda absorbsion reaktorlar sifatida to’ldiruvchilar bilan to’ldirilgan minoralar, qanday reaktorlar ko’proq qo’llaniladi?

panjarali yoki baratashli reaktorlar

barbatashli reaktorlar

=tarelkali yoki polkali reaktorlar

regenerativ yoki destruktiv reaktorlar

Gazlarni qаttiq jism yuzasida yutilish jаrаyoniga qanday jarayon deb ataladi –?

=Adsorbsiya

Absorbsiya

Katalitik

Oksidlanish-qaytarish

Adsorpsiya jaroyonida yutuvchi modda sifatida yuqori govaklikka еga bo’lgаn qаttiq jismlar qo’llaniladi?

kimyoviy moddalar, silikagel, alyumogel, sun’iy tseolitlar, silfat kislota, azot.

suv,mineral o’g’itlar, temir tuzlari, alyumogel, sun’iy tseolitlar, glinozem, bentonit

alyuminiy oksidi, temir tuzlari, silikagel, alyumogel, sun’iy tseolitlar, glinozem, bentonit

=aktivlangan ko’mir, silikagel, alyumogel, sun’iy tseolitlar, glinozem, bentonit

1 g. aktivlangan ko’mir 1000 m3 gacha solishtirma yuzaga еga bulishi mumkin.?

=1000 m3

10 m3

100 m3

500 m3

Adsorbent to’liq tuyingandan so’ng ------------ - (ya’ni yutilgan gazlardan tozalash) qilinib yana keyingi gazlarni yutib olish uchun foydalaniladi.?

regenerasiya

=desorbtsiya

katalitik

termo yadro

Desorbsiya jarayoni asosan nimani hisobiga amalga oshiriladi?

=issiq bug

elektr toki

haroratni pasayishi

termo yadro

Gazlarni katalitik tozalash nimani hisobiga amalga oshiriladi?

harorat yordamida.

elektr toki yordamida

=katalazatotlar yordamida

kimyoviy moddalar yordamida

Oqova suvlardan qayta foydalanishning ahamiyati nimada?

Texnik maqsadlarda foydalanish

Chorvachilikda foydalanishi

=Atrof muhitni muhofaza qilish va qo'shimcha suvresurslarini vujudga keltirish

Sanoatda foydalanishi

Er sharida gidrosferaning umumiy hajmi qancha?

=1 mlrd 386 mln km3

1 mlrd 530 mln km3

386 mln km3

520 mln km3

Hech qanday antripogen ta’sir ishtirokisiz tabiiy jarayonlar natijasida sifat va miqdoriy jihatdan shakllangan suvlar?

Texnologik suvlar

Sun’iy suvlar.

Energetik suvlar

=Tabiiy suvlar.

Suvning minerallashuv darajasi 1 litr suvda 1 gramgacha tuz miqdori bo’lsa qanday suv hisoblanadi?

sho’r suv

=chuchuk suv

o’ta sho’r suv

tabiiy suv

Yer kurrasini qancha maydonini suv egallagan?

361 mln km2

245 mln km2

510 mln km2

149 mln km2

Suvning minerallashuv darajasi 1 litr suvda 1-10 gramgacha tuz miqdori bo’lsa qanday suv hisoblanadi?

=sho’r suv

chuchuk suv

o’ta sho’r suv

tabiiy suv

Suvning minerallashuv darajasi 1 litr suvda 10-50 gramgacha tuz miqdori bo’lsa qanday suv hisoblanadi?

=o’ta sho’r suv

chuchuk suv

sho’r suv

tabiiy suv

Suvning optic xossalari nimalarga bog’liq?

=tiniqligi, loyqaligi, tarkibida mualloq moddalarning miqdori

loyqaligi, sunning hajmi, tarkibi, miqdori.

sunning tarkibidagi ifloslantiruvchi moddalar miqdori.

rangi, mazasi, tarkibida mualloq moddalarning miqdori

Sanoatda suv qanday maqsadlarda foydalaniladi?

Sug’orish, sovutish, isitish, yuvish.

Texnologik, yuvuvchi, sug’orish.

Energetik, mahsulotlarni yuvish, isitish

=Sovutuvchi, texnologik, energetik

Oqova suvlar ifloslanish darajasini aniqlashda Organaleptik usul yordamida qaysi ko’rsatkichlar aniqlanadi?

loyqaligi, sunning hajmi, tarkibi, miqdori

ishqorligi, kislotaligi, zichligi, tiniqligi, loyqaligi

rangi, mazasi, hidi, tiniqligi, loyqaligi

harorati, ishqorligi, kislotaligi, hajmi, miqdori

Oqova suvlar ifloslanish darajasini aniqlashda Fizik-kimyoviy usul yordamida qaysi ko’rsatkichlar aniqlanadi?

=zichligi, pH, harorati, ishqorligi, kislotaligi, zichligi

loyqaligi, sunning hajmi, tarkibi, miqdori

ishqorligi, kislotaligi, zichligi, tiniqligi, loyqaligi

harorati, ishqorligi, kislotaligi, hajmi, miqdori

Oqova suvning ifloslik darajasi qaysi ko‘rsatkichlar orqali aniqlanadi?

=organoleptik, fizik-kimyoviy ko‘rsatkichlar, erigan organik va anorganik moddalar miqdori, kolloid, mayda va yirik dispersli zarracha miqdori

Miqdori, hajmi, erigan organik va anorganik moddalar miqdori.

tiniqligi, loyqaligi, erigan organik anorganik moddalar miqdori

organoleptik, fizik-kimyoviy ko‘rsatkichlar

Suvni kislotalar, ishkoriylar, tuzlar, neft va neft maxsulotlari, pestitsidlar, dioksinlar, ogir metallar, fenollar, sirtki faol moddalar bilan ifloslanish bu?

biologik ifloslantiruvchilari

fizik ifloslantiruvchilari

=kimyoviy ifloslantiruvchilari

mexanik ifloslantiruvchilari

Suvga turli mexanik aralashmalarni qushilishi (kum, gil, shagal) – bu suvning?

kimyoviy ifloslanish

=mexanik ifloslanish

biologik ifloslantish

fizik ifloslanish

Suvni biohovuzlar – suv utlari yordamida tozalash bu?

fizik tozalash uslubi

mexanik tozalash uslubi

=biologik tozalash uslubi.

kimyoviy tozalash uslubi

Suv oqimi ta’sirida tuproqning unumdor qatlamini yuvilib ketilishi?

shamol eroziyaga olib keladi

botqoqlanishga olib keladi

=suv eroziyasiga

qayta shurlanishga olib keladi

Sizot suvlarni sathini kutarilishi nimaga olib keladi?

tuproqni chullanishga

=tuproqni botqoqlanishi va shurlanishiga

tuproqni zaxarlanishiga

tuproq erroziyasiga

Tabiiy suvlarni asosiy ifloslanish turalari?

=fizikaviy, biologik, kimiyoviy

biologik, kimyoviy, issiklik.

radioaktiv, kimyoviy, mexanik

radioaktiv, mexanik, biologik

Oqova suvlarni tozalash uslublari?

Biologik, fizikaviy, kimyoviy

Mexanik, fizikaviy, biologik

=Mexanik, biologik, kimyoviy

Mexanik, kimyoviy, fizikaviy

Oqova suvlarni panjara va tindirgich yordamida tozalash bu?

=Mexanik tozalash

Kimyoviy tozalash

Biologik tozalash

Fizikaviy tozalash

Suv resurlari qaysi turdagi resurlarga kiradi?

=Tugamaydigan, qayta tiklanadigan.

Tugaydigan, qayta tiklanadigan.

Tugamaydigan.

Tugaydigan, qayta tiklanmaydigan

Orol dengizini kurishi bu – ?

Minatakaviy muammo.

Maxalliy muammo

Muammo emas

=Umumbashariy (global) muammo.

Suv havzalarining asosiy ekologik hududlarini aniqlang?

Batial, litoral

=Litoral, batial,abissal

Abissal, batial

Litoral, abissal

Oqova suvlarning tozalashning qanday usullari mavjud?

=mexanik, fiz-kimyoviy, kimyoviy, biologic, termik

soviyuvchi, kimyoviy, biologic, termik

fiz-kimyoviy, kimyoviy, biologic, haroratli

mexanik, soviyuvchi, kimyoviy, biologic

Oqova suvlarni mexanik tozalashda qanday jarayonlar qo’llaniladi?

=tindirish, cho’ktirish, fil’trlash, sentrafugalash

koagullash, cho’ktirish, fil’trlash, ion-almashinish

ekstraksiya, bug’latish, tindirish, elaklash

oksidlash, qaytar-osmos, ekstraksiya, tindirish

Oqova suvlarni fizik-kimyoviy tozalashda qanday jarayonlar qo’llaniladi?

koagullash, cho’ktirish, fil’trlash, ion-almashinish, ekstraksiya

ekstraksiya, bug’latish, tindirish, elaklash, flokullash

=koagullash, flokullash, adsorbsiyalsh, ekstraksiya, ion-almashinish

oksidlash, qaytar-osmos, ekstraksiya, tindirish

Oqova suvlarni kimyoviy tozalashda qanday jarayonlar qo’llaniladi?

=neytrallsh, oksidlash-qaytarish

koagullash, cho’ktirish

ekstraksiya, bug’latish

oksidlash, qaytar-osmos

Oqova suvlarni koagullashda qanday moddalardan koagulyant sifatida foydalaniladi?

Xlor

=Alyuminiy sulfat

ishqorlar

nitratlar

Oqova suvlarni tozalashda qaysi adsorbentlar keng qo'llaniladi?

seolitlar, alyumogellar, alyuminiy sulfat

=aktivlangan ko'mir, metall oksidlari, metallar, seolitlar

aktivlangan ko'mir, silikagel, alyumogel, seolitlar

ammoniy sulfat, aktivlangan ko'mir, silikagel, keramzit

Adsorbentlarni regenerasiyasi uchun qaysi jarayon qo'llaniladi?

sublimasiya

degazasiya

=desorbsiya

dissosiasiya

Flotasiya usuli oqava suv tozalash jarayonining qaysi usuliga kiradi?

mexanik

fizik-kimyoviy

=fizik-kimyoviy

bologik

Flotasiya jarayonida qaysi gaz ishlatiladi?

=xavo

suv

azot

kislorod

Suvni tozalash texnologiyasi nimani o'rgatadi?

Suv resurslaridan mukammal foydalanish usullarini

Suv resurslarini

=Oqova suvlarni tozalash va undan qayta foydalanish texnologiyalarini

Atrof muhit muhofazasini

Tuproq resurlari qaysi turdagi resurlarga kiradi?

Tugaydigan, qayta tiklanmaydigan.

Tugaydigan, qayta tiklanmaydigan.

=Tugamiydigan, qayta tiklanadigan.

O’zgarishsiz qoladigan

Tuproqlarni shurlanishini turlari?

suv, shamol

irrigatsion, gidrotexnik.

=birlamchi, ikkilamchi

suniiy va irrigatsion

Yer kurrasini qancha maydonini quruqlik egallagan?

=149 mln km2

245 mln km2

510 mln km2

361 mln km2

Deflyasiya bu?

=shamol eroziyasi

chullanish

botkokolanish

suv eroziyasi

Tuproqning asosiy hususiyati –?

bu uning sofligi.

=bu uning unumdorligi.

bu uning namligi

bu uning zichligi

Tuproq eroziyasi bu…..?

=bu uning yemirilishi

bu uning unumdorligi.

bu uning sofligi.

bu uning namligi

Tuproq eroziyasi necha turga bo’linadi?

=2.

5

4

3

Tuproqni muhofaza qilish tadbirlari nechta turga bo’linadi?

3

2

=4

5

Foydalanishga ko’ra yer resurslari nechta toifaga bo’linadi?

5

6

7

=8

Rel’ef deganda nima tushuniladi?

yerning qiyaligi.

yerning nishabligi

=yerning tuzilishi

yerning balanligi

Jahon hamjamiyatining ekologik inqirozdan chiqishining asosiy meyo’ri -

=Jahon hamjamiyatining ekologik inqirozdan chiqishining asosiy meyo’rlridan biri xalqaro ekologik munosabatlarini muvofiqlashtirishdir.

Jahon hamjamiyatining ekologik inqirozdan chiqishining asosiy meyo’rlridan biri xalqaro siyosiy munosabatlarini muvofiqlashtirishdir.

Jahon hamjamiyatining ekologik inqirozdan chiqishining asosiy meyo’rlridan biri xalqaro iqtisodiy munosabatlarini muvofiqlashtirishdir.

Jahon hamjamiyatining ekologik inqirozdan chiqishining asosiy meyo’rlridan biri xalqaro munosabatlarini muvofiqlashtirishdir

Atrof muhitni muhofaza qilish ob’ektlarining nechta turi mavjud:

=3 ta

2 ta

4 ta

5 ta

Zamonaviy ekologik hamkorlik asosan nechta usulda amalga oshiriladi.

5 ta

4 ta

= 2 ta

3 ta

“Atrof muhitni muhofaza qilish xalqaro byuro”si qachon ochgandi.

=1928-yilda

1938-yilda

1923-yilda

1913-yilda

BMTning mavjud ixtisoslashgan tashkilotlaridan nechtasi atrof muhit muhofazasiga aloqador masalalar bilan shug‘ullanadi?

=5 ta

4 ta

6 ta

3 ta

Rezolyusiya nima?

Ma’lum bir muammoni muhokama qilishdan so‘ng qabul qilingan qonun.

Ma’lum bir muammoni muhokama qilishdan so‘ng qabul qilingan bayon.

=Ma’lum bir muammoni muhokama qilishdan so‘ng qabul qilingan qaror.

Ma’lum bir muammoni muhokama qilishdan so‘ng qabul qilingan kelishuv

Rezolyusiya atrof tabiiy muhitni xalqaro-huquqiy muhofaza qilishda qanday o‘rinni egallaydi?

asosiy

birinchi

= markaziy

alohida

Shartnomaning qanday turlari bjr?

=umumiy, regional va ikki va ko‘p tomonlama

alohida, umumiy, regional va ikki va ko‘p tomonlama

umumiy, regional va ikki va ko‘p tomonlama ,markaziy

asosiy, umumiy, regional va ikki va ko‘p tomonlama

Konvensiya nima?

=ma’lum. bir turdagi xalqaro munosabatlarni tartibga solishga karatilgan shartnoma

asosiy bir turdagi xalqaro munosabatlarni tartibga solishga karatilgan shartnoma

umumiy bir turdagi xalqaro munosabatlarni tartibga solishga karatilgan shartnoma

alohida bir turdagi xalqaro munosabatlarni tartibga solishga karatilgan shartnoma

Xartiya nima?

qog‘ozga bitilgan ommaviy va siyosiy ma’lumot

qog‘ozga bitilgan umumiy, ommaviy va siyosiy xabar

qog‘ozga bitilgan alohida ommaviy va siyosiy buyruq

=qog‘ozga bitilgan ommaviy va siyosiy ma’lum xujjat

«Atrof-muhit» sifati deganda nimani tushunasiz?

Eng musaffo atrof muhit

=Inson va boshqa tirik organizmlarning yashash talablariga mos keluvchi tabiiy sharoitlar darajasi

Atmosfera, gidrosfera, litosferani musaffoligini

Xalq xo’jaligining ekologik toza texnologiyalari

O’zbekiston Respublikasining konstitusiyasining nechta moddasi ekologiyaga bag’ishlangan?

=4 ta

3 ta

2 ta

5 ta

O’zbekiston Respublikasining konstitusiyasining atrof muhitni muhofaza qilishga bag’ishlangan moddalari keltirilgan?

51,52,55 va 100-moddalarida

=50,54,55 va 100-moddalarida

25,55,91 va 101-moddalarida

50,54,55 va 56-moddalarida

O’zbekiston Respublikasi tabiatni muhofaza qilish to’g’risidagi qonun qachon qabul qilingan?

=1992 yil 9 dekabrda.

1991 yil 9 mayda.

1992 yil 4 aprelda.

1952 yil 19 iyunda

“Fuqarolar atrof tabiiy muhitga ehtiyotkorona munosabatda bo’lishga majburdirlar” bu konstitutsiyaning qaysi moddasida aks ettirilgan?

=50- modda

54- modda

55- modda.

100- modda

O’zbekiston Respublikasi “Suv va suvdan foydalanish” to’g’risidagi qonun qachon qabul qilingan?

1992 yil 9 dekabrda

=1993 yil 6 mayda

1996 yil 27 dekabrda

1997 yil 26 dekabrda

O’zbekiston Respublikasi “Atmosfera havosini muhofaza qilish” to’g’risidagi qonun qachon qabul qilingan?

1992 yil 9 dekabrda

1993 yil 6 mayda

=1996 yil 27 dekabrda

1997 yil 26 dekabrda

O’zbekiston Respublikasi “O’simlik va hayvonot dunyosini muhofaza qilish” to’g’risidagi qonun qachon qabul qilingan?

=1997 yil 26 dekabrda

1992 yil 9 dekabrda

1996 yil 27 dekabrda

1993 yil 6 mayda

Venada ozon qatlamini muhofaza qilish bo’yicha konvensiyasi qachon o’tkazilgan?

1987 yil.

1991 yil

=1985 yil

1992 yil

Freon moddalar va xlorftoruglevodorodlar atmosfera havosida ko’payishi nimaga olib keladi?

=ozon kobigining emirilishi.

smog xodisasi

«parnik effekt» xodisasi

kislotali yomgirlar

«Dezertifikatsiya» atamasi nima ma’noni anglatad

Botqoqlik jarayonini

=Cho’llanish jarayonini

Sho’rlanish jarayonini

Isish jarayonini

Ekologiya tushunchasi nima?

Atrof muhitni toza va musaffo saqlanish

Tirik organizmni yashash sharoiti

Tabiatni asrab foydalanish

Tabiatni muhofaza qilish

=Atmosfera tozaligi

“Ekologiya” so‘zining ma’nosi nima?

Lotincha so‘zdan olingan bo‘lib, “oykos” – uy, makon, “logos” – fan

ma’nosini anglatadi

Grekcha so‘zdan olingan bo‘lib, - uy, makon, “logos” – fan ma’nosini

anglatadi

Inglizcha so‘zdan olingan bo‘lib, - uy, makon, “logos” – fan

ma’nosini anlatadi

Nemischa so‘zdan olingan bo‘lib, - uy, makon, “logos” – fan

ma’nosini anlatadi

Arabcha so‘zdan olingan bo‘lib, - uy, makon, “logos” – fan ma’nosini

Anlatadi

Ekologiya nimani o‘rgatadi?

Tabiat – jamiyat – iqtisod bog‘lanishi va atrof muhit holati

Atmosfera tozaligi va atrof muhit holati

Tabaitning tozaligi va ifloslanish holati

Tabiat va uning resurslaridan foydalanish

Tabiiy resurslarni muhofaza qilish

“Ekologiya” so‘zi kim tomonidan qachon fanga kiritiladi?

Ch. Darvin tomonidan 1860 yili kiritildi

Gekkel tomonidan 1866 yili kiritildi

Dokuchayev tomonidan 1870 yili kiritildi

J. Marsh tomonidan 1868 yili kiritildi

Gumbolt tomonidan 1876 yili kiritildi

Ekologiyaning asosi nima?

Tabiat va jamiyat

B.Atrof muhit tozaligi

C.Tabiatni muhofaza qilish

Atmosfera muhofazasi

Tabiat resurslardan foydalanish

Ekologiya atamasini ilmiy muomalaga birinchi bo‘lib kiritgan olim?

Akademik V.I. Vernatskiy

J. Lomark

Gekkel

Zyuss

Ye.M. Lomonosov

“Ekotizim” atamasini fanga ilk bor kim kiritgan?

Gekkel

J. Lomark

M.Z. Lomonosov

L. Tensli

Zyuss

Ijtimoiy ekologiya nimani o‘rganadi?

Tirik organizmlarni atrof-muhit bilan bo‘lgan munosabatlarni

geografik nuqtai nazardan o‘rganadi.

Ijtimoiy tuzilmalarning ularni urab turgan tabiiy va ijtimoiy muhit

orasidagi aloqalarini o‘rganadi.

Tabiatdan foydalanishni ekologik iqtisodiyotini

Ekologik omillarni evolyutsiya ahamiyatini o‘rganadi

Geologiyani tabiiy muhitga ta’sirini o‘rganadi.

Ekologiyani bosh tadqiqot ob’ektini toping?

Ekologik tizimlar

Tirik organizmlar

biotsenozlar

o‘simliklar

Tabiat nima?

Atrof muhit tozaligi

Tabiiy resurslar joylanishi

Tabiat komponentlari holati

Tabiat qobiqlar uzviy bog‘lanishi

Tabiiy sharoit

Jamiyat nima?

Insoniyat olami

B.Mehnat resurslari

Milliy tarkib

Migratsiya

Urbanizatsiya

Antropogen landshaft (manzara) nima?

Quruq yastanib yotgan yerlar

Yaylov sifatida yastanib yotgan yerlari

Kishilar ta’sirida o‘zlashtirilgan yerlar

O‘rmonlar kesilgan ochiq yerlar

Xalq xo‘jaligi uchun tabiat inomi?

Atmosfera boyliklari

Yer boyliklar

Suv boyliklar

Tabiiy boyliklar

Biologik boyliklar

Antropogen ifloslanish deb nimaga aytiladi?

O‘simliklar ta’sirida ifloslanish

Hayvonlar ta’sirida ifloslanish

Avtomobillar ta’sirida ifloslanish

Inson xo‘jalik faoliyati bilan bog‘liq ifloslanish

Yog‘inlar tufayli ifloslanish

Aholi oziq-ovqat iste’molini necha foizi o‘rmonlarga to‘g‘ri

keladi?

5 foizi

10 foizi

15 foizi

20 foizi

25 foizi

Aholi oziq-ovqat iste’molini necha foizi okean resurslariga to‘g‘ri

keladi?

2 foizi

4 foizi

6 foizi

8 foizi

10 foizi

Aholi oziq-ovqat iste’molini necha foizi qishloq xo‘jaligiga to‘g‘ri keladi?

58 foizi

68 foizi

78 foizi

88 foizi

99 foizi

Birlashgan millatlar tashkilotida qachon “Qizil kitob” ta’sis etildi?

1946 yili

1956 yili

1966 yili

1976 yili

1986 yili

O‘zbekistonda “Qizil kitob” qachon tashkil etildi?

1958 yili

1968 yili

1978 yili

1988 yili

1998 yili

“Resurs” ma’nosi nimani anglatadi?

Lotincha so‘zdan olingan bo‘lib, boylik

Grekcha so‘zdan olingan bo‘lib, boylik

Fransuzcha so‘zdan olingan bo‘lib, boylik

Inglizcha so‘zdan olingan bo‘lib, boylik

Italyancha so‘zdan olingan bo‘lib, boylik

“Tabiatni muhofaza qilish” termini nechanchi yili paydo bo‘ldi?

1903 yili

1909 yili

1913 yili

1923 yili

1933 yili

Tabiiy resurs nima?

Inson xo‘jalik faoliyatining manbai

Kishilik jamiyatinining ish manbai

C.Mehnat resurslarini tabiiy boyligi

Xalq faoliyatining yashash joyi

Kishilik jamiyatining ish vositasi

Asosiy tabiiy resurs turlari qaysi?

Yer,yaylov, yoqilg‘i, quyosh, o‘rmon resurslari

Yer, suv, atmosfera, biologik foydali qazilma resurlari

Suv, hayvonat dunyosi, qurilish materiallari, iqlim resurslari

Bilogik rekreatsion, rudali qazilma,iqlim resurslari

Atmosfera, o‘simliklar, rudasiz qazilma,o‘rmon resurslari

Tabiiy resurslar qanday iqtisodiy turlanadi?

Tugamaydigan, tiklanmaydigan

Tugaydigan, tiklanadigan

Tugaydigan, tugamaydigan

Tugaydigan, kamayadigan

Tiklanadigan,tiklanmaydigan

Tiklanmaydigan tabiiy resurslar qaysi?

Tuproq (yer)

Foydali qazilma

O‘simliklar

Hayvonat dunyosi

Iqlim

Tiklanadigan tabiiy resurslar qaysi?

Yer, iqlim, rekreatsion, suv resurslari

Suv o‘simlik, atmosfera resurslari

Yer, quruqlikdagi suv, bilogik resurslar

Foydali qazilma, okean suvi, hayvonot dunyosi resurslari

Atmosfera, tuproq, suv resurslari

Tabiiy resurslar qanday iqtisodiy baholanadi?

sonli, narxli, balli, kompleks

sonli, sifatli, taqqoslash, texnologik, kompleks

sifatli, balli, texnologik, narxli, kompleks

sonli, narxli, taqqoslash, kuzatish, kompleks

sifatli, taqqoslash, balli, kuzatish, kompleks

Tabiiy resurslar turlanishiga ko‘ra necha guruhga bo‘linadi?

2 ga, tiklanadigan va tiklanmaydigan

2 ga, tugaydigan va tiklanadigan

2 ga, tugaydigan va tugamaydigan

3 ga, tugaydigan va tugamaydigan, tiklanmaydigan

4 ga, tugaydigan, tugamaydigan, tiklanmaydigan, tiklanadigan.

Tugamaydigan resursni belgilang.

Iqlim resurslari

To‘proq qatlami

Yer osti boyliklari

O‘simliklar dunyosi

Hayvonot dunyosi

Yer shari maydoni qancha?

501 mln. km.kv

505 mln. km.kv

510 mln. km.kv

515 mln. km.kv

520 mln. km.kv

Yer shari quruqlik maydoni qancha?

119 mln. km.kv

129 mln. km.kv

139 mln. km.kv

149 mln. km.kv

159 mln. km.kv

Yer shari Okeanlar maydoni qancha?

321 mln. km.kv

331 mln. km.kv

341 mln. km.kv

351 mln. km.kv

361 mln. km.kv

Aholi oziq-ovqat iste’molini necha foizi qishloq xo‘jalikka to‘g‘ri

keladi?

58 foiz

68 foiz

78 foiz

88 foiz

98 foiz

Aholi oziq-ovqat iste’molining necha foizi o‘rmonlarga to‘g‘ri keladi?

5 foiz

10 foiz

15 foiz

20 foiz

25 foiz

Aholi oziq-ovqat iste’molining necha foizi Okean resurslariga to‘g’ri keladi?

2 foiz

4 foiz

6 foiz

8 foiz

10 foiz

Haydaladigan yerlarni asosiy ifloslantiradigan manbai qaysi?

shamol, iroziya (yuvilishi)

mineral o‘g‘itlar, yer yemirilishi

mineral o‘g‘itlar va boshqa ximikatlar

har xil zaharli ximikatlar, texnika

qurilish, shamol yo‘nalishi

Litosfera nima?

suv qobig‘i

yer qobig‘i

havo qobig‘i

hayot qobig‘i

qattiq qobiq

BMTda «Qizil kitob» qachon joriy etildi?

1950 y.

1966 y.

1970 y.

1975 y.

1981 y.

Quruqlikda yer resurslarini maydoni qancha?

86 mln. km.kv

96 mln. km.kv

106 mln. km.kv

116 mln. km.kv

126 mln. km.kv

Quruqlikda sug‘oriladigan yerlar qancha?

230 mln. ga

240 mln. ga

250 mln. ga

260 mln. ga

270 mln. Ga

Yer boyliklari qaysi xo‘jalik tarmog‘ini asosi?

qishloq xo‘jalikni

sanoatni

transportni

qurilishni

savdo, umumovqatlanishni

Gidosferaning necha foizi chuchuk suv?

2 foizi

4 foizi

6 foizi

8 foizi

10 foizi

Okean va dengizlarni asosiy ifloslantiruvchi manbasi nima?

daryolardan oqib tushadigan loyqalar

ifloslangan yog‘in suvi

port shahar sanoati

transport ifloslantirilishi

oqimlar ifloslantirilishi

Okean va dengiz suvi qancha?

1236, 2 mln. km. kub

1336, 1 mln. km. kub

1436, 1 mln. km. kub

1536, 1 mln. km. kub

1636, 1 mln. km. Kub

Gidrosfera nima?

suv qobig‘i

yer qobig‘i

havo qobig‘i

hayot qobig‘i

qattiq qobiq

Gidrosferada suv qancha?

1186 mln. km. kub

1286 mln. km. kub

1386 mln. km. kub

1486 mln. km. kub

1586 mln. km. Kub

Okean va dengizlarda qancha baliq ovlanadi?

80 mln. tonna

90 mln. tonna

100 mln. tonna

110 mln. tonna

120 mln. Tonna

Quyidagi suv omborlaridan qaysi biri Qashqadaryo viloyatida

joylashgan?

Chorvoq

Quyimozor

Uchqizil

Kattaqo‘rg‘on

Chimqurg‘on

1 l neft qancha litr dengiz suvini ifloslantiradi?

1000 l dengiz suvini

4000 l dengiz suvini

40000 l dengiz suvini

100000 l dengiz suvini

100 l dengiz suvini

O‘zbekistonda foydalaniladigan suvning asosiy qismi 85 foizi qaysi maqsadlarda qo‘llaniladi?

sanoatda

kommunal xo‘jalikda

qishloq xo‘jaligida

aholi iste’molida

to‘g‘ri javob yo‘q

Nisbatan toza suv qaysi?

yomg‘ir suvi

qor suvi

buloq suvi

yer osti suvi

daryo suvi

Chuchuk suvni katta miqdori qayerda?

daryoda

muzda

ko‘lda

yer ostida

okeanda

Nisbatan ekologiyasi buzilgan okean qaysi?

Tinch okeani

Atlantika okeani

Hind okeani

Shimoliy muz okeani

Arabiston dengizi

Shahrlarda 1 sutkada, bir kishi uchun o‘rtacha suv sarfi miyori

qancha?

150 litr

200 litr

250 litr

300 litr

350 litr

Bir gektar yerni sug‘orish uchun o‘rtacha sarf etiladigan suv qancha?

1-2 ming m3

4-6 ming m3

8-10 ming m3

12-13 ming m3

14-15 ming m3

Eng ko‘p sarf qiladigan dehqonchilik o‘simligi qaysilari?

sholi, kartoshka

sholi, piyoz

sholi, maka jo‘xori

sholi, kanop

sholi, g‘o‘za

Rekreatsion resurslar nima?

Toza joylar

Orombaxsh joylar

Manzarali joylar

Relefi yaxshi joylar

Sayyohlar boradigan joylar

Biosfera nima?

Suv qobig‘i

Yer qobig‘i

Havo qobig‘i

Hayot qobig‘i

Qattiq qobiq

Jahonda o‘rmon boyliklari qancha?

30 mln. km. kv

32 mln. km. kv

34 mln. km. kv

36 mln. km. kv

38 mln. km. Kv

Botanik yodgorliklarga nimalar kiradi?

Tabiatda ochilib qolgan tog‘ jinslari, karstlar, g‘orlar

Sharsharalar, shovvalar, daralar, jarlar

Noyob o‘simlik, daraxtlar, o‘rmonlar

Qadimiy manzilgohlar, shahar qoldiqlari

Toshga aylangan o‘simlik va hayvon qoliqlari saqlangan joylar

“Sayyoramiz o‘pkasi” deganda nimani tushunamiz?

Dunyo okeani

Atmosferani

O‘rmonlarni

Cho‘llarni

Daryolarni

Bir gektar maysazor bir sutkada qancha kislorod hosil qiladi?

180-220 kg

190-230 kg

200-240 kg

210-250 kg

220-260 kg

Inson bir sutkada qancha havo bilan nafas oladi?

7 kg

9 kg

11 kg

13 kg

15 kg

O‘simliklar bir yilda qancha kislorod hosil qiladi?

100 mlr tonna

150 mlr tonna

200 mlr tonna

250 mlr tonna

300 mlr Tonna

Yog‘ochdan necha xil mahsulot ishlab chiqariladi?

10 ming xil

20 ming xil

30 ming xil

40 ming xil

50 ming xil

O‘rmon boyligi jihatdan qaysi davlat birinchi o‘rinda?

Kanada

AQSH

Finlyandiya

Braziliya

Rossiya

Yer sharida qancha tabiiy hayvonlar turi mavjud?

1,0 mln. tur

1,5 mln. tur

2,0 mln. tur

2,5 mln. tur

3,0 mln. Tur

Yer sharida qancha o‘simlik turi mavjud?

0,5 mln. tur

0,7 mln. tur

1,0 mln. tur

1,5 mln. tur

1,7 mln. Tur

Asosiy tabiiy ifloslanish qanday sodir bo‘ladi?

Shamollar, jalalar, o‘rmonlar yonishi

Vulqonlar, shamollar, o‘rmonlar yonishi

Yer qimirlash, sellar, yemirilishlar

O‘rmonlar yonishi, eroziya, sho‘rlanishi

Havo oqimlari, hayvonlar o‘limi, surilmalar

Atmosfera nima?

Suv qobig‘i

Yer qobig‘i

Havo qobig‘i

Hayot qobig‘i

Qattiq qobiq

BMTning atrof muhit bo‘yicha ish olib boruvchi tashkiloti

YUNEPning bosh idorasi qaysi shaharda joylashgan?

Nyu-York (AQSH)

Parij (Fransiya)

Sidney (Avstraliya)

Nayrobi (Keniya)

Tokio (Yaponiya)

Atmosferaning eng qo‘yi qatlami qanday ataladi.

Biosfera

Strasfera

Troposfera

Mezosfera

Ekzosfera

BMTning qaysi tashkiloti tabiat muhofazasi bilan shug‘ullanadi?

YUNESKO

NATO

YUNEP

MAGATE

Unday tashkiloti yo‘q

Yevropaning asosiy ekologik xavfli joyi qayer?

Rur va Vorkuta ko‘mir havzasi

Donbass va Moskva oldi ko‘mir havzasi

Chernobil atrofii va Rur havzasi

Angliya va Polsha sanoatli rayoni

Ruminiya va Chexiya ko‘mir havzasi

Xalqaro ekologik muammolarni bir mamlakat miqyosida bartaraf

etish mumkinmi?

mumkin

ba’zan mumkin

ba’zan mumkin emas

mumkin, mumkin emas

mumkin emas

O‘zbekistonda ko‘mir zaxirasi qancha?

0,5 mlr tonna

1,0 mlr tonna

1,5 mlr tonna

2,0 mlr tonna

2,5 mlr Tonna

Janubiy O‘zbekistonda asosiy ekologik mudhish hudud qayer?

Sariosiyo rayoni

Termiz shahri

Qarshi shahri

Muborak rayoni

Qumqurg‘on rayoni

Toshkent iqtisodiy rayonida asosiy ekologik mudhish hudud qayer?

Bekobod – Yangiyo‘l sanoat rayoni

Buka – Chirchiq sanoat rayoni

Toshkent – Chinoz sanoatli rayoni

Buka – Ohongaron sanoatli rayoni

Olmaliq – Angren sanoatli rayoni

Buxoro – Qizilqum iqtisodiy rayonida asosiy ekologik mudhish

hudud qayer?

Buxoro sanoatli rayoni

Kogon sanoatli rayoni

Navoiy sanoatli rayoni

G‘ijdivon sanoatli rayoni

Nurota sanoatli rayoni

O‘zbekistonda respublikasi qachon birlashgan millatlar tashkilotga

a’zo bo‘ldi?

1991 yil 10 mart kuni

1992 yil 10 mart kuni

1993 yil 10 mart kuni

1994 yil 10 mart kuni

1995 yil 10 mart kuni

Geoekologik muammolar deganda nimani tushunasiz?

Ma’lum bir mamlakatdagi ekologik muammolar

Sayyoraviy ekologik muammolar

Geografik-ekologik muammolar

Hududiy-ekologik muammolar

Mahalliy ekologik muammolar

Geoekologiya nimani o‘rganadi?

odamning individ va shahs sifatida uni o‘rab turgan atrof-muhit va

ijtimoiy muhit bilan o‘zaro munosabatini

tirik organizmlarning atrof muhit bilan bo‘lgan munosabatlarini

o‘rganadi

ekologik omillarni evolyutsiyadagi ahamiyatini

ekologiyaning nazariy qismini

to‘g‘ri javob berilmagan

Geoekologik muammolar ko‘lamiga ko‘ra necha guruhdan iborat?

sayyoraviy, hududiy

sayyoraviy, hududiy, ulkaviy

sayyoraviy, hududiy, mahalliy

hududiy, mahalliy, shaxsiy

hududiy, ulkaviy, mahalliy

«Ishqorli» yomg‘irlar asosan qaysi hududlarda sodir bo‘lmoqda?

AQSH, Rossiya, Janubiy-G‘arbiy Osiyoda

Braziliya, G‘arbiy Yevropa, Janubiy-Sharqiy Osiyoda

AQSH, G‘arbiy Yevropa, Skandinaviya mamlakatlarida

Braziliya, AQSH, Skandinaviya mamlakatlarida

Markaziy Osiyo, G‘arbiy Yevropa, Avstraliyada

Ozon qatlamini yemiruvchi asosiy gazlar qaysi?

Freon gazlari

Azot gazlari

Uglerod gazlari

Sulfat suyuqligi

Karbonat angdirid gazlari

Ozon qatlamini aholi va tirik organizmlarga qanday ahamiyati bor?

quyoshdan keladigan zaharli ultrabinafsha nurlarini yutadi

kislorodni fazoga chiqib ketishiga yo‘l qo‘ymaydi

quyoshdan keladigan uzun to‘lqinli nurlarni yutib qoladi

fazodan keladigan zararli gazlarni utkazmaydi

yerni isib ketishiga yo‘l qo‘ymaydi

Ozon qatlamini bo‘zilishi ilk bor 1985 yilda qayerda kuzatilgan?

Antarktikada

Tinch Okeanida

Osiyoda

Avstraliyada

Shimoliy Amerikada

Havoda qaysi ifloslanish ustun?

Tabiiy ifloslanish

maishiy xo‘jalik ifloslanish

texnika ifloslanishi

su’niy ifloslanish

o‘rmon yonishi ifloslanishi

Koinotda quyoshning zararli ultrabinafsha nurlari qayerda tutiladi?

Ionasferada

Stratosferada

Atmosferada

Ozon qatlamida

Atmosfera quyi qismida

O‘zbekistonda “Tabiatni muhofaza qilish qonuni” qachon qabul

qilindi?

1990 yil 9 dekabr kuni

B.1991 yil 9 dekabr kuni

1992 yil 9 dekabr kuni

1993 yil 9 dekabr kuni

1994 yil 9 dekabr kuni

Qaysi qit’alarda cho‘llanish muammosi katta xavf to‘g‘dirmoqda?

Osiyo va Yevropa

Afrika va Osiyo

Osiyo va Amerika

Afrika va Yevropa

Amerika va Afrika

Samarqand viloyatida joylashgan qo‘riqxonani toping?

Chotqol

Payg‘ambarorol

Zomin

Zarafshon

Baday tuqay

Qishloq xo‘jaligida qo‘llaniladigan qaysi mineral o‘g‘itlar ozon

qatlamini yemiruvchi manbalardan biri hisoblanadi?

superfosfat o‘g‘itlari

kaliy o‘g‘itlari

ozot o‘g‘itlari

ammofos o‘g‘itlari

to‘g‘ri javob yo‘q

Orol dengizi qaysi davlatlar hududida joylashgan?

O‘zbekiston va Turkmaniston

O‘zbekiston va Qirg‘iziston

O‘zbekiston va Qozog‘iston

O‘zbekiston va Tojikiston

Faqat O‘zbekistonda joylashgan

O‘zbekistonning yuqori darajada ekologiyasi bo‘zilgan shaharlarni

belgilang?

Navoiy, Termiz, Buxoro

Farg‘ona, Qarshi, Angren

Samarqand, Guliston, Marg‘ilon

Navoiy, Farg‘ona, Olmaliq

Farg‘ona, Jizzax, Namangan

O‘zbekistonda nechta qo‘riqxona bor?

8 ta

15 ta

19 ta

13 ta

21 ta

Markaziy Osiyo mamlakatlarining asosiy ekologik muammosi nima?

sanoat tarmog‘ining ortib borishi

yog‘ingarchilikning kamayib borayotganligi

Orol dengizining qurib borishi

shaharlarning ko‘rayishi

aholining ortib borishi

Quruqlik atrof muhit ifloslanishi necha foizni transportga to‘g‘ri

keladi?

20 foizi

25 foizi

30 foizi

35 foizi

40 foizi

O‘zbekiston atrof muhit ifloslanishini necha foizi transportga to‘g‘ri keladi?

30 foizi

40 foizi

50 foizi

60 foizi

70 foizi