Davlatiy moliya

FV = (1,005)

12

 = 1,0616778 

Amaldagi yillik foiz stavkasi quyidagicha bo’ladi: 

 EAR=1,0616778 – 1 = 0,0616778 yoki yiliga 6,16778% 

 Amaldagi yillik foiz stavkasini hisoblash uchun umumiy formula quyidagi 

ko’rinishda bo’ladi: 

𝑬𝑨𝑹 = (𝟏 +

𝑨𝑷𝑹

𝟏𝟎𝟎 ∗ 𝒎

)

𝒎

− 𝟏 

Bu yerda:  APR – yillik foiz stavkasi (yillik hisoblanishda); 

                   m – bir yilda foiz yoziladigan davrlar soni. 

14-jadvalda joriy yillik foiz stavkalari ko’rsatilgan. Ular yillik stavka 6% 

bo’lgan  taqdirda  yozish  (hisoblash)  chastotasi  turli  bo’lganda  tegishli  yilda 

hisoblanadigan foiz stavkalarini  ko’rsatadi. 

Agar foiz bir yilda bir marta yozilsa, u holda samarali yillik foiz stavkasi 

yilda  hisoblanadigan  foiz  stavkasiga  teng.  Agar  murakkab  foizlarni  yozish 

chastotasi  ko’paysa,  amaldagi  (joriy)  yillik  foiz  stavkasi  borgan  sari  ko’payib 

boradi va o’zining maksimal qiymatiga yaqinlashadi.  m cheksiz darajada oshib 

borgani sari (1 + APR / t)

m

  e

APR

 ga yaqinlashib boradi, bu yerda e = 2,71828 soni 

(verguldan  keyin  beshinchi  raqamgacha  yaxlitlangan).  Bizning  misolda  e

0,06

  = 

1,0618364. Shunday qilib, agar foizlar beto’xtov yozilsa, u holda  yiliga EAR = 

0,0618365, yoki 6,18365 teng bo’ladi. Agar murakkab foizlarni yozish chastotasi 

ko’paysa, samarali yillik foiz stavkasi borgan sari ko’payib boradi va o’zining 

---

229 

maksimal  qiymatiga  yaqinlashadi.  m  cheksiz  darajada  oshib  borgani  sari  (1+ 

𝑨𝑷𝑹

𝟏𝟎𝟎∗𝒎