Дизартрия (лат.) (дис — нарушение признака или функции, артрон — сочленение)

Логопедик ишнинг модул технологиялари

• Керакли технологияларни танлаш иш босқичи, дизартрия шакли, боланинг ёши билан боғлиқ.

I. Артикуляцион моторика меъёри

• 1. Логопедик массаж
• 2. Оғиз ҳолатини назорат қилиш
• 3. Артикуляцион праксисни ривожлантириш

1.Логопедик массаж

• Логопедик массаж- инсон танасида бевосита ишқалаш, босиш, вибрация каби ўтказиладиган механик таъсирларнинг йиғиндиси бўлиб, мускуллар ҳолатини ўзгартириб, асаб қон томирлари ва нутқ аппарати периферик толаларидан бири бўлиб, нутқ талаффуз томони, юзнинг эмоционал (ҳиссий) тузилишига таъсир этади.
• Дизартрияни бартараф этувчи коррекцион ишда массажнинг қуйидаги турларидан фойдаланилади:
• Сегментар – рефлектор таъсир инобатга олинмайди ва тананинг жароҳатланган қисми атрофида ёки устида олиб борилади.
• Нуқтали - даволовчи массажнинг тури, биологик фаол нуқталарга (БФН) таъсир этувчи рефлектор муолажалардан бири бўлиб ҳисобланади. БФН ва организмнинг маълум бир фаол органлари орасида узвий боғлиқлик мавжуд бўлади. БФН устига босиш орқали тегишли орган ҳамда мушакларда маълум бир рефлекс реакциялари ҳосил қилинади. Нуқтали массаж методикаси нафақат тузатиш ишлари, балки профилактика олиб бориш учун ҳам нисбатан оддий, физиологик, таъсир кучининг пастлиги билан ажралиб туради.
• Массаж ҳафтада 2-3 марта олиб борилади.

Массаж босқичлари:

• Кириш - 1-2 дақиқа давомида, оҳиста ҳаракатлар билан массаж қилинувчи шахс массажнинг асосий қисмига тайёрланади
• Асосий - 5-10 дақиқа давомида дифференциаллашган, мақсадли массаж қўлланилади
• Якуний - 1-3 дақиқа давомида, махсус таъсир кучи пасаяди.

Массаж услублари:

• Силаш - бу қўл тери устида турли даражадаги босим билан сирпаниш билан амалга ошириладиган манипуляция (бошқариш).
• Уқалаш – массаж қилувчи қўл тери бўйлаб сирпанмайди, аксинча терини чўзиб, турли йўналишларда ҳаракатлар бажариладган манипуляция.
• Эзғилаш - массаж қилинаётган жойни белгилаб олиш тортиш, босиш, эзиш.
• Вибрация - вибрация тўқималар ичидаги алмашинув жараёнини ўзгартириб, тўқималар тебранишини яхшилайди. Кучли, қаттиқ вибрация мушаклар тонусини орттиради, енгил, кучсиз вибрация эса – уларнинг тонусини пасайтиради.