Dunyo tillari tizimida o‘zbek tilining tutgan o‘rni hozirgi kunda yer yuzida o‘n milliarddan ko‘proq

Fe’l kesim va ot kesim

Kesimlar ifodalanishiga ko‘ra ikki xil bo‘ladi:

1) fe’l kesimlar; 2) ot kesimlar.

Fe’ldan ifodalanib, nima qilmoq? nima bo‘lmoq? so‘roqlariga javob bo‘lgan kesimlarga fe’l kesim deyiladi.

Masalan, kitob o‘qiyapman gapida o‘qiyapman nima qilyapman? so‘rog‘iga javob bo‘lib, fe’l kesim sanaladi.

Opam — shifokor gapida shifokor kim (dir)? so‘rog‘iga javob bo‘lib, ot kesim hisoblanadi.

Ot, sifat, ravish, son, olmoshdan foyda­lan­gan ke­sim­larga ot kesim deyiladi.

Fe’l kesimlar shaxs-son, zamon, tasdiq-inkor, mayl (modal) ma’nolarni kesimlik (fe’l) shakllari orqali ifodalaydi. Ot kesimlarda esa otni kesim qilib shakllantirish uchun maxsus vositalar (-man,-san,-dir; bo‘la (-man,-san,-di), hisoblana (-man,-san,-di), sanala (-man, -san,-di) qo‘shiladi. Masalan: U o‘quvchi(dir) U o‘quvchi hisoblanadi U o‘quvchi sanaladi.

Bunday ot kesimni shakllantiruvchi vositalar bog‘lama deyiladi.

Bog‘lama ba’zan qo‘llanilmasligi mumkin. Bunday vaqtda kesim ohang yordamida shakllanadi. Masalan: U o‘quvchi.