Didaktik tamoyillari

Ta’lim individual xarakterga ega
. Ta’lim manbalarida (darslik, ko’rsatma-
qurol, o’qituvchi nutqi) berilgan bilimlar sinfdagi barcha o’quvchilar uchun bir xil 
bo’lsa-da, ularni o’quvchilar turlicha o’zlashtirishadi; 
- 
Ta’lim chegaralangan
. Unda kishilar tomonidan kashf etilgan bilimlar 
o’zlashtiriladi. Bilish jarayoni esa cheksizdir. Unda tabiat, jamiyat va inson 
tafakkuri qonuniyatlarining hali o’rganilmagan sohalari kashf etiladi . 

---

Maktabda bilim va malakani o’zlashtirish uzviy xarakterga ega. Bugungi 
o’rganiladigan bilim oldin o’zlashtirilgan bilimlarni taqozo qilsa, kelajakda 
o’zlashtiriladigan bilimlar uchun asos sanaladi.
Didaktika ta’lim bilan bog’liq barcha muammolar bilan shug’ullanar ekan, 
shu bilan birga ta’lim dialektikasiga hamo’z e’tiborini qaratadi.
Ta’lim dialektikasi deganda ta’limning ob’ektiv holatda rivojlanishi 
tushuniladi. Ta’lim shunday bir jarayonki, u doimiy holatda o’zgarib boradi. Jamiyat 
taraqqiy etib borgan sari ta’lim ham jamiyat maqsadlarini ko’zlagan holda o’zgarib 
boradi. Fan va texnika olamida insoniyat tomonidan erishilayotgan yutuqlar ham
ta’limning yangilanib borishiga katta ta’sir ko’rsatadi. Masalan, Respublika ta’limi 
hozirgi kunda katta o’zgarishlarni boshidan kechirmoqda. Uning oldidagi
maqsadlar o’zgarib bormoqda, qolaversa, ta’limga oxirgi yillarda yangi pedagogik 
texnologiyalarni joriy etilishi ham fikrimizga dalil sifatida xizmat qila oladi. 
Ta’limning rivojlanishi qonun-qoidalarini o’rganish to’g’ridan-to’g’ri didaktikaning 
vazifasini tashkil etadi. 
Ta’lim sohasida ro’y berayotgan o’zgarishlar o’z navbatida uning barcha ichki 
bo’g’inlariga ham ta’sir etmay qo’ymaydi; ya’ni ta’lim metodlari, tashkil etish 
shakllari, vositalari va bo’g’inlarining o’zaro aloqalari ma’lum miqdorda o’zgaradi. 
Natijada ta’lim mazmunini o’quvchi tomonidan o’zlashtirilish darajasi, bilimlarning 
shakllanish doirasi, natijalar samarasi ham yangi ko’rinishga ega bo’ladi. Bilimlarni 
egallash bosqichlari har bir shaxsning psihologik xususiyatlariga tayanadi, ya’ni 
shaxsning ma’lumotlarini sezish, idrok etish, anglash, umumlashtirish, xulosa 
chiqarish va amalda qo’llash kabi xususiyatlari har xil bo’ladi.