Dispersion tahlil asoslari. Dispersiya lotincha «dispersio»

Ma'lumotlarni yig'ish: Avvalo, nima uchun ushbu ma'lumotlarni tahlil qilishni xohlayotganingiz haqida o'ylashingiz kerak? Tahlilni o'tkazish maqsadi yoki maqsadini bilib olishingiz kerak bo'lgan yagona narsa. Ma'lumotlar yig'ish: Talablar yig'ilgandan so'ng, siz qanday narsalarni o'lchashingiz va qanday xulosalar qilishingiz kerakligi to'g'risida aniq tasavvurga ega bo'lasiz. Ma'lumotlarni tozalash: Endi to'plangan har qanday ma'lumotlar sizning tahlil maqsadingizga foydali yoki ahamiyatsiz bo'lmasligi mumkin, shuning uchun ularni tozalash kerak. Ma'lumotlarni tahlil qilish: Ma'lumotlar yig'ilgandan, tozalanganidan va qayta ishlanganidan so'ng, tahlilga tayyor bo'ladi. Ma'lumotlarni talqin qilish: Ma'lumotlaringizni tahlil qilgandan so'ng, natijada natijalaringizni sharhlash vaqti keldi. Ma'lumotlarni vizualizatsiya qilish Ma'lumotlarni vizualizatsiya qilish sizning kundalik hayotingizda juda keng tarqalgan; ular ko'pincha graf Ma'lumot tahlilchisi nima? Ma'lumot tahlilchisi - statistik ma'lumotlarni to'plash, qayta ishlash va ular ustida amallar bajaradilar. Ma'lumot tahlilchisi - Tashkilotlar va kompaniyalarga biznesni qanday qilib yaxshiroq hal qilishda yordam berish uchun raqamlar va ma'lumotlarni oddiy o'zbek tiliga tarjima qilishi mumkin. Marketing tadqiqotlari, savdo ko'rsatkichlari, logistika yoki transport xarajatlari bo'lsin, har bir korxona ma'lumot yig'adi va bundan tahlil qilishdan foydalanadi. Ma'lumot tahlilchisi ushbu ma'lumotni oladi va ko'p narsalarni bilib oladi, masalan, yangi materiallarni qanday baholash, transport xarajatlarini qanday kamaytirish yoki kompaniya puli bilan bog'liq muammolarni qanday hal qilish mumkinligini analiz qilib beradiikalar va grafikalar ko'rinishida paydo bo'ladi. 
Korrelyatsiya koeffisienti
Bog‘lanish zichligini baholashda haqiqatga qo‘pol yaqinlashish sifatida nemis psixiatri G.T.Fexner taklif qilgan me’yordan foydalanish mumkin. Bu ko‘rsatkich bir xil ishorali juft tafovutlar soni bilan har xil ishorali juft tafovutlar soni orasidagi ayirmani bu sonlarning yig‘indisiga nisbati bilan aniqlanadi:
(9.4)
Bu yerda åA- bir xil ishoraga ega bo‘lgan ayirmalarini umumiy soni;
åB - har xil ishorali ayirmalarini umumiy soni. Korrelyatsiya koeffitsiyentlari ikkiyoqlama xarakterga ega. Ularni hisoblash natijasida olingan qiymatlarni X bilan Y belgilar yoki, aksincha, Y bilan X belgilar orasidagi bog‘lanish me’yori deb qarash mumkin. Korrelyatsiya koeffitsiyenti (r) -1 dan 1 chegarasida yotadi, agar r=0 – bog‘lanish yo‘q, bo‘lsa, to‘g‘ri bog‘lanish mavjud - teskari bog‘lanish mavjud funksional bog‘lanish mavjud