Dori vositalarining sanoat texnologiyasi

3-MA’RUZA
Mavzu: Farmatsevtik korxonalarda ishlab chiqarish muxitidagi ob-xavo sharoiti
Reja

1. 
   Inson organizmining tashqi muhitga moslashuvi
   
2. 
   Mikroiqlim va ishlab chikarish binolari ishchi hududining havo muhiti
   
3. 
   Ishlab chiqarish mikroiqlimining gigienik normalari va o‘lchash usullari
   
4. 
   Mo‘tadil ob-havo sharoitini yaratish chora-tadbirlari
   
5. 
   Isitish sistemalarining turlari va ularga kuyilgan asosiy talablar.
   

Inson organizmining tashqi muhitga moslashuvi
Xayot faoliyati davomida «Inson-muxit» tizimida doimo xavf tug‘ilishi mumkin bo‘lgan sharoitlar bo‘ladi. Inson yashash muxitlari: tashqi atrof muxit, ishlab chiqarish, maishiy, uy va x.k. tabiiy va atropogen, yashash muxiti xavfli va zararli omillari, xayot faoliyati davomida turli favqulodda vaziyatlar bo‘lishi mumkin.
Inson doim atrof muxit bilan issiqlik almashinuvi jarayonida bo‘ladi. Tashqi muhitga moslashuv (termoregulyasiya)— bu inson organizmining fiziologik va kimyoviy jarayonlar asosida tana haroratining bir xil chegarada (36—37°C) saqlab turish qobiliyati demakdir.
Organizmning tashqi muhitga issiqlik chiqarishi uch yo‘l bilan o‘tishi mumkin:

1. 
   Odam tanasining umumiy yuzasida infraqizil nurlanish orqali
   

(radiatsiya orqali havo almashinuvi).

2. 
   Tanani o‘rab turgan havo muhitini isitish (konveksiya).
   
3. 
   Terining terlab, bug‘lanishi va nafas olish yo‘llari orqali suyuqliklarning bug‘lanishi natijasida.
   

Xar qaysi usul bo‘yicha organizm tomonidan beriladigan issiqlik miqdori ish joyidagi mikroiqlim parametrlariga bog‘liq.
Ishlab chikarish binolari va ish joylarining mikroiklimi ishchining sog‘ligiga va ish unumdorligiga ta’sir etuvchi asosiy omillardan biri hisoblanadi.

Mikroiqlimning inson organizmiga ta’siri

Ishlab chiqarish xonalari (binolari) mikroiqlimi–bu binolar ichki muhitining meteo (iqlim) sharoitlaridir. Ular havo harorati, bosimi, namligi va harakat tezligi bilan birikma holda, shuningdek tuso‘vchi moslamalar, texnologik uskunalar va issiqlik nurlanish yuzalari haroratining inson organizmiga ta’siri bilan belgilanadi. Ishlab chiqarish mikroiqlimi normalari mehnat xavfsizligi standartlari tizimi "Ish muhiti mikroiqlimi" ga asosan belgilangan. Ular gigienik va texnik iqtisodiy negizlarga asoslangan.
Havo harorati. Past harorat organizmning sovub ketishga hamda shamollash kasalliklari chiqishiga sabab bo‘ladi.