|
Partizanlar mártligin, isin.
Bizlerdey jas áwladtıń
Jawlar menen alısqanların–
Ayttı talay-talay erlerdiń,
Ot, qan menen qarısqanların.
Ǵurıjlanıp men de baraman,
Qaraqshını tawıp alsam dep.
Hám ishimnen talwaslanaman,
Dushpanıma pánje salsam dep,
136
Bálkim, usılay kiyatqan shıǵar,
Minájdıń da tisi qayralıp.
Ol da ózin ózi qamshılar,
Ayqasıwǵa keler saylanıp.
Bir waqları júz metr jerden,
Kógis tútin kózge shalındı.
Sorpa iyisi kelip tur órden,
Awqat dárti túrtti qarındı.
Biz súyenip qalıppız talǵa,
Mártlik tarap ketti tútindey.
Ańıraydıq, bizlerdi alda
Neniń kútip turǵanın bilmey.
Búk astında bir bále barın,
Kókirekler turıptı ańlap.
Tapqandaymız urı xabarın,
Iynimizden bastı bir salmaq.
«Jaman aytpay jaqsı joq» degen,
Qardaǵı bul qupıya iz ǵoy.
Barıp qalsaq, mıltıǵı menen
Atıp salsa, pitkenimiz ǵoy.
–Sırdı ashpay turıp erterek,
Barayıq biz awıl tárepke.
Bul xabardı jetkeriw kerek,
Bostan-bosqa túspey hálekke,–
Degenimdi maqullap meniń,
— Sóytiw kerek, — dedi Mináj da.
Bántin basıp jalǵız wádeniń,
Ǵorbańlasıp qayttıq: bul az ba?...
4
Kún batqanda jettik awılǵa,
Jıynalǵanlar ketpepti tarap.
Bizler ketken biymálim jolǵa
Otır eken ıntıǵıp qarap.
— Sıyır qayda, hey, súmirekler! —
Dedi Bekman — baslıq atamız.
Asıǵıp tur soqqan júrekler,
Kórgenlerdi etiwge ańız.
137
Ayttıq bizler entigip zorǵa,
Tútep atqan tútindi ayttıq.
Izdi ayttıq gezlesken jolda,
Jartı emes pútindi ayttıq.
Bizdi tıńlap boldı da olar,
Oylanısıp qaldı bir sátke.
— Bekman aǵa, múmkin sol bolar, —
Dep muǵallim mán berdi gápke.
— Sol ǵoy, sol ǵoy... — dedi baslıq ta,
«sol ǵoy» ına túsinbedik biz.
Tek basımız tiyip dastıqqa.
Sozılıwdı árman etemiz.
Baslıq penen muǵallim aǵay,
Jetpeytuǵın biziń pámimiz —
Sóz sóylesip aldı bir talay,
Onnan sayın shıǵar janımız.
— Al, dem alıń, — dedi bir waqta, —
Tań atıwdan ketemiz taǵı...
Shama kelmey keshki awqatqa,
Jazdırıldı uyqınıń tawı.
Qulan iyek tań atqan waqta,
Bir qol tiyip ketti moynıma.
Anam: «Bar, — dep, — tez qora jaqqa»,
Bir zaǵara tıqtı qoynıma.
Barsam, baslıq, muǵallim, taǵı
Milicioner atlı tur eken.
Olar maǵan kúlip qaradı:
— Jatısıń ne, sáskege shekem?
— Kelmedi me Mináj? — desem men,
— Qala bersin, — dedi biypárwa, —
Joldı anıq bileseń ǵoy sen,
Sársen, Sársen... bolajaq sharwa!
Otır anaw, ertlewli atqa,
Tez aydasań, kár etpes suwıq.
Kettik, — dedi. Biz toǵay jaqqa
Patıraqlap shawıstıq suwıt.
Kóp jol eken, keshe piyada
138
Qalay júrdik, hayran qalaman.
Qardaǵı iz baslar qıyaǵa,
Geyde zorǵa-zorǵa tabaman.
Attan góre, toǵay ishinde
Jayaw júriw ońayıraq eken.
Tuwra keler jerge túsiwge,
Jol bermeydi shaqalar bekem,
Jol bermeydi, sol bir nákástiń
Qoy, ápsherin kórmeń degendey.
Appaq qarda izi patas dım,
Qanlı ayaq júrgen edendey.
Bir shaqırım qalǵan waqıtta,
Biz toqtadıq, baylandı atlar.
— Jiberiwi múmkin atıp ta,
Bul úńgirde bir bálamat bar.
Saq bolayıq, joldaslar, — dedi,
Milicioner keńesin aytıp,
Qarda jatqan urı izleri,
Turar tegin emesin aytıp.
Piyadalap kettik tasadan,
Tek muǵallim júre almadı.
Keshe ǵana shaqqan jas adam,
Búgin aqsaq — urıs saldarı.
Ol atlardıń qasında qaldı,
Qayta-qayta aytıp aqıl gáp.
Biz panalap torańǵıllardı,
Kele berdik kem-kem jaqınlap.
Eki adamdı es bilgenlikten,
Hawlıqpayman búgin onshalıq.
Biraq, geyde shıǵa almay búkten,
Qalǵandaymız hámme qorshalıp,
Ústi-ústine soǵadı júrek,
Kóriw ushın urı qandayın.
Jetsem deymen soǵan erterek,
Kepken yańlı shólden tańlayım.
Qaldı tayaq taslam aralıq,
Búgin tútin kórinbes bunda,
Qáwiplenemen: «Etip balalıq,
139
Júrippiz be basqa jaǵında?»
— Qáne, qaysı tútin shıqqan jer?
— Anaw, shoshaq qalıń búk bar ma?
Sol káradan shıqtı tútinler...
— Ornalasqan eken ıqlawǵa.
Kórseteyin búgin bir óner.
Sizler qalıń, barayın jalǵız,–
Dedidaǵı sol milicioner,
Júrip ketti qorıqpastan hárgiz.
Gá eńbeklep, gá jerde buǵıp,
Baratır ol urı tamanǵa,
Sonda úńgirden bir adam shıǵıp,
(Sıyqı joq-aw uqsar adamǵa)
Tumlı-tusqa qaray basladı,
Sóytti de ol bizlerge qaray,
Ólimsirep qádem tasladı.
Ushıp turdı jaraqlı aǵay:
— Toqta!! — dedi, oq atılǵanday
Shalqasına quladı urı,
Hám tez turdı jıǵılsa qanday,
Degendey ol boldı natuwrı,
— Qıymıldama! Tapjılsań, tamam,
Ataman da taslayman, qashqın!
Kóter qoldı, namıssız adam,
Toǵayda ne jańalıq ashtıń?! —
Dep keketip milicioner,
Eki qolın kóterip qoydı.
Bekman atam: «Sársen, aytıp ber,
Bul urını bildiń be?» deydi.
Tigilemen, hesh kimge hasla
Uqsamaydı, túri bádbásher.
Urı sırttan, bul urı basqa,
Dep kewilim ózinshe shesher.
— Tanımadım...
— Rastan-aq pa?
— Kórgenim joq bunday ǵarrını.
— Uqsamay ma Dúysen jalaqqa?
— Urısta ǵoy aǵam, barlıǵı...
140
Milicioner shaqırıp bizdi,
— Qolın baylań, — dedi, — artına!
Saqal ǵawlap basıptı júzdi,
Túsindim-aw gáptiń parqına.
Qashqın, urı, isleri ılas,
Kózimizge kóringen bóten —
Bizge qońsı, bizge awıllas,
Dúysen degen aǵamız eken.
Elesledi kózime bir-bir,
Anası onıń, mendey inisi,
Jolǵa qarap otır ǵoy dilgir,
Ne boladı endi bunısı?
Gá tabelshik, gá skladshı,
Hár kásiptiń basına barıp,
Júrdi Dúysen awılda jaqsı,
Xalıq qatarı ketti atlanıp.
Xat kelmedi ketkeli, lekin,
Búytip júrip xat jazıw qayda?
Saǵınsa da qansha úybetin,
Pochta bar ma mınaw toǵayda.
Endi mine, turısı mınaw,
Moynı tómen salınıp ketken.
Sezilmeydi kúliw ya jılaw,
Xalıq jerkener bul óli betten.
Kórdik bizler jatqan úńgirin,
Aywan-jaywan súyekler jatır.
Terisin de taptıq túlkiniń,
Keshe soyǵan gósh jayrap atır,
Kózlerime basıldı ottay,
Shaqı aylanǵan saranaw bası.
Elesledi anasın tappay,
Keshe ókirgen buzaw kóz jası...
Do'stlaringiz bilan baham: | 
