3.
N.Mallaev. O’zbek adabiyoti tarixi. Toshkent: «O’qituvchi» nashriyoti, 1976
yil.
4.
A.Abdurahmonov. Turkiy xalqlar og’zaki ijodi. Toshkent: «Fan» nashriyoti,
2004 yil.
5.
O’zbek xalqlar maqollari. Toshkent: «Fan» nashriyoti, 1978 yil.
6.
O’zbek xalq topishmoqlari. Toshkent: «Fan» nashriyoti, 1978 yil.
4-MAVZU: Xalq dramasi: qo„g„irchoq teatri, og`zaki dramma va boshqa
janrlar; ijro san‟ati.
REJA:
1.
Xalq teatri haqida ma`lumot.
2.
Og’zaki drama va ularning ijro yo’llari.
3.
Qiziqchi va masxarabozlar teatri haqida ma`lumot.
4.
Xalq teatri san`atining tili va badiiy xususiyatlari.
5.
Qo’g’irchoq teatri va uning paydo bo’lish tarixi.
Tayanch iboralar
: Xalq og’zaki ijodida bolalar fol’klori va uning ijro yo’llari,
mavzu doirasi haqida ma`lumot.
Darsning maqsadi
: Og`zaki dramalar-xalq ijodining mustaqil turi. Og`zaki drama
va folklor teatrlari. Og`zaki dramaning g`oyaviy -tematik yo`nalishi. Masxaraboz
va qiziqchilar teatri. Og`zaki drama ijrochilari haqida.
Darsning vositalari
: Ko’rgazmali o’quv qurollari, fol’klorshunos olimlarning
bolalar fol’klori janrlariga bag’ishlangan
ilmiy-tadqiqot ishlari, risola va
monografiyalarini talabalarga namoyish qilish.
Darsning metodi:
Blits so’rov, an`anaviy ma`ruza, suhbat, qisqa test sinovlari.
Darsning mazmuni:
So’z san`atining dastlabki namunalari insoniyat nutqi paydo
bo’lishi bilan yuzaga kela boshladi. Masxaraboz, qiziqchi va qo’g’irchoqbozlar
tomonidan
yaratilgan, ular ijrosida, an`anaviy xalq teatri, spektakl’
sifatida
avloddan-avlodga og’zaki ravishda o’tib kelgan dramatik asarlar og’zaki badiiy
ijodning maxsus turini tashkil etadi. Og’zaki dramalar an`anaviy xalq teatrining
asosiy repertuari hisoblanadi.
Xalq orasida og`zaki tarzda yaratilgan va xalq san`atkorlari
tomonidan
sahnada namoyish etiladigan fol`klor asarlari
og`zaki drama
deb ataladi. Og`zaki
drama –xalq ijodining mustaqil janri sifatida juda qadim zamonlarda shakllangan.
Uturli xil o`yin-kulgilardan, dramatik holatlardan, har xil qiyofaga kirgan
tomoshachilarning
monolog va dialoglaridan, sahna harakatlarih
ovoz
ohanglaridan tashkil topadi.
Og`zaki dramani
fol`klor teatri
deb ham hritadilar.
Davr uchun muhim
axloqiy normalar, mavjud tuzumga doir muammolar xususida tomosha ko`rsatish
og`zaki dramaning asosiy vazifasi sanaladi. Bundan tashqari og`zaki drama o`z
ichiga turli xil o`yin, to`y, bazm, marosim, sayllarni hamda ertakchi, baxshi,
qissaxon va roviylarning ijrochilik san`atini ham qamrab oladi.
Og`zaki
dramani sahnada
Do'stlaringiz bilan baham: