Дўстов Ҳ. Б. Коррозиядан ҳимоя қилиш

IX бобга тегишли услубий тавсиялар 
IX бобда келтирилган маълумотларни 
ўрганиш натижасида
талаба 
қуйидагиларни билиши шарт: 

фосфатли ва оксидли ҳимоя қопламалари; 

галваник қопламалар; 

иссиқбардош ҳимоя қопламалари; 

лок-бўёқли ҳимоя қопламалари; 
IX бобда келтирилган маълумотларни
 ўзлаштиш натижасида талаба: 

---

243 

кимёвий аппаратлар ёки қурилмаларнинг қоррозиядан ҳимоясини 
ташкил қилиш учун фосфатли ва оксидли ҳимоя қопламаларини танлай 
билиши; 

галваник қопламалар турларини материаллар ва қотишмаларнинг 
хоссаларига мос ҳолда танлай олиши; 

иссиқбардош ва оловбардош ҳимоя қопламалари ҳосил қилишни 
тегишли жойларда қўллай олиши керак; 

Металл ва нометалл материалларнинг тури, хоссалари ва адгезиясига 
мос ҳолда лок-бўёқли ҳимоя қопламаларини танлай билиши лозим. 
Назорат саволлари 
1. Қандай юпқа сирт қатламларини биласиз? 
2. Фосфатли ва оксидли плёнкаларнинг хоссаларини айтиб беринг. 
3. Адгезия ҳодисасинитушунтириб беринг. 
4. У ёки бу турдаги қопламани қўллаш нимага саосланиб танланади? 
5. Фосфатлаш асосан қайси металлар учун қўлланилади? 
6. Алюминий сиртида оксид плёнкаларининг ҳосил бўлиш жараёни қандай 
амалга ошади? 
7. Галваник сирт қопламалари бошқа турдаги қопламаларга нисбатан қандай 
афзалликларга эга? 
8. Анодли ва катодли антикоррозион ҳимоя қопламаларни тушинтирнг. 
9. Пўлат буюмларни атмосфера шароитида ҳимоялаши учун бир қаватли 
хромли қопламаларнинг қалинлиги камида қандай бўлиши лозим? 
10. Қайноқ қоплама усулининг моҳияти нимадан иборат? 
11. Лок-бўёқ қопламалари қандай компонентлардан ташкил топган? 
Мустақил таълим мавзулари. 
1. Фосфатлаш, жараённинг бориши ва технологияси.
2. Оксидлаш жараёнини тавсифлаб беринг. 
3. Металларнинг пассивланиш ҳолати, унинг коррозия жараёнига таъсири.
4. Анодлаш жараёни, унинг моҳияти. 
5. Галваник сирт қопламаларини ҳосил ҳосил қилиш механизми, усуллари. 
6. Галваник қопламаларнинг асосий хусусиятлари ва уларни ҳосил қилиш 
усуллари 
7. Рухлаш ва кадмийлаш жараёнлари. 
8. Қалай ва қўрғошин қопламалари уларни ҳосил қилиш механизми. 
9. Қоплашнинг термодиффузион усули. 
10. Термоалюминийлаш жараёни, унинг афзалликлари
. 
11.
Металлизациялаш жараёни унинг механизми.
12. Плакирлаш жараёни. 
13. Лок-бўёқ қопламалари билан қоплашнинг эксплуатация қилиш 
шароитларига боғлиқлиги. 
14. Пластификаторлар ва тўлдирувчилар, уларнинг хоссалари . 

---

244