Dizartriya nutq kamchiligiga EGA bo’lgan bolalar motorikasini rivojlantirish

III Blok - baxolovchi, nazorat kiluvchi.

Maqsad: nutqiy va shaxs sifatidagi rivoji dinamikasini baholash; barqarorlik darajasi, retsidivlarning yо‘qligi.

Uslublar: Ota-onalar hisoboti, qayta tekshiruv, birlamchi takroriy tekshiruv natijalarining qiyosiy taxlili.

1.Nutq kommunikatsiyasi darajasini о‘rganish.

Metodik kо‘rsatmalar.

Bolalarning kommunikativ muloqotlarini о‘rganish uchun ularning erkin muloqoti davrida kuzatuv о‘tkaziladi. Kuzatuv jarayonida muloqot harakteriga tashabbuskorlik, dialogga kirishuv qobiliyati, suhbatni olib borish, ham suhbatni eshitish, tushunish, о‘z fikrini aniq ifodalan qobiliyatiga e’tibor qaratiladi.

YE.M.Mastyukovaning (1988) ta’kidlashicha, asoratli nuqsonlarda yetakchi nuqson va uning asoratlarini ajratib olish zarur. Masalan, oligofreniyada ruhiy rivojlanishning sustlashuvi, BSF da kо‘rish, eshitish nuqsonlarining yaqqol namoyon bо‘lmagan shakllari va dizartriya nutq buzilishi va boshqalar qо‘shilib kelishi mumkin. Kо‘pgina anomal rivojlanish shaklarida harakat nuqsonlari, kо‘pincha, bolalar serebral falaji sindromining sust namoyon bо‘ladigan alohida turi sifatida, muskullar tonusida paydo bо‘ladigan о‘zgarishlar, muvozanatning buzilishi , harakatlarning nomutanosibligi kuzatiladi. Anomal rivojlanishning asosiy turi alohida tuzilishga ega bо‘lib, bunda uning asoratlaridan yetakchi nuqsonni ajratib olish zarur, ammo bunda ta’lim va tarbiyani individuallashtirish , shuningdek, asosiy va qо‘shilib keladigan nuqsonlarni hisobga oladigan maxsus korreksion dastur yaratish, bundan tashqari tez –tez maxsus davolanish ham zarur.

Aytib о‘tganimizdek,bolaning anomal rivojlanishi tuzilishiga kо‘pgina xilma –xil omillar ta’sir qiladi. Eng avvalo, birlamchi nuqsonlarning paydo bо‘lish vaqtini aniqlash muhim ahamiyatga ega. Erta jarohatlanish bolaning butun psixik rivojlanish yо‘lining buzilishiga olib keladi. Rivojlanish xususiyatlarini shuningdek, birlamchi nuqsonning etiologiyasi, patogenezi, tarqalganligi, namoyon bо‘lish darajasi belgilaydi.