Tashqi siyosat
H indiston tashqi siyosatida m u him m u am m o lar-
dan biri Pokiston bilan m unosabatlardir. 1947-
yildan beri K ashm ir m asalasida ikki m am lakat janjal qilib keladi. Deyarli
h ar 10 yilda qurolli to ‘qnashuvlar b o ii b turadi. H indiston tashqi siyosatida
tin ch -to tu v yashashning o ‘zi tashabbuskor b o ig a n besh tam oyiliga (p an ch a
chila — 1955-yilgi Bandung konferensiyasida Osiyo xalqlari o ‘rtasida xalqaro
m unosabatlarga asos qilib olingan) am al qiladi. (qarang: Xitoy m avzusi).
J. N eru SEATO va S E N T O bloklarining tuzilishini qoraladi. U bir qancha
m ahalliy janjallarni tinchitishda o ‘z hissasini q o ‘shdi.
Sovet davlati H indistonga 60 dan ortiq sanoat korxonalarini qurishda
yordam berdi. Harbiy texnika bilan ta ’minladi.
Q o ‘shilm aslik harakatining rahbarlaridan biri va «olti m am lakat guruhi»
a ’zosi b o im is h H in diston q u rollanish poygasini t o ‘xtatish ga, qu ro lsiz-
lanishga, yadro urushi xavfini yo‘q qilishga, kosm osni harbiylashtirishga
yo‘l q o ‘ymaslikka, yangi xalqaro iqtisodiy tartib o in a tish g a qaratilgan m uhim
takliflar bilan bir necha b o r xalqaro m aydonga chiqdi.
H indiston H ind okeanini tinchlik zonasiga aylantirish y o iid a g i kurashga
salm oqli hissa q o ‘shdi. A Q S H ning D iyego-G arsiya harbiy oroliga bazasini
joylashtirishiga qarshi chiqdi. Yangi m ustam lakachilikka, irqiy kam sitish
va aparteidga qarshi faol kurashib keldi. H indiston Janubiy Osiyo m ahalliy
ham korligi uyushm asi (SAARK) faoliyatida ishtirok etm oqda. Shri Lanka
va Janubiy Osiyodagi ahvolni yaxshilashga m uhim hissa q o ‘shm oqda.
0 ‘zbekiston bilan H indiston o ‘rtasidagi aloqalar
m ustaqillikdan oldin ham a n c h a rivojlangan edi.
0 ‘zbekiston m ustaqilligidan keyin bu alo q alar
yangi bosqichga k o iarild i. Ikki m am lakat o ‘rta-
sidagi m u n o s a b a tla rn in g riv o jlan ish id a 0 ‘zb e k isto n P re z id e n ti Islo m
K arim ovning m ustaqillik arafasidagi H indistonga tashrifi katta aham iyatga
ega b o id i. S h o io la r zam onidagi mavjud tam oyillarni buzib, H indiston
bilan m ustaqil ham korlikni kengaytirishga birinchi b o i i b kirishdi.
N a tijad a H indiston bilan 0 ‘zbekiston o ‘rtasida b irin ch i m arta teng
huquqli m am lakatlar kabi iqtisodiy, savdo, ilm iy-texnikaviy, m adaniyat,
so g iiq n i saqlash, fan, texnika, turizm , sport va om m aviy axborot sohasida
ham korlik qilish to ‘g ‘risida bitim lar tuzildi.
H in d isto n yordam i bilan T o sh k en t, Buxoro va S am arq a n d d a z a m o n a -
viy m eh m o n x o n a la r qurildi. R espublikam izga u sk u n alar va boshqa xil
to v arla r xarid qilish u ch u n 1993-yilda H indiston 10 m ln d ollar m ablag‘
ajratdi.
1993-yil may oyida H indiston Bosh vaziri N arasim xa Rao O ‘zbekistonga
rasmiy ta sh rif buyurdi. O ziq-ovqat, yengil sanoat, zargarlik buyum lari ishlab
chiqarish, havo y o ila rin i ochish, yangi zam onaviy m eh m o n x o n alar qurish
bilan shugiillanuvch i hind — o ‘zbek q o ‘shm a korxonalarini ochish haqida
10 ta bitim tuzildi. U ndan tashqari hind firmalari respublikamizdagi sheriklari
Do'stlaringiz bilan baham: |