БЮДЖЕТНИНГ ДАРОМАД ҚИСМИ, УНИНГ МАНБАЛАРИ
қонун ҳужжатларида белгиланган солиқлар, йиғимлар, божлар ва бошқа мажбурий тўловлар;
давлатнинг молиявий ва бошқа активларини жойлаштирилиши, фойдаланишга берилиши ва сотилишидан олинган даромадлар;
қонун ҳужжатларига мувофиқ мерос олиш, ҳадя этиш ҳуқуқи бўйича давлат мулкига ўтган пул маблағлари;
юридик ва жисмоний шахслардан, шунингдек чет эл давлатларидан келган қайтарилмайдиган пул тушумлари;
резидент-юридик шахсларга ва чет эл давлатларига берилган бюджет ссудаларини қайтариш ҳисобига тушадиган тўловлар;
қонун ҳужжатларида тақиқланмаган бошқа даромадлар ҳисобига шакллантирилади.
БЮДЖЕТ ДЕФИЦИТИ (ТАҚЧИЛЛИГИ)
Агар давлатнинг даромадларига нисбатан харажатлари ортиқ бўлса, бюджет дефицити юзага келади. Бунда давлат захиралар ёки бошқа давлатлардан қарз олиш ҳисобидан дефицитни қоплаши мумкин. Маҳаллий бюджетлар дефицити марказ томонидан бериладиган дотациялар воситасида қопланиши мумкин.
БЮДЖЕТ ПРОФИЦИТИ
Бюджет профицити –давлатнинг даромадлари унинг ҳаражатларидан ошса, бунда бюджет профицити юзага келади. Давлат харажатдан ортиб қолган қисмини захира сифатида олиб қўйиши мумкин бўлади.
БЮДЖЕТ СУБВЕНЦИЯСИ
Муайян мақсадларга сарфлаш шарти билан юқори турувчи бюджетдан қуйи турувчи бюджетга қайтармаслик шарти билан ажратиладиган пул маблағлари.
БАРТЕР БИТИМИ
Савдо битими тури. Товар-пул муносабатлари ривожланмаган ҳамда валютанинг беқарорлиги даврида давлатлар, корхоналар ва бошқа ўртасида пул ёки валюта маблағлари иштирокисиз товарни товарга айирбошлаш билан амалга оширилади.
БРОКЕР
Брокер – (ингл. брокер), воситачи, даллол; моллар, қимматли қоғозлар, валюталар ва бошқа бойликлар бўйича товар биржаларида, суғурта ва фонд бозорларида харидор ва сотувчи ўртасида тузиладиган битимлар воситачиси. Мижозларнинг топшириғига кўра ва уларни ҳисобидан шартнома олган ҳолда иш олиб боради. Биржа, суғурта, фонд брокерига бўлинади.
Товарлар, қимматли қоғозлар савдосида воситачилик қиладиган, олди-сотди битимларини тузишда ўз мижозларининг топшириғига биноан ва уларнинг номидан воситачилик хизматини амалга оширувчи шахс. Брокер биржа ходими бўлиб, маълум бир клиент топшириғи билан унинг товарларини сотиш ёки сотиб олиш учун маълум ҳақ эвазига хизмат қилади.
БЎНАК (АВАНС)
Моддий бойликлар бериш, бирор ишни бажариш ёки хизмат кўрсатишдан аввал бериладиган маълум миқдордаги пул тўлови. Бунак кредит беришнинг алоҳида шакли бўлиб, у маҳсулот етказиб берувчилар, иш бажарувчилар ёки хизмат кўрсатувчиларнинг муомаладаги айланма маблағини кўпайтиришга омил бўлади.
БАНК - юридик ва жисмоний шахсларнинг вақтинча бўш пул маблағларини бир жойга тўпловчи ва узлуксиз айланиб турушини таъминловчи, корхоналарга ва умуман пулга муҳтожларга кредит, ссуда берувчи, томонлар ўртасида тўлов ва бошқа ҳисоб-китоб ишларида воситачилик қилиб турувчи, олтин ва чет эл валютаси билан боғлиқ операцияларни бажарувчи кредит-молия муассаси.Б. пул қўювчиларга маълум фоиз тўлаб, қарз олганлардан юқорироқ фоиз ставкасини ундиради ва ана шу фоизлар ўртасидаги фарқ банк фойдаси ҳисобланади.
БИЗНЕС - (инглизча business-иш, фаолият, машғулот ) бойлик, фойда орттиришга йўналтирилган иш, фаолият. Бизнес хўжалик юритиш кўламига қараб йирик, ўрта ва майда турларга бўлинади. Ходимларнинг ўртача сони ва маҳсулот ҳажмига қараб ажратилади.
Do'stlaringiz bilan baham: |