Декабрь 2020 10-қисм

Декабрь  2020  10-қисм
Тошкент
ba’zan xarakterlari yomon bo‘lib o‘sadilar. Ana shunday beparvo ota-onalarga A.S. Makarenko 
“Hozirgi ota-onalar bolalarni tarbiyalash bilan mamlakatimizning kelajak tarixini tarbiyalaydilar”,- 
degan nihoyatda dono so‘zini eslatib o‘tgim keldi. 
Masalaga  shu  nuqtai  nazardan  olsak,  har  bir  ota-ona  o‘zining  tarix  yaratuvchilik  rolidan 
faxrlansa arziydi. Darhaqiqat, tarixda iz qoldirgan, yo juda muhim o‘rin tutgan ulig‘ kishilarning 
yuksak mavqega erishishlarida ota-onaning xizmati shubhasizdir. Ana shunday ota-onalr bolalarini 
taqdir ixtiyoriga havola qilib qo‘yib, o‘z ishlari bilan band bo‘ladigan beparvo ota-onalar emas, 
bolalarini  bir  parcha  go‘shtlik  chog‘laridan  tortib  aql-idok,  odamiyat  yo‘liga  solib  yuborish 
uchun hech narsasini ayamagan bolajon ota-onadir. 
Afsuski,  bola  tarbiyasini  noto‘g‘ri  tushunadigan  ota-onalar  ancha-muncha  topiladi.  Asosiy 
vazifa  bolani  jamiyatga  munosib,  yetuk  odam  qilib  yetishtirishdir.  Ota-ona  oldiga  shunday 
talab  qo‘yilganda,  ba’zilari  o‘zlarining  bevosita  burchlarini  zimmalariga  olishdan  qochibmi, 
yo  tutayotgan  ishlari  yanglish  ekanini  anglamaymi:  “Yo‘q,  hozir  bola  tarbiyasi  faqat  maktab 
zimmasida  Ana  shular  tarbiya  qilishsin,  odam  qilishsin!  Biz  ishda  bo‘lsak,  qachon  bolamiz 
orqasidan ko‘z-quloq bo‘lib yuramiz!”,-deyishadi. 
To‘g‘ri  bola  tarbiyasida  maktabning  ham  o‘rni  katta.  Lekin  ishda  ekanini  bahona  ilib,  bola 
tarbiyasidek  sharafli  burchdan  qochish,  uni  bo‘yindan  soqit  qilish  yaramaydi.  Ammo  hozirgi 
kunda  davlat  yo  jamoat  ishi  bilan  band  bo‘lmagan  kim  bor?  Insof  bilan  aytganda,  idora  yo 
korxonalarda,  dala  yo  qurilishda  o‘tadigan  vaqtimiz  boladek  aziz  jigargo‘sha  tarbiyasiga  aslo 
halaqit bermaydi. Ba’zi ota-onalar ana shunday asossiz bahonalarni ro‘kach qilishib, bolalarining 
yurish-turishlarida,  hatto  ma’naviy  va  jismoniy  jihatlarida  yuz  bergan  o‘zgarishni  payqamay 
qoldilar.  Bola  kichik  bo‘la  turib,  aqli  ko‘p  narsaga  yetadigan  bo‘lib  qoladi.  Mana  shunday 
aqliy va jismoniy taraqqiyot o‘rtasidagi farqni anglamaslik orqasida ba’zi ota-onalar bolalarini 
jussalariga  qarab,  hali  yosh,  aqllari  hech  nimaga  yetmaydi  deb  o‘ylaydilar-da,  bolalari  oldida 
bo‘lar-bo‘lmas gapni og‘izlariga olaveradilar. 
Shuni  alohida  ta’kidlash  kerakki  tarbiyaning  shaxs  kamolotida  dolzarb  ahamiyatga  ega 
ekanligini  ta’kidlaganholda,  yurtboshimiz  maktablarda  “Tarbiya”  fanini  yaratish  va  o‘qitish 
tashabbusi  bilan  chiqdilar.  Bu  tashabbusning  o‘zi  ham  bola  tarbiyasida  tarbiyaning  naqadar 
ahamiyatli masala ekanligini isbotlaydi. 
 Tarbiya-bu tamal toshi. U qaysi tarafga qo‘yilsa, o‘sha taraf og‘irlashadi
Foydalanilgan adabiyotlar:
1. M.Ismoiliy. Inson husni: Axloq-odob mavzuidagi suhbatlar –T. Adabiyot va san’at nashriyoti, 
1989.-256 b
2. A.Razzoqov. “Oila-farog‘at qasri”-T. Sano-standart nashriyoti.2012. -102 b
3. Milliy istiqlol g‘oyasi va ma’naviyat asoslari.7-sinf darsligi. T.2015

---

98