E. Z. Nuriddinov n izom iy nom LI tdpu «Xorijiy m am lakatlar tarixi»



Download 12,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet118/334
Sana23.01.2022
Hajmi12,93 Mb.
#403727
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   334
Bog'liq
Jahon tarixi

Fashistlarga  qarshi
 
koalitsiyaning
 
vujudga  kelishi
Urushning
 
borishidagi  tub
 
burilish
va  10  baravar  ko‘p  tan k   ishlab  chiqara  boshladilar.  Bu  hol  1942-yilning
133


oxirida  antifashistik  ittifoqqa  gitlerchilarga  qarshi  hujum ga  o ‘tish  im konini 
berdi.
1942-yilning  19-noyabrida  m ashhur  Stalingrad jangi  boshlandi.  U  1943- 
yilning  2-fevraligacha  davom   etdi.  Bu  jangda  G erm aniyaning  saralangan 
armiyasi  to r-m o r etildi.  1943-yilning yozida  esa  m ashhur  Kursk jangi  b o iib  
o ‘tdi.  «T anklar  jangi»  nom i  bilan  tarixga  kirgan  bu  jang da  ham   Sovet 
q o ‘shinlari g ‘alaba qozondi.  Shu jangdan  so‘ng G erm aniya armiyasi  Sharqiy 
frontda  hujum   qilish  qobiliyatini  butunlay  y o ‘qotdi.
Ayni  paytda  1942-yilning  kuzida  Buyuk  Britaniya  va  AQSH  qurolli 
kuchlari  ham   hujum ga  o ig a n   edi.  C h u n o n ch i,  1942-yilning  8-noyabrida 
Buyuk  Britaniya  va  A Q SH   Shim oliy  Afrikaga  (M arokash  va  Jazoirga)  yirik 
desant  tashladi.  Ittifoqchilarga  u  yerdagi  fransuz  armiyasi  ham   q o ‘shildi. 
M isrda  ham   Buyuk  Britaniya  armiyasi jangga  shay  turar edi.  U larning  bar- 
chasi  AQSH  generali  D.  Eyzenxauer  q o ‘m ondonligida  hujum   boshladilar.
Bu  hujum   natijasida  Shim oliy  Afrikadagi  italyan-nem is  arm iyasi  tor- 
m or etildi va 0 ‘rta dengizda  ittifoqchilar nazorati  o ‘rnatildi.  Italiyaga bostirib 
kirish  uchun  y o i   ochildi.  1943-yil  10-iyul  kuni  ingliz-am erika  armiyasi 
Italiyaning  janubiga  tashlandi.
Italiya  hukm ron  doiralari  M ussoliniga  nisbatan  fitna  uyushtirdilar.  25- 
iyul  kuni  unga  nisbatan  ishonchsizlik  bildirildi  va  Italiya  qirolining  b u y ru g i 
bilan  u  hibsga  olindi.  8-sentabr  kuni  Italiya  antifashist  ittifoqchilar  bilan 
yarash  bitim i  im zoladi  va  urushdan  chiqdi.  Shunday qilib,  Stalingrad,  Kursk 
janglari  va  Italiyaning  taslim   b o iis h i  ikkinchi  jah o n   urushida  tub  burilish 
yasadi.  Endi  agressorlarning  m ag iubiyatga  uchrashi  m uqarrar  b o iib   qoldi.
Shunday  b o is a -d a ,  G erm aniya  armiyasi  q o i   qovushtirib  o iirm a d i,  u 
Shim oliy  va  M arkaziy  Italiyani  bosib  oldi  va  ingliz-am erika  arm iyasining 
y o iin i  to ‘sdi.
G itle r  o ‘ziga  en g  so d iq   sh ax slard an   ib o rat  O tto   S k orseni  bosh liq  
desantchilarni  M ussolinini  qutqarib  kelishga  yubordi.  U lar  bu  vazifaning 
uddasidan  chiqdilar.
M ussolini  Shim oliy  Italiyaga  olib  kelindi  va  bu  yerda  G erm aniyaga 
b o ‘ysunuvchi  q o ‘g‘irchoq  hukum atga  boshliq  etib  q o ‘yildi.
Ikkinchi ja h o n   urushida  tub  burilish  ro ‘y  berishi 
va  uning  G erm aniya  ham da  uning  ittifoqchila- 
rining m agiubiyatini  m uqarrar qilib q o ‘yishi bosib 
olingan  davlatlarda  antifashistik  va  m illiy-ozod- 
lik  uchun  kurashuvchi  kuchlarni  ruhlantirib  yubordi.  Bu  esa,  o ‘z  navbatida, 
ularning  kurashni  yanada  kuchaytirishlariga  olib  keldi.
N em islar  asirligidan  qochishga  muvaffaq  b o ig a n   turli  m illat  vakillari, 
shu  ju m la d a n ,  o ‘z b e k la r  h am   c h e t  d a v latlard ag i  q a rsh ilik   k o ‘rsatish 
harakatlarida  dushm anlarga qarshi  qah ram o nlarcha jang qildilar.
G ‘arbiy Yevropada qudratli qarshilik ko‘rsatish  harakati  m arkazi  Fransiya 
va Italiya edi.  Fransiyaning barcha vatanparvar kuchlari  1943-yilda  Qarshilik

Download 12,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   114   115   116   117   118   119   120   121   ...   334




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish