Dinamika qatorlari to‘g‘risida tushuncha va ularni tuzish qoidalari

Davriy dinamika qatorlari ijtimoiy hodisalarning ma’lum davr­lar ichidagi holatini tavsiflaydi. Masalan, ishlab chiqarilgan pax­ta, g‘alla miqdori, qishloq xo‘jaligi yalpi daromadi, sof da­ro­ma­di, ish haqi fondi kabi mutlaq miqdorlarni misol qilib ko‘rsatish mumkin. Bunday mutlaq miqdorlar asosida tuzilgan dinamika qa­torlari davriy dinamika qatorlari deb ataladi.

Hosilaviy dinamika qatorlari davriy va momentli dinamika qa­torlari asosida yuzaga keladi. Boshqacha aytganda, ular dinamika qa­­torlari ko‘rsatkichlari asosida aniqlanadi va o‘shalar asosida tu­zi­la­­di.

Hosilaviy dinamika qatorlari mutlaq ko‘rsatkichlar negizida aniq­langan nisbiy va o‘rtacha miqdorlar negizida tuzil­gan dina­mi­ka qatorlaridir. Masalan, chorva mollari zich­ligi, 1 xodim hisobiga ishlab chiqarilgan mahsulot, 1 gektar hi­sobiga yetishtirilgan mah­su­­lot, mahsulot bir birligiga sarf bo‘lgan xarajat va hokazo miqdorlar asosida tuzilgan qatorlar hosilaviy dinamika qatorlari hisoblanadi.

Dinamika qatorlari turlariga misollar keltiramiz (10-jadval).
10-jadval