Davlatiy moliya

3. Byudjet tizimi bo‘g‘inlari daromadliligini tartibga solishda 

byudjetlararo munosabatlarning ahamiyati 

Qoraqalpog‘iston  Respublikasi  byudjetiga,  viloyatlar  va  Toshkent  shahar 

mahalliy  byudjetlariga  qo‘llaniladigan  cheklovlar.  Qoraqalpog‘iston  Respublikasi 

byudjeti,  viloyatlar  va  Toshkent  shahar  mahalliy  byudjetlari  balanslashtirilgan 

daromadlar  va  xarajatlarga  ega  bo‘lishi  lozim.  Qoraqalpog‘iston  Respublikasi 

byudjeti,  viloyatlar  va  Toshkent  shahar  mahalliy  byudjetlari  taqchilligiga  yo‘l 

qo‘yilmaydi. 

Qoraqalpog‘iston Respublikasi byudjeti, viloyatlar va Toshkent shahar mahalliy 

byudjetlarini qabul qilish va ijro etishda: 

−  mablag‘lar  jalb  qilishni  amalga  oshirishga,  yuqori  turuvchi  byudjetlardan 

byudjet ssudalari olish bundan mustasno; 

−  tasdiqlangan  byudjetdan  ajratilgan  mablag‘lardan  ortiq  xarajatlarni  amalga 

oshirishga, ushbu Kodeksning 143-moddasi ikkinchi qismida nazarda tutilgan hollar 

bundan mustasno; 

−  tegishli byudjetlar mablag‘lari hisobidan boshqa yuridik va jismoniy shaxslar 

foydasiga moliyaviy kafolatlar va kafilliklar berishga; 

−  yuridik va jismoniy shaxslarga byudjet ssudalari va kredit liniyalari berishga 

yo‘l qo‘yilmaydi.

98

 

                                                           

98

O‘zbekiston  Respublikasining    2013-yil  26-dekabrdagi  “Byudjeti  kodeksi”.  O‘zbekiston  Respublikasi  qonun  hujjatlari 

to‘plami. 8.03.2020-y., 03/20/612/0326-son. 

---

351 

O‘zbekiston  Respublikasida  faol  amalga  oshirilayotgan  islohotlarning  hozirgi 

bosqichida iqtisodiy va siyosiy hayotning barcha jabhalarini erkinlashtirish, mamlakat 

byudjet tizimida ham sezilarli o‘zgarishlarni amalga oshirishni taqozo etadi. 

Amalga 

oshirilayotgan 

islohotlarning 

bosh 

maqsadi 

umumjamiyat 

taraqqiyotining asosini davlatning faol islohotchilik roli o‘rniga keladigan fuqarolik 

jamiyati  egallashiga  erishishdan  iborat.  Byudjetlararo  munosabatlarni  ma’lum 

darajada  o‘zgartirish,  kuchli  davlatchilikdan  kuchli  fuqarolik  jamiyatiga  o‘tishning 

muhim  omillaridan  sanaladi.  Jahon  tajribasi  shundan  dalolat  beradiki,  bunday 

o‘tishning  universal  modeli  hali  ishlab  chiqilmagan.  Byudjet  tizimini  rivojlantirish 

nuqtai-nazaridan  esa  yuqori  byudjetdan  quyi  byudjetlarga  mablag‘  ajratishdagi 

o‘zgarishlar mamlakatning ixtisoslashuv darajasiga va oldiga qo‘ygan maqsadlariga 

mos ravishda amalga oshiriladi.