E. Z. Nuriddinov n izom iy nom LI tdpu «Xorijiy m am lakatlar tarixi»



Download 12,93 Mb.
Pdf ko'rish
bet14/334
Sana23.01.2022
Hajmi12,93 Mb.
#403727
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   334
Bog'liq
Jahon tarixi

30-yillarda  xalqaro
 
m unosabatlarning
 
o ‘ziga  xos
 
xususiyatlari
2— Jahon  tarixi
17


Nega  yangi  jahon
 
urushining  oldini  olish
 
mumkin  b o ‘lmadi?
Bu  davrda  fashistik  Italiya  ham   q o i   qovushtirib  o ‘tirm adi.  1935-yilning 
ok tab r  oyida  uning  q o ‘shinlari  Efiopiyaga  bostirib  kirdi.  1936-yil  bahoriga 
kelib  bu  davlat  Italiya  m ustam lakasiga  aylandi.  Bu  urush  Yevropa  fashist 
davlatlarining  o chiqdan-ochiq  qurolli  agressiyaga  o ‘tishi  edi.
1936-yil  iyun  oyida  G erm aniya  va  Italiya  fashistlari  Ispaniya  fashizmiga 
qurolli  yordam   k o ‘rsatdilar.  Buyuk  B ritaniya  va  Fransiya  esa  Ispaniya 
ishlariga  aralashm aslik  siyosatini  e ’lon  qildi.  Bu  bilan  ular  am alda  Ispaniya 
R espublikasining  ag‘darilishiga  k o ‘m aklashdilar.  1939-yilda  Ispaniyada 
general  F rankoning  fashistik  tartibi 
0
'rnatildi.
Ayni  paytda  yangi  jah o n   urushi  tashabbuskori  b o ‘lgan  davlatlar  ittifoqi 
q a r o r  to p d i.  X u su san ,  1936-yil  n o y a b rid a   G e rm a n iy a   va  Y a p o n iy a  
«A ntikom intern  pakti» deb atalgan  paktni  im zoladilar.  1937-yilda bu  paktga 
Italiya  ham   q o ‘shildi.  Shu  tariqa  Berlin  —  Rim  —  Tokio  uchburchagi  — 
dunyoni  kuch  ishlatish  y o ii  bilan  qayta  b o iish g a   intilayotgan  3  davlat 
agressiv  ittifoqi vujudga  keldi.  B undan  ruhlangan  Yaponiya  X itoyda  yanada 
yirik  bosqinchilik  harakatlarini  boshladi.  G erm aniya  esa  Avstriyani  bosib 
oldi.
30-yillarda  xalqaro  m unosabatlarga  xos  yana  bir 
xususiyat shu ediki, jah o n  jam oatchiligining  katta 
qism i  u ru sh n i  x o h lam as,  urush ga  faq at  b a ’zi 
davlatlargina  intilm oqda  edi.
X o ‘sh,  sh u n d ay   b o is a ,  nega  ikkinchi  ja h o n   u ru shining   o ld in i  olib 
b o im a d i?
B i r i n c h i d a n .  
G ‘arb  davlatlari  jah o n   iqtisodiy  inqirozining  oqibatlarini 
b arta raf etish  bilan  band  b o iib   qoldilar.  N atijada,  bu  om il  G ‘arbning  urush 
xavfiga  jam o a  b o iib   kurashish  qobiliyatini  pasaytirib  yubordi.
Ikkinchidan, 
jam oaviy  xavfsizlik  tizimi  kuch  ishlatishni  inkor  etm as  edi. 
B inobarin,  tinchlikni  saqlab  qolish jasoratni,  har  qanday  qurbonlarga  tayyor 
turishni,  irodani  talab  etardi.  Biroq  yaqindagina  tugagan  birinchi jaho n  uru- 
shining qonli  oqibatlari kishilami dahshatga solib qo ‘ygan edi.  Shuning uchun 
ham  jam oatchilik  fikri  bunday  yangi  qurbonlar  berishga  tayyor  em as  edi.
Bu  holat,  o ‘z  navbatida,  yangi  urushning  oldini  olishga  qodir  davlatlar 
(Buyuk  Britaniya,  Fransiya) siyosatida passivlik,  ehtiyotkorlik va noizchillikni 
yuzaga  keitirdi.  A Q SH da  esa  aralashm aslik  kayfiyati  kuchli  edi.  Shuning 
uchun  ham   um sh  xavfi  kundan-kunga  kuchayib  borayotgan  bir  sharoitda 
AQSH  hukm ron  doiralari  o ‘z  qobiqlariga  o ‘ralib  olishni  lozim  topdilar.  Bu 
esa  yangi  u m sh  olovini  yoqishga  intilayotganlarga ju d a  q o i   keldi.
Uchinchidan, 
G ‘arb  G itlerning  hokim iyat  tepasiga  kelganligi  qanday 
oqibatlarga  olib  kelishi  m um kinligiga  o ‘z  vaqtida  to ‘g‘ri  baho  bera  olm adi. 
Buyuk  Britaniya  va  Fransiya  «tinchlantirish»  siyosatini  yuritdi.

Download 12,93 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   ...   334




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish