Dielektrik materiallar va ularning xossalari reja: Dielektrik materiallarning turlari Dielektrik materiallarning asosiy xossalari

2. Dielektrik materiallarning asosiy xossalari

Dielektriklar deb shunday moddalarga aytiladiki, ularni asosiy elektr xususiyati bo’lib elektr maydonida qutblanishi hisoblanadi. Taxminan, suyuq va qattiq dielektriklarda elektr zaryadi atomlar, molekulalar yoki ionlar bilan elektr maydonida siljiy oladi. Shu vaqtda musbat va manfiy zaryadlarni markazlarini ajralishi, ya’ni qutblanishi sodir bo’ladi. Dielektriklar tarkibida erkin elektronlar ham bo’ladi va ular elektr maydonida siljib elektr o’tkazuvchanlikni hosil qiladi. Ammo, ularni miqdori dielektrikda kichik, shuning uchun tok ham kichik.

Izolyatsiyalovchi materiallar sifatida ishlatiladigan dielektriklar passiv deyiladi. Aktiv dielektriklar ham mavjud ularni parametrlarini boshqarish mumkin elektr maydon kuchlanganligi, harorat va mexanik kuchlanishni o’zgartirib.

Kimyoviy tarkibiga ko’ra ularni organiklarga bunda ular uglerod va vodorodni, azotni, kislorodni va boshqa elementlarni birikmalaridan iborat bo’ladi, element organiklarga ularda molekulalar kremniy, magniy, alyuminiy, titan va boshqa elementlar atomlari tarkibiga kiradi; organik bo’lmaganlarga o’zini tarkibida uglerodga ega bo’lmaganlarga ajratiladi.

Kimyoviy tarkibiga ko’ra ularni organiklarga bunda ular uglerod va vodorodni, azotni, kislorodni va boshqa elementlarni birikmalaridan iborat bo’ladi, element organiklarga ularda molekulalar kremniy, magniy, alyuminiy, titan va boshqa elementlar atomlari tarkibiga kiradi; organik bo’lmaganlarga o’zini tarkibida uglerodga ega bo’lmaganlarga ajratiladi.

Dielektriklarni texnik qo’llanilishini aniqlaydigan turli tuman xossalaridan asosiylari bo’lib: elektr o’tkazuvchanlik, qutblanish, dielektrik yo’qotishlar, elektr mustaxkamligi va elektr eskirishi hisoblanadi.

Dielektriklarni elektr o’tkazuvchanligi. Foydalanilayotgan dielektriklar o’zining hajmida uncha kata bo’lmagan erkin zaryadlarga ega bo’ladi va ular elektr maydon ta’sirida ko’chib yuradi, ular ionlar (musbat va manfiy) elektronlar va elektronni vakansiyalari (kovaklar) polyaronlar bo’lishi mumkin.