Дунё океани деб нимага айтилади?


Ботқоқликларнинг асосий ётқизиқлари нима?



Download 0,9 Mb.
bet17/59
Sana25.02.2022
Hajmi0,9 Mb.
#274309
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   59
Bog'liq
geologiya yakuniy

Ботқоқликларнинг асосий ётқизиқлари нима?

Ботқоқликларнинг геологик иши асосан чўкинди тўпланиш жараёнлари билан белгиланади. Бу ерда органоген ва камроқ кимёвий чўкиндилар тўпланади. Терриген чўкиндилар деярли учрамайди. Хемоген чўкиндилар ботқоқликларда жуда кам ҳосил бўлади ва улар муайян компонентларнинг ерости сувлари билан келтирилиши билан боғлиқ. Калций карбонат миқдори юқори бўлган қаттиқ грунт сувлари билан тўйинадиган пасттекислик ботқоқликларида оҳактош линзалари ҳосил бўлади. Органоген ётқизиқлар орасида торф жуда муҳим ҳисобланади. Унинг ҳосил бўлиши учун бирламчи материал бўлиб турли ботқоқлик ўсимликлари, мохлар, ўтлар, буталар ва дарахтларнинг қолдиқлари ҳисобланади. Бунда углерод, водород, кислород ва азотдан таркиб топган ўсимликларнинг клетчаткалари муҳим аҳамиятга эга

  1. Ерости сувларига таъриф беринг?

Ер юзасидан пастда, тоғ жинсларининг бўшлиқ ва дарзликларида учрайдиган сувлар ерости сувлари дейилади. Бундай сувлар ер қатламлари орасида кўп тарқалган ва халқ хўжалигини ривожлантиришда, аҳолини, шаҳар ҳамда қишлоқарни сув билан таъминлашда, гидротехник ва саноат иншоотларини қуришда, суғориш ишларида, курорт ва санаторийлар ва бошқа соҳаларда муҳим аҳамиятга эга.

  1. Ерости сувлари қандай ҳосил бўлади?

Тоғ жинслари орасидаги сувлар, биринчидан ёғинларнинг ер устидан қум ва тошлар орасига қисман сизиб ўтиши, яъни инфильтрация йўли билан ҳосил бўлади. Ҳозирги кунда тоғ жинсларидаги сувларни қуйидаги турларга бўлиб ўрганилади. 1. Буғ кўринишдаги сувлар. 2. Физик боғланган сувлар: гигроскопик ва плёнкасимон сувлар. 3. Эркин сувлар: ка­пилляр ва гравитацион сувлар. 4. Қаттиқ ҳолатдаги (муз) сувлар. 5. Кристаллашган (кристаллогидратлар) ва кимёвий бирикма (гид -роксил) ҳолатидаги сувлар.
Ювенил сувлар. Ер пўстининг ички қисмидаги магмадан ажралаётган минераллашган иссиқ сув буғларининг ерости сувларига айланишидан ҳосил бўлади. Ювенил сув ернинг чуқур қатламларида ва тез - тез вулкан отилиб турадиган ўлкаларда кўп учрайди.
Седиментоген (юнонча чўкинди) сувлар энг чуқурдаги чўкинди жинслари қатламлари орасидаги юқори даражада минераллашган (шўрланган) ерости сувларидир. Олимларнинг ҳисоблашича бу сувлар генезисига кўра денгиз сувидан пайдо бўлган. Уларнинг икки - сингенетик ва эпигенетик турлари табиатда кўп учрайди.
Сингенетик (юнонча сингенез - чўкинди билан бир вақтда ҳосил бўлиш демакдир) ерости сувлари. Ҳавза ётқизиқларининг тўпланиш жараёнида улар орасида қолиб кетган қолдиқ сувлардир.
Эпигенетик (юнонча эпигененез - кейин пайдо бўлган) ерости сувлари тоғ жинслари вужудга келгандан сўнг ёки денгиздан сизиб ўтган сувлардан ҳосил бўлади


  1. Download 0,9 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   13   14   15   16   17   18   19   20   ...   59




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish