E nerge t ikas I a. I. Karshibayev

5.17. Rasm. Havo uzatishni turli xil rostalash usulida 
ventilyatorlarning energiya iste’molini taqqoslash:
1 – drossellashtirish, 2 - burchakli yo‗naltiruvchi kurraklarni ishlatish, 
3 – o‗qli ventilyatorni qiya parragini burchagining o‗zgarishi,
4- AD valining aylanish chastotasining o‗zgarishi. 
Rasm. 5.17. ma‘lumotlaridan ma‘lumki, AD valining aylanish 
chastotasining o‗zgarishi ventilyator unumdorligini rostlashga olib keladi 
180 
G/G
nom
P
i
/P
nom

---

305 
va tejashga yerishiladi. Masalan: dam olish va smena almashtirishda bir 
to‗xtatib, ishga tushirishda esa Asinxron elektr yuritmalarni chastota 
o‗zgartirgichlar yordamida bir tekisda aylanish chastotasini o‗zgarishi EE 
ni tejash maqsadida amalga oshiriladi.
Ventilyatsion o‗rnatmalarni kerakli ekspluatatsiya qilishda chang, 
moy o‗tirib qolishi hisobidan ortiqcha bosim isrofi va havo chiqishi o‗z 
vaqtida bartaraf etish bilan havo chiqish holatini doimiy nazorat qilish 
mo‗ljallangan.