E. I. Musaboyev, A. Q. Bayjanov Yuqumli kasalliklar epidemiologiya va parazitologiya Tibbiyot kollejlari uchun o ‘quv qo ‘llanma «O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»

Nazorat savollari

1. 
   Tenioz odamga qanday yuqadi?
   
2. 
   Autoinvaziya nima?
   
3. 
   Tenioz tashxisini aniqlashda qanday serologik reaksiyalar qo‘llanadi?
   
4. 
   Teniozda qanday profilaktik tadbirlar o‘tkaziladi?
   

Difillobotrioz (diphyllobothriosis)

Qo‘zg‘atuvchisi Diphyllobothrium avlodiga kiruvchi 10 dan ortiq tasmasimonlar turlaridir. Odamdagi uzunligi 10 m va undan ham ortiq bo‘lgan eng yirik parazitlardan biri hisoblangan Diphyl­lobothrium latum (keng tasmasimon chuvalchang) keng o‘rganilgan. Boshchasi, ya’ni skoleks 3—5 mm bo‘lib, ikkita so‘rg‘ich oralig‘i (botriyalar)ga ega, ular yordamida parazit ichak devorlariga yopishib oladi. Tanasi strobila ko‘p bo‘g‘imlardan tuzilgan bo‘lib, uning kengligi uzunligidan katta, xuddi shu tuzilishiga ko‘ra parazitga tegishli nom (keng tasmasimon chuvalchang) berilgan. Yetilgan bo‘g‘imlar markazida rozetka shaklida qoramtir dog‘ ko‘rinadi — bu bachadon bo‘lib, tuxumlar bilan to‘lgan va chiqish teshigiga ega. Keng tasmasimon chuvalchang tuxumlari ancha yirik — uzunligi 75 mkm gacha, kulrang yoki sariq rangda bo‘ladi. Ular yupqa silliq parda bilan qoplangan bo‘lib, oval shaklda ko‘rinadi. Bitta qutbda qop- qoqcha, boshqasida esa — bo‘rtmacha mavjud. Bitta chuvalchang kuniga bir necha million tuxum ajratadi.