Декабрь 2020 17-қисм

Kalit so’zlar: Vizual fizika, axborot-kommunikatsiya, Ta’limdagi innovatsiya, elektron ta’lim 

resurslari, interfaol texnologiyalar

Ta’limdagi innovatsiya deganda pedagogik texnologiyalarni, metodlarni, metodlarni va o’quv 

vositalarini takomillashtirish jarayoni tushuniladi.

Texnologiya  bir  joyda  turmaydi.  Elektron  ta’lim  resurslari  yangilanib  va    takomillashtirilmoqda. 

Ta’lim jarayoni zamon bilan hamnafas bo’lishi kerak. Siz o’z imkoniyatlaringizni cheklab qo’yolmaysiz 

va o’quvchilarimizning imkoniyatlarini toraytira olmaysiz. Fizika eksperimental fan bo’lib, unga bilish 

uchun empirik usullar xosdir. Zamonaviy interfaol o’quv materiallari “Vizual fizika” o’rganilayotgan 

ob’ektni diqqat bilan va batafsil o’rganib chiqib, keng burchak ostida namoyish etishga imkon beradi. 

Zamonaviy  talabalarda  temperamentli  vizual  ma’lumotlarga  va  vizual  stimulyatsiyaga  ehtiyoj  katta. 

Hodisalarni vizualizatsiya qilish o’quvchilarga davom etayotgan jarayonlarning mohiyatini tushunishga 

va shu sababli o’quv jarayonini shaxsan ahamiyatli qilish uchun o’zlarining bilim darajasini oshirishga 

yordam  beradi.  Bunday  darslarda  talaba  bilimning  ijodiy  jarayonida,  ta’lim  faoliyati  va  o’zining 

rivojlanishi sub’ekti sifatida. Bu shaxsga yo’naltirilgan yondashuvning namoyon bo’lishi bo’lib, unda 

“bilimlar miqdori” ning uzatilishi emas, balki ularni egallashning o’qitish usullari mavjud. G’oyaning 

vazifalari:  “Vizual  fizika”  turkumidagi  interaktiv  qo’llanmalar  yordamida  o’quvchilarning  bilim 

faolligini oshirish va mavzu bo’yicha bilim sifatini oshirish.

G’oyani amalga oshirish bilan hal qilingan vazifalar:

1. Vizual fizika seriyasining interaktiv o’quv qo’llanmalarining yangi versiyasini sinab ko’rish;

2.  darsning  turli  bosqichlarida  samarali  ta’lim  vaziyatlarini  yaratish  uchun  interfaol  ta’lim 

texnologiyalaridan foydalanish imkoniyatlarini ko’rsatish;

3. fizika darslarida o’quvchilarning bilim faolligini oshirish uchun interfaol texnologiyalardan 

foydalanishning eng samarali usullarini aniqlash;

4.  jismoniy  jarayonlarni  kompyuter  modellashtirish  yordamida  ta’lim  vaziyatlari  bankini 

shakllantirish;

5. “Vizual fizika” seriyasining interaktiv didaktik materiallaridan foydalangan holda darslarning 

samaradorligini tahlil qilish;

6. fizika darslarida jarayonlarning interaktiv modellaridan foydalanish tajribasini umumlashtirish.

G’oya hal qilishga yordam beradigan muammolar:

1. fizikani o’rganish uchun ta’lim motivatsiyasini oshirish va qo’llab-quvvatlash;

2. samarali o’quv vaziyatlarini yaratish va o’quvchilarni faol bilim faoliyatiga jalb qilish;

3.  o’quvchini  loyihalash  va  tadqiqot  faoliyatiga,  bilim  faoliyati  ijodiy  jarayoniga  ta’lim 

faoliyati sub’ekti sifatida kiritish;

4. fizikani o’qitish sifatini oshirish;

5. darsga tayyorgarlik ko’rish va uni o’tkazish jarayonida o’qituvchining ishini optimallashtirish.

Interfaol  modellardan  foydalanish  o’quv  jarayonini  nafaqat  materialni  o’rganish  tezligi, 

balki  uni  idrok  etish  mantig’i  va  turi  bo’yicha  ham  individualizatsiya  qilishga  imkon  beradi. 

Turli  xil  pedagogik  texnologiyalardan  foydalangan  holda  bitta  modeldan  har  xil  turdagi  va 

turdagi darslarda foydalanish mumkin. Undan darsning turli bosqichlarida foydalanish mumkin: 

bilimlarni  realizatsiya  qilish,  materialni  tushuntirish  va  nazoratni  boshqarish,  eksperimental 

masalani hal qilish. Modelni aylantirish mumkin, kerakli pozitsiyani tanlab, jarayonni bir necha 

bor ko’rishingiz, animatsiyani istalgan joyda to’xtatishingiz va u bilan mustaqil ravishda interaktiv 

doskada  ishlashingiz  mumkin.  Ta’lim  jarayoniga  interaktiv  modellarning  kiritilishi  fikrlash 

jarayonini  faollashtiradi  va  uni  soddalashtirmaydi,  o’rganilayotgan  hodisalarning  mohiyatiga 

kirib borishga majbur qiladi.

---

29