E. I. Musaboyev, A. Q. Bayjanov Yuqumli kasalliklar epidemiologiya va parazitologiya Tibbiyot kollejlari uchun o ‘quv qo ‘llanma «O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi»

uning o‘ta og‘ir tez kechishi hamda ko‘pincha o‘lim bilan tuga- shidir.

Kasallik tipik kechganda tana harorati pasaygandan keyin bemor ahvoli tez yaxshilanadi, ishtaha paydo bo‘ladi va uyqu normallashadi.

Grippning tipik shakllari kardinal sindromlar — intoksikatsiya yoki kataral sindromlardan birining uchramasligi bilan xarak- terlanadi, ya’ni kasallik isitmasiz va intoksikatsiyaning boshqa ko‘rinishlarisiz yoki nafas yo‘llarining zararlanish simptomlarisiz kechadi.

Gripp asoratlari bilan xavflidir. Uning ko‘p uchraydigan asorati

• 
  bu pnevmoniyadir, lekin bundan tashqari, rinit, faringit, laringit, traxeobronxit, bronxit, angina, gaymorit, otit va hoka- zolar ham uchraydi. Kasallik miokardning toksik zararlanishi (gripp ta’sirida rivojlangan toksik miokardit), yurak chegaralarining kengayishi, yurak tovushlarining bo‘g‘iqligi va taxikardiya bilan kechadi. Ba’zan yurak sohasida og‘riq seziladi. EKG da yurak mushaklaridagi o‘zgarishlar aniqlanadi.
  

Grippda nerv sistemasida quyidagi asoratlar kuzatiladi: nevral- giya, polinevrit, radikulit va boshqalar. Kam uchraydigan, lekin grippning og‘ir asoratlaridan biri — ensefalitdir.

Gripp bilan kasallanganda immunologik reaktivlik susayishi natijasida bemorda bo‘lgan surunkali kasalliklar (sil, revmatizm, surunkali tonzillit, xolesistoxolangit, piyelit va b.) yana zo‘rayishi mumkin.