Ўэбекистон Республикаси п резиденти қузуридаги д авлат ва ж ам ият қурилиш и академияси Ў эбекистон Республикаси Ваэирлар м ахкамаси

Такрорлаш учув саволлар
1 Х а л қ а р о м е ҳ н а т т а қ с и м о т и в а с а в д о д а м и л л и й м а н ф а а т -
л а р н и м а л а р д а н а м о ё н б ў л а д и ?
2. Т у р л и м а м л а к а т л а р у ч у н “Э р к и н х а л қ а р о с а в д о ” п р и н ц и -
п и қ а н д а й а х а м и я г а эга?
3 К у л а й с а в д о в а и қ т и с о д и й а л о қ а л а р р е ж и м и н и м а н и а н г -
л а т а д и ?
4. Т а ш қ м и қ т и с о д и й х а в ф с и з л и к н и т а ъ м и н л а ш у ч у н н и м а -
л а р қ и л и ш к е р а к ?
5. И қ т и с о д и й о ч и қ л и к н и н г қ а н д а й ч е г а р а л а р и б ў л и ш и к е р а к ?
6 Ў зб ек и ст о н н и н г Х а л қ а р о са вд о т а ш к и л о т и г а а ъ з о б ў л и б к и -
р и ш и қ а н д а й с а л б и й ва и ж о б и й н а т и ж а л а р г а оли б к е л и п ш м у м - 
кин?
7. М а м л а к а т н и н г р а к о б а т б а р д о ш л и г и н и т а ъ м и н л а ш у ч у н н и - 
м а л а р қ и л и ш к е р а к ?
Абулкосимов Ҳ.П Макроиктисодий тартибга солиш ва Ўзбокистоннинг 
баркарор ривожланиши. -Т.: Акайеггиуа, 2011.165-177-бетлар.
3 2 4
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Изоҳли луғат (глоссарий)1
Аиизо —
банк, тижорат, бухгалтерлик амалиётидаги 
ҳисоб-китоб операцияларининг амалга оширилганлиги 
тўғрисида бир контрангентнинг бошқасига йўллаган рас- 
мий хабарномаси.
Аккредитив - (лот. ассгейо) шпончноманинг пул ҳисоб-ки- 
тоб ҳужжати; маҳсулот ёки бажарилган иш ҳақини нақд пул- 
сиз тўлаш шакли.
1, Маҳсулот етказиб берганлиги ёки бажарилган иш 
ва хизматларнинг аккредитив топшириғида кўрсатилган 
суммани тезкорлик билан олиш имкониятини туғдиради- 
ган банк ҳисоб-китобининг бир шакли.
2. Шахсий қимматбаҳо қогоз бўлиб, унда номи ёзил- 
ган шахс А. да кўрсатилган суммани ҳар қандай банк ёки 
омонат кассасидан олиши мумкин
Акт (савдо-сотиқ, тижорат) -
(лот. зцаракат, х.уж-
жат
) ташилаётган юклардаги камомад, бузилиш. ўғир- 
ликларни аниқловчи, шунингдек, юкнинг бузилишига йўл 
қўйган томонга даъвп қилиш учун асос бўладиган ҳуж- 
жат. Еош. асосий акт чет элдан олинаётган юкларни порт- 
ларда таъминотчилар кемаларидан қабул қшхишда улар- 
нинг банд қилган жойи, оғирлиги ва сифатини аниқлай- 
диган ҳужжатлар.
Арбитраж - ҳакамлар суди, мунозарали ишларни би- 
тиштирувчи ёрдамида кўриб чиқиш усули, яъни томон- 
лар ўзаро келишиб судга мурожаат қилишган вақгда улар- 
нинг мунозарасини ҳал қилиб берувчи томондир. Ташки 
савдо арбитражи ташқи савдо бўйича вужудга келадиган 
мунозараларни ҳал қилади.
1 Луғат Солиев А, Усмонов А, Жўраев Н. Тадбиркор йўлдоши. — Т.: 
Университет, 1994; Ўлмасов А, Тўхлиев Н. Бозор иқтисодиёти. 
Қисқача лугат-маълумотнома. - Т.: Қомуслар бош таҳририяти, 1991; 
Справочник делового человека - Т.: Фонд дизайна Узбекистана, 1992; 
"Экономическая безопасность хоэяйственньпс систем.Учебник — М.: 
Изд-во РАГС, 2001; Ўзбекистон миллий энциклопедияси. Т. 1-6. Т., 
Ўзбекистон миллий экциююпедияси давлат нашриёти. 2002-2005, Яэик 
бизнеса Под. ред. В. Чжена. - Т., 1996 каби адабиётлар асосида тузилган.
325
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Аудитор (шахс, фирма) - корхона ва ташкилотлар- 
нинг молиявий хўжалик фаолиятини текшириҒ» берувчи, 
улар ишининг иқгисодий экспертизасини ўтказувчи (шахс, 
фирма). А. тўла мустақилликка эта бўлиб, ҳеч кимга қарам 
эмас, ўэ ишини ҳар бир мамлакатда ёки халқаро миқёсда 
қабул қилинган ҳисоб-китоб ва тафтиш (ревизия) қоида- 
ларига биноан олиб боради. Тафтиш катижалари бошқа- 
лар учун сир сақланиб, эълон этилмайди.
Баланс ~ мувозанат, муттасил ўзгариб турувчи ҳодиса 
еки тушунчанинг нисбатини ифодалпвчи кўрсаткичлар ти- 
зими. Иқгисодиёт соҳалари, моддий, тармоқлараро тўлов, 
қиймат, меҳнат ресурслари, ёқцлғи-энергетика, фойда, асо- 
сий фондлар, ташқи савдо, тўлов, аҳоли пул даромадлари 
ва харажатлари ҳамда бошқа баланслар мавжуд.
Банк —
кредит-молия муассасаси бўлиб, вақтинча бўш 
пул воситаларини бир жойга тўплаш, корхоналарга ва 
умуман пулга муҳтожларга маълум қақ (фоиз) эвазига 
қарз бериш, пул ҳисоб-китобларини амалга ошириш, тур- 
ли қимматбаҳо қоғозлар чиқариш, олтин ва чет эл валю- 
талари билан боғлиқ муаммоларни бажариш ва бошқа- 
лар билан шуғулланади.
Банкротлик (