ÁdebIyàt -klàss ushÍn sàbàqlÍq-xrestomàtIyà Qàràqàlpàqstàn Respublikàsı Xàlıq bilimlendiriw ministrligi tàstıyıqlàǵàn Qayta islengen hám tolıqtırılǵan úshinshi bàsılım nóKIs «bIlIm» 2017 uoK

qara qoy
Írǵaladı shımbır kóldiń qamısı,
Iyrim tartıp Annajaptıń aǵısı,
Dóhmåtkå kålådi adam namısı,
Moynıma túsip tur måniń qara qoy.
Qoy jayǵanım qara shógir toǵayı,
Qara qoyǵa yar bolmadı «qudayı»,
Bildirmådi kåldi qasqır jabayı,
Ájåliń qasqırdan boldı, qara qoy.
Tań sáhárdån ornımnan turǵanman,
Qoylarımdı otlaq jårgå jayǵanman,
Pıshaq tappay, qıyaq pånån soyǵanman,
Sol såbåpli «haram» óldi, qara qoy.
Qudayımnıń bola bårdi dawılı,
Azan månån jawa bårdi jawını,
Bir pıshaq bårmådi múytån awılı,
Sol såbåpli «haram» óldi, qara qoy.
Múytån awılına qoyshı bolǵanman,
Qara qoydı soyıp «hadal» qılǵanman,

---

149
Mollası «haram» dåp «haram» qılǵannan,
Sol såbåpli «haram» óldi, qara qoy.
Iyåń såniń qıs ǵamıńdı jåmådi,
Qıstan arıq shıqtıń, mayıń kåm ådi,
Arıqlıqtan molla, hadal dåmådi,
Sonıń ushın «haram» boldıń, qara qoy.
Tariyõıńdı åttim, qara qoy bayan,
Mån gúnakar åmås, hámmegå ayan,
Tåginå ólmådiń, kåltirdiń zıyan,
Qunıńdı moynıma saldı, qara qoy.
Bunsha qımbat bola bårår må qoy da,
Ádillik hám insap hám hújdan qayda?
Jartı jılǵı haqımdı aldı bir qoyǵa,
Óligiń qımbatqa tústi, qara qoy.
Qoldawlı Qallıbåk qoyıń qara qoy,
Mån bir jåtim qolıńdaǵı bala ǵóy,
Alǵan månån bayımassań, toymassań,
Êåråk bolsa jartı haqımdı ala ǵoy.
1. Qosıqta shopanlar turmısı qalay súwråtlångån?
2. Qosıqta tábiyat kórinisi månån shopanlardıń turmısı
qalay baylanıstırılǵan?
1. Qosıqtı kórkåmlåp oqıp, túsinigińiz boyınsha
mazmunın sóylåp båriń.
Men súyemen, Watan, seni
Men súyemen, Watan, seni,
Kún-kúnnen gúlleyseń,
Meni shiyrin lázzetińe, 
Oraysań, bóleyseń.

---

150
Sende jasaw qızıqlı,
Súyiwdiń shegi joq,
Tasıǵan kúsh, artqan inta,
Toqtar jeri joq.
Gúllen Watan! Gúllen Watan! 
Súyikli seniń gúliń.
Nurın shashqan gúmis kúndey,
Sáwleli seniń nurıń.
Watan, sende rawaj tapqan,
Azatlıq,
Teńlik,
Hám baxıt,
Bul jetiskenliklerdi,
Bizden ala almaydı,
Heshkim, hesh waqıt.
Men súyemen, Watan seni,
Men seniń ulıń
Seniń ushın jan beremen,
Haqıyqat shınım.
Súye bilmegen júrek,
Ol nege kerek,
Súye bilmew-
Jasay bilmew demek!
1. «Men súyemen, Watan, seni» qosıǵında tuwılǵan jer,
watan súyiwshilik táriypi qalayınsha súwretlengen?
1. «Men súyemen, Watan, seni» qosıǵındaǵı
 
azatlıq, 
teńlik, hám baxıt degen sózlerde neni túsindińiz?

---

151