Диетотeрапия

7-ПАРҲЕЗ (кам оқсилли)
Кўрсатмалар. Соғайишдавридагиўткир нефрит, ҳомила-дорларнинг нефропатияси, гипертония касаллиги ва тузсиз парҳез зарур бўлган бошқа ҳоллар.
Тайинлашдан мақсад. Беморнинг буйракларини авайлаган бир пайтда тўлақонли овқатланишни таъминлаш, азот шлакларининг тўпланишини камайтириш, юқори артериал босими ва шиш-ларга таъсир кўрсатиш.
Умумий тавсифи. Оқсил, одций углеводлар ва суюқлик чекланган гипонатрий-ли, кимёвий таркиби бўйича тўлақонли ва энергетик қиймати бўйича етарли да-ражадаги рацион.
Таркиби. Оқсиллар 70 г, ёғлар 100 г, углеводлар 400—500 г гача. Чекланган суюқлик 1 —1,5 л, ош тузи 5—7 г (маҳсулотлар ичида). Бир суткали рацион оғир-лиги 2,5 г. Энергетик қиймати 2500 ккал.


7-парҳезнинг тахминий таомномаси (2470 ккал)

Таомларнинг номи	Маҳсули, гр
Биринчи нонушта:
Чала пиширилган тухум (2 дона)	48
Сариёғли сочилувчан гречкали бўтқа	90
Сутли чой	200
Иккинчи нонушта:
Пишган олмалар	100
Тушки овқат:
Гўштсиз карам шўрва (1/2 порция)	250
Сувда пиширилган гўшт	55
Қовурилган картошка	125
Пишган мевалардан компот	200
Тушлик:
Наъматак дамламаси	200
Апельсин ёки олма	100
Кечки овқат:
Печда пиширилган сабзи-олмали котлет	230
Мевали полов (1/2 порция)	90
Олмали шарбат	200
Кечқурунга:
Олхўрили кисел	200
Кечқурунга:
Тузсиз кепакли нон	250
Шакар	30
Сариёғ	20

8-ПАРҲЕЗ
Кўрсатмалар. Ёғ босишида буюрилади, агар ҳазм аъзо-лари, жигар ва юрак-томирлар касалликлари бўлмаса.
Тайинлашдан мақсад. Ортиқча ёғ тўпланишининг олдини олиш ва бартараф этиш учун моддалар алмашинишига таъсир қилиш.
Умумий тавсифи. Паст энергетик қийматли парҳезни тайин-лаш. Ҳайвон ёғлари ва углеводларни чеклаш. Паст каллорияли, лекин ҳажм бўйича катта овқатларни тайинлаш йўли билан тўқлик туйғусини яратиш (хом сабзавотлар, мевалар метилцеллюлоза кўшилган овқатлар). Бир неча марта такрорланадиган (кунига 6 мартагача) очлик туйғусини бартараф киладиган овқатланиш ва иштахани очадиган маҳсулотларни (аччиқ газаклар, зираворлар) ман қилиш. Тузни 5 г гача ва суюқликни 1—1,5 л гача чеклаш. Овқатланишда «зигзаг» ни ишлатиш (бўшатиш контраст кунлари).
Таркиби. Оқсиллар 100—120г, ёғлар 60—70 г, утлеводлар 180—200 г. Энергетик қиймати 1800 ккал. Витамин С кўп миқцорда, бошқа витаминлар физиологик меъёрнинг чегарасида.
Овқатнинг ҳарорати ҳар доимгидек
Тавсия қилинган маҳсулот ва таомлар
Нон ва нон маҳсулотлари. Оқсилли қора нон бир кунга 105 г. Шўрвалар. Сабзавотли қайнатмалар, ҳафтасига 2—3 марта, бир тарелкадан ошмаслиги зарур.
Гўшт ва балиқли таомлар. Ёғсиз гўшт (мол, товуқ, курка гўшти пўсти олинган ҳолда, қуён гўшти). Ёғсиз балиқ (судак, зағорабалиқ, чўртан, треска). Парҳезнинг биологик қийматини ошириш учун унга табиий ва консерваланган ҳолдаги ден-гиз маҳсулотлари киритилади.
Ёрма, дуккакли ва макарон маҳсулотларидан тайёрланган таом ва гарнирлар.
Чекланган микдорда.
Тухумли таомлар. Кунига 1 та тухум.
Ширин таомлар, ширинликлар кескин чекланади (ман қилинади).
Мевалар. Нордон, нордон-ширин кунига 200 г гача, хомлигича, компот ҳоли-да шакар қўшилмаган.
Сут, сут маҳсулотлари ва улардан тайёрланган таомлар кунига 100—200 г, ёғсизлантирилган ҳолда.
Қайла ва зираворлар сабзавотли қайнатмалар аччиқ бўлмаган ҳолда, илдизли қайлалар.
Яхна овқатлар. Гўштли ва балиқли ёғсиз салат, винегретлар. Ичимликлар. Кунига 5 стакангача.
Ёғлар. Сариёғ ва ўсимлик мойи кунига 40 г, таом тайёрлаш учун. Ош тузи таомга қўшиш учун 5 г, овқат тузсиз тайёрланади. Енгил овқатланади-ган кунлар (ҳафтасига 1 марта).
— гўштли: 280—350 г сувда пиширилган гўшт тузсиз, сабзавотли гарнир би-лан;
— творогли: 500—600 г творог 2—3 стакан чой, ёки шакарсиз сутли кофе; —олмали: 1500 г олма;
— тарвузли: 1,5—2 кг тарвуз эти;
— кефирли: 1,5 л;
— сутли: 5—6 стакан.
Овқат бир кун мобайнида 5 марта бир хилда тақсимланади.