Kuangkat – ko’taraman
Kuatasi – yengaman
Kupercepat – tezlayman
Kuberikan – beraman
Kupelajari- o’rganaman
Kupersilaka – kutib olaman
Kata kerja pasif diri kedua – ( ikkinchi passif ). U “ kau ” qo’shimchasi bilan yasaladi. Misol uchun:
Kauangkat – ko’tarasiz
Kauatasi – yengasiz
Kauberikan – berasiz
Kaupercepat – tezlashtirasiz
Kaupelajari – o’rganasiz
Kaupersilakan – kutib olasiz
Kata kerja pasif ketiga – ( uchinchi passif ). U “ di ” qo’shimchasi orqali yasaladi. Misol uchun:
Diangkat – ko’tarilgan
Diatasi – yengib o’tilgan
Diberikan – berilgan
Dipercepat – shoshilgan
Dipelajari – o’rganilgan
Dipersilakan – kutib olingan
Xulosa
Xulosa o’rnida shuni ta’kidlash joizki, avvalambor, mazkur kurs ishimni universitetda olgan bilimlarimning natijasida imkon qadar mavzuni yoritishga va oldimga qo‘ygan maqsadimga erishishga harakat qildim.Maqsadim bu mavzuni chuqur o’rganish va yil davomida olgan o’z bilimlarimni keng miqyosda targ’ib etish edi, ko’plab yangi va kerakli ma'lumotlar olib, yanayam yangi ma’lumotlarga erishdim va yetqazib bera oldim deb o’ylayman.
Kurs ishi mavzusi “Malay tilida majhul nisbat yasovchi di- affiksining qo’llanilishi” edi. Bu mavzuda fe’llarning qo’shimcha orqali qanday qo‘llanilishini chuqur o’rganish mavzusini tanlagan ekanman ushbu mavzuni yoritishimdan avval fe’l yasovchi barcha qo'shimchalar haqida yaxshilab o'qib, o'rganib qanday hosil bo‘lishi va yasalishidagi o‘ziga xosliklarini o‘rganib chiqib, malay tili juda ham boy til ekanligini bildim. Boshqa tillarga xos ba‘zi xususiyatlarga ega bo‘lishiga qaramasdan, boshqa hech bir tilga aynan o‘xshamaydi . Bu tilning fonetikasi, morfologiyasi hamda so‘z boyligi o‘ziga xos. Malay hamda O‘zbek tillaridagi fe’l yasovchi old qo'shimchalarni qiyoslaganimda quyidagi fikrlar shakllandi:
• Malay va o‘zbek tillari agglyutinativ tillarga xosligi;
• Ikkala tilda ham fe’l yasovchi old va ort qo'shimchalar mavjudligi;
• Fe’l yasovchi majhul nisbat qo'shimchalari orqali Sifat so’z turkumidan, Ot so’z turkumidan fe’l yasalishi mumkinligini bilib oldim.
Kurs ishimni xulosalar ekanman, men bu mavzuni yanada chuqurroq o'rgandim va bilmagan ko'p yangi ma'lumotlarimga ega bo'ldim.
Foydalanilgan adabiyotlar ro’yxati
Nik Safiah Karim, “Tatabahasa Dewan” – KL, 2008.
2. O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2012- yil 10- dekabrdagi “Chet tillarini o’rganish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g’risida” gi PK- 1875- sonli qarori.
3. Abdullayev F.O’zbek milliy adabiy tili va uni o’rganishga oid masalalar.
4. Abduazizov A. O’zbek tili fonologiyasi va morfologiyasi. – T.: O’qituvchi, 1997.
5. Asqarova M. Respublika maktablarida ona tili o’qitish va nutq madanyati.
Do'stlaringiz bilan baham: |