Detallarning birikuvchi va erkin sirtlari Tig’izlikli o`tkazma Tig’izliksiz o`tkazma

Tig’izmaslik o`rnatma - birikmaslik tig’ismaslik ta`minlaydigan o`rnatma (teshikning quyi maydoni val cheklama maydonidan yuqorida joylashgan, 3.2.a-shakl). Tig’izmaslikli o`rnatmalarga shuningdek teshik cheklama maydoning quyi chegarasi val cheklama maydoning yuqorigi chegarasi bilan ustma-ust tushadigan, ya`ni S<sub>min</sub>=0 bo`lgan o`rnatmalar kiradi.
Tig’izlik o`rnatmalar - birikmadan tig’izlik ta`minlaydigan o`rnatma (teshikning cheklama maydoni valning cheklama maydoni ostida joylashgan, 3.2. b-shakl)
O`tuvchi o`rnatma - tig’izmaslik ham, tig’izlik ham hosil qilish mumkin bo`lgan o`rnatma (teshik va valning cheklama maydonlari qisman yo to`la qoREJAadi, 3.3. -shakl).
O`rnatmaning qiyimi - eng katta va eng kichik ruxsat etilgan tig’izmasliklar (tig’izmaslik o`rnatmalarda tig’izlik cheklamai TS) yoki katta va eng kichik ruxsat etilgan tig’izlik (tig’izlikli o`rnatmalarda tig’izlikning qiymati TN) orasidagi farq:
TS=S_max- S_min;
TN=N_max- N_min;
O`tuvchi o`rnatmalarda o`rnatmaning cheklamasi – mutloq miqdor (qiymat bo`yicha olingan eng katta tig’izlik va eng katta tig’izmasizlikni yig’indisi. O`rnatmalarning barcha tiplari (turlari uchun o`rnatmaning cheklama son jihatdan tekis va val cheklamalari yig’indisiga teng, ya`ni
TS(TN)=TD+Td
O`rnatmani belgilash namunasi:
40H7/g6(40H7-g6 yoki 40H7/g6)
bu erda 40 - teshik va val uchun umumiy bo`lgan nominal o`lcham, mm da hisoblanadi. Texnologik uskunaning noaniqligi, asbob va moslamaning xatoliklari va eyilishi, dastgoh - moslama - asbob - detal’ (DMAD (SPID)) tizimining kuch va temperatura (harorat) li deformatsiyasi, shuningdek ishchining xatolari va boshka sabablar okibatida detal’ va buyumlarning geometrik, mexanik va boshqa parametrlarining haqiqiy qiymatlari hisobiylaridan (berilganlaridan) farq qilishi mumkin, ya`ni xatolikka ega bo`lishi mumkin.
_x xatolik - bu parametrning haqiqiy X_g va hisobiy X_xis qiymatlari orasidagi fark.
_x= X_g- X_xis (3.1)