Диктантлар тўплами

 
3-namuna.
Quyidagi matnni ko`chiring. Shu kabi miliy urf-odatlarimiz 
yuzasidan erkin fikringizni bildirib yozing.

---

38 
Salomlashish odobi
 
Salomlashish – qadimiy odat. Dunyodagi barcha madaniy xalqlar, o`zaro 
insoniy muloqot-muomola munosabatni salomdan boshlashadi. Har bir xalqning 
salomlashish bilan bog`liq urf-odatlari bor. Hindlar qo`l kaftlarini birlashtirgancha, 
peshonalariga tirab, afg`onlar yuzlarini yuzlariga suykagancha kaft urishtirib 
salomlashsa, inglizlar bosh kiyimini olib, yengil ta‟zim qilishadi.
 Biz o`zbeklar, barcha islom dunyosi xalqlari singari bir-birimizni ko`rganda 
«assalomu alaykum» deya, qo`l olishib ko`rishamiz.
Xalqimizning o`ziga xos tabiatini, lutfkorligini, urf-u odatlarini hammamizga 
jonday aziz, qadrdon bo`lib qolgan «salom» so`zisiz tasavvur qilolmaymiz. 
Odamning kimligini uning salomi belgilaydi.
 
 
 
 
 
 
(M.Sattor «O`zbek udumlari»)
4-namuna.
Berilgan hikoyani o`qing. Mulohaza qiling. Undan namuna 
sifatida foydalanib ”O`quvchi qanday yaxshi fazilatlarga ega bo`lishi va qanday 
yomon xislatlardan saqlanishi lozim?” mavzusida erkin matn yarating. 
Karimjonni maktabda, mahallada hamma sevardi. Chunki u aqlli, odobli, 
tarbiyali va tirishqoq bola edi. Maktab o`qituvchilari yalqov o`quvchilarga: 
”Karimjonga o`xshab odobli, tarbiyali bo`linglar, undan ibrat olinglar”-deb nasihat 
qilardilar.
Karimjon ezma emas, oz so`zlardi, boshqalar so`zlaganda ularning so`zlari 
tamom bo`lguncha tinglar, orada so`z qo`shmasdi. Ikki kishi so`zlashib turganda 
yonlariga borib, ularning gaplariga quloq solib turmasdi. Mabodo undan bir narsani 
so`rasalar , muloyimlik bilan javob berardi.
Ovqatlangan vaqtida hamma yoqqa to`kib, dasturxonni iflos qilishdan, og`zini 
to`latib ovqat yeyishdan, boshqalarning ovqat yeyishiga qarab turishdan o`zini 
tiyardi.
Aziz bolajonlar, har biringiz Karimjon kabi odobli, tarbiyali bo`lishga harakat 
qilinglar.
(O. To`rayeva) 
5-namuna.
She‟rni ifodali o`qing. So`ng uning mazmunini erkin bayon qilib 
hikoya tarzida yozing. 
Jahonda nima ko`p-go`zal joylar ko`p, 
Tovusning pariday rango-rang, so`lim. 
Yer o`g`li edim men, shuning uchun ham 
Bir payt sayyohlikni qasd qilib oldim. 
Ko`ra-ko`ra ancha, hafsalam sovib, 
Nihoyat, vatanga qaytib yo`l oldim. 
Hamma ko`rganimdan yaxlit xulosa: 
Tuqqan vatan ekan jahonda go`zal

---

39 
O`z yurtim yerida ungan har maysa
Begona yurtlarning gulidan afzal... 
G`afur G`ulom