Davlatiy moliya

Birinchidan,  mahalliy  byudjetlar  daromadlarini  shakllantirishda  barqarorlikni 

ta’minlash,  mahalliy  hukumat  organlarining  soliqlarni  yig‘ish,  soliq  bazalarini 

kengaytirish, byudjetga tushumlar yuzasidan boqimandalarni kamaytirishga bo‘lgan 

manfaatdorligini oshirish maqsadida tartibga soluvchi daromadlardan ajratmalarning 

ma’lum  davr  mobaynida  (3-5  yil  ichida)  o‘zgarmaydigan,  barqaror,  yagona 

normativlarini o‘rnatishni amaliyotga tadbiq etish lozim. 

Ikkinchidan,  xarajatlar  bo‘yicha  vakolatlarning  aniq  chegaralanmaganligi  bois 

ko‘pchilik xarajatlarni amalga oshirish mahalliy hududlar zimmasiga tushadi, natijada 

ko‘zlangan xarajatlarni to‘liq va samarali moliyalashtirish mumkin bo‘lmay qoladi, 

yuqoridan mahalliy byudjetlarning shakllanishi va ijro etilishi ustidan qattiq nazorat 

o‘rnatilgani bilan mahalliy ijroiya organlarning mas’uliyati va javobgarligi pasayadi. 

Uchinchidan,  hududlarning  ijtimoiy-iqtisodiy  rivojlanish  darajasini  hisobga 

olgan  holda  yagona  uslubiyot  bo‘yicha  byudjet  transfertlarini  qo‘llash,  mahalliy 

byudjetlarni  gorizontal  va  vertikal  muvofiqlashtirish,  quyi  byudjetlar  uchun  yuqori 

---

356 

byudjetlardan moliyaviy resurslarni undirib olish amaliyotidan voz kechish, bundagi 

subyektiv omillarni bartaraf etish. 

Umuman  olganda,  byudjetlararo  munosabatlarni  yaxshilash,  byudjetga 

tushumlarning  barqarorligini  ta’minlash,  mahalliy  byudjetlar  daromadlarini  va 

daromad 

bazalarini 

mustahkamlash, 

byudjetlararo 

transfertlar 

tizimini 

takomillashtirish  borasidagi  horijiy  tajribani  o‘rganish  va  uning  ijobiy  jihatlarini 

O‘zbekiston byudjet amaliyoti sharoitiga mos holda tadbiq etish masalalari bugungi 

kunda ham o‘z dolzarbligini yo‘qotgani yo‘q.