Ecologiya MurodovSh lot doc

O’simliklar  tsenopopulyatsiyasining  bir  uchastkadagi 

yig’indisi  (biotopda)  fitotsenozni,  bir  turli  bir-biriga  bog’liq 

tsenopopulyatsiyalar yig’indisi populyatsiyani tashkil etadi. 

 

 

Ko’chib  yuruvchi  hayvonlarga  nisbatan  murakkabroq: 

hattoki  bir-biriga  aloqador  bo’lmagan  biogeotsenozlar  yoki  yirik 

landshaftli-geografik  birlashmalar  elementlari  bo’lishi  mumkin. 

Biroq o’simliklarga nisbatan bu oson emas. Xuddi shuning uchun 

V.N.Beklemishev  (1960)  «superpopulyatsiya»  atamasini  taklif 

etdi,  bu  atama  -  uzluksiz  keng  hududda  joylashgan  har-xil 

populyatsiya bo’lib, keng hududdagi  qismlari bir-biri bilan o’zaro 

aloqada  bo’la  olmaydi.  Yevro-Osiyoning  shimoliy  qismidagi 

hududlarida archa, qarag’ay, qayin,  va boshqa turdagi o’simliklar 

ulkan  superpopulyatsiyalar  hisoblanadi.  Bir-biridan  uzoq  bu 

turlarning  jamoasi  bir  biri  bilan  erkin  chatishish  imkoniyatidan 

yiroq bo’ladi (panmikatsiya). 

 

1.9  Biomalar.

  Biogeotsenozlar  birmuncha  yirikroq 

ekotizimlar  jamoasiga  birlashishi  mumkin.  Bu  jamoa  biom  yoki 

formatsiya deb ataladi.