Donni saqlash va dastlabki ishlash texnologiyasi

partiyalarini elevatorlarda quruq holatda 
2-3 yil, 
saqlash omborlarda esa 5 
yilgacha 
saqlash mumkin. 
Don massasini sovuq holatda saqlash 
Don 
massasini 
sovuq 
holatda 
saqlashning 
ahamiyati 
MDH 
territoriyasining о'rta geografik kengliklarida, shuningdek shimoliy 
hududlarida muhim rol o‘ynaydi. 
23 

---

3-jadval 
Don massasini sovuq holatda saqlash. 
Don massasini 0-10 °C
0°Cdan past
da saqlash
hahoratda saqlash
Don massasi, un, yonna va omuxta-yem mahsulotlarini sovuq holda 
saqlash 
termoanabioz 
qonun-qoidalariga 
asoslangan. 
Bu 
usulda 
mahsulotlar havo harorati pasaytirilgan muhitda saqlanadi. Haroratning 
pasayishi mikroorganizmlar faoliyatiga salbiy ta’sir ko‘rsatib, mahsulot 
uyumidagi 
biokimyoviy 
va 
fiziologik 
jarayonlarning 
kechishini 
pasaytiradi yoki umuman to‘xtatib qo‘yadi. Mahsulot uyumini birinchi 
darajali sovutilgan holda saqlash deganda hamma qatlamlarda havoning 
harorati 10°C dan pastda bo‘lishi tushuniladi. Ikkinchi darajasi sovutilgan 
havoda uyumlarning hamma qatlamlari 0°C dan past haroratda bo‘ladi. 
Yaqin kunlargacha mahsulotlarni sovuq holda saqlashda tabiiy havo 
harorati iqtisodiy jihatdan ijobiy baholanib kelgan. Hozirgi vaqtda 
sovutish 
uskunalaridan 
foydalanib, 
sun’iy 
sovutilgan 
havo 
qo‘llanilmoqda. Bu esa mahsulot uyumini tez sovutish imkonini beradi. 
Natijada mikroorganizmlar faoliyati keskin chegaralanadi va 
mahsulot isrofi kamayadi. Tabiiy sovuqlardan oqilona foydalanish saqlash 
jarayonining iqtisodiy samaradorligini oshiradi. Buning uchun qishki 
sovuqlar tugab, yozgi issiq kunlar boshlanishi oldidan qo‘shimcha 
tadbiriy choralar amalga oshiriladi. Buning uchun issiq kunlar boshlanishi 
bilan omborxona, eshik, oyna va shamollatish moslaman i zichlab yopish, 
tanishib o‘tganimizdek yuqori harorat un va yormada salbiy holatlarni 
yuzaga keltirishi mumkin. Jumladan yuqori haroratda mikroorganizmlar 
tez rivojlanadi. Unda achchiqlanish, nordonlanish, o‘z-o‘zidan qizish 
holatlari kuzatiladi. 
24 

---