E nerge t ikas I a. I. Karshibayev

5.3-Jadval
Lampalarning parametrlari. 
№ 
Uchta yorug‘lik 
manbasi 
Markir
ovka 
Yorug‘lik 
qaytargic
h, lm/Vt 
Yorug‘lik 
uzatish 
indeksi, 
R
a
 
Ishlash 
muddati, 
soat 
1. 
Cho‗g‗lanma lampa 
LN 
8-18 
100 
1 000 
2. 
Galogenli 
cho‗g‗lanma lampa 
KG 
16-24 
100 
2 000 
3. 
Simobli-volframli 
lampa 
RVL 
20-28 
60 
6 000 
4. 
Yuqori bosimli 
simobli lampa 
DRL 
36-54 
50 
12 000 
5. 
Yuqori bosimli 
natriyli lampa 
DNaT 
90-120 
25 
12 000 
6. 
Yuqori bosimli metall 
galogenli lampa 
DRI 
70-90 
70 
12 000 
7. 
Past bosimli 
lyuminestsentli lampa 
LBST 
70-95 
80 
10 000 
8. 
Svetodiodli modul 
LBST 
40-60 
70 
40 000 
9. 
Past bosimli 
kompaktli 
lyuminestsentli lampa 
KL 
60-70 
80 
9 000 
10. Past bosimli natriyli 
lampa 
DNaO 
120-180 
0 
12 000 
5.3-jadval ma‘lumotlariga qaraganda, korxona tsexlarining kichik 
binolari va ofislarini yoritish uchun cho‗g‗lanma lampa ishlatmaslik 

---

322 
maqsadga muvofiq. Yorug‗lik uzatishga yuqori talab bo‗lmagan joylarda 
asosan LB, LBR, LVST tipli lyuminestsentli lampalar ishlatiladi. 
Chug‗lama lampalar joyiga lyuminestsentli lampa ishlatilganda 50 % 
gacha EE ni tejash mumkin. Oxirgi yillarda umumiy va ko‗rsatilgan 
joylarda ichki yoritish uchun integrallashgan boshqarish qurilmali yuqori 
chastotali energo tejamkor lampalar ishlatilmoqda. Bularga misol sifatida 
LUMILUX PLUS ECO; Mini-Lyns; LP001 lampalarini kiritish mumkin. 
Ko‗rsatilgan lampalar uchun manba 30-120 kGts yuqori chastotali 
kuchlanish chastotasi ishlatiladi. Bundan tashqari lyuminestsentli lampalar 
EE iste‘molini kamaytiradi va ishlash muddatini oshiradi. Bunday 
lampalar 7-10, 11-13, 15-17, 18-20 Vt elektr quvvatini iste‘mol qiladi. 
Cho‗g‗lanma lampalar esa 40, 60, 75, 100 Vt elektr quvvatiga ega bo‗lib, 
ishlash muddati 5-10 marta katta bo‗ladi. Sveto diodli chiroqlar yorug‗liq 
qaytarishi 40-60 lm ga ega bo‗lib, juda yuqori ishlash muddatiga ega 
hisoblanadi va uning ishlash muddati 40 ming soatgacha boradi. 
Lampalar ichki yoritish tizimlari uchun K, D, G yorug‗lik taqsimlash 
tipiga ega. Tashqi yoritish tizimi va baland binolaida L va Sh yorug‗lik 
taqsimlash tipilariga ishlatiladi. Katta maydon va yo‗llarni yoritish uchun 
yuqori bosimli NLVD (DNaT) natriyli lampalari yoki JKU 01-1-250-
UXL1 tipli lampalarini ishlatish tavsiya etiladi. Agarla ushbu lampalar 
joyiga DRL lampasini ishlatsak, u holda EE ni 30-50 %gacha tejash 
mumkin. JKU-01-1-250 chirog‗i elektron pusk roslagichili bo‗lib, u 
quyidagilarni ta‘minlaydi:
-
Lampadagi qisqa tutashuv va kuchlanish o‗zgarishi natijasida kuyib 
qolishidan himoya qiladi; 
-
tungi rejimda 60 % quvvatgacha iste‘mol qiladi. 
Elektron ishga tushiruvchi asboblarni qo‗llash. Zamonaviy 
lyuminestsentli lampalarda 50 Gts li tarmoq kuchlanishini 30-120 kGts 
chastotali kuchlanishiga aylantirib beruvchi elektron ishga tushirgichi 
ishlatiladi. Elektron ishga tushiruvchi asboblarning afzalliklari 
quyidagilardan iborat: 
-
lampadagi EE iste‘molini kamaytirishi; 
-
yonib o‗chmasdan birdaniga yonishi; 
-
issiqlik isrofini kamaytirishi; 

---

323 
-
shovqinning yo‗qligi; 
-
lampalar tarkibidagi eski lampalarni avtomatik o‗chirilishi; 
-
tarmoq kuchlanishining o‗zgarishida kichik sezgirlik.