Dastlabki yillar Maktab yillari Kurash 4 Patent ofisi

Eynshteyn Universitetga qaytdi

Eynshteyn keying paytlarda bolaligidagi orzusi, o’qituvchi bo’lish haqida o’ylay boshlagan edi. Universitet bilan bog’lanish, unga o’z g’oyalari ustida ishlash vaqt va tajribali olimlar davrasida bo’lishdek yaxshi muhitni yaratardi. Shunday qilib u Bern universitetiga ‘’ Privatdozent ‘’ lavozimiga hujjatlarini topshiradi. Oliy o’quv yurtida mazkur lavozimda ishlovchi xodimlarga universitet tomonidan maosh ajratilmas, buning o’rniga har bir talaba ma’lum miqdorda pul to’lardi. Eynshteyn tajribali professor bo’lishi uchun shunday lavozimda ishlashga to’g’ri keladi. Universitetda bu lavozimda ishlashdan u mamnun edi, sababi bir paytning o’zida, patient ofisida ham ish faoliyatini olib borish imkoniyati paydo bo’lgan. U Bern universitetiga hujjatlariga qo’shib o’n yettita turli mavzularda yozilgan ilmiy ishlarini ham jo’natgandi. Shunga qaramay, uning arizasi rad etiladi, sababi ba’zi qaysar va eskicha fikrlovchi professorlar uning salohiyatini hamon tan olgisi kelmasdi. Yaxshiyamki, unga Ph. D darajasini taqdim etgan professor Klenergina unga xayrixoh edi. U Eynshteynga Zurix universitetida faoliyat yuritib, privatdozent sifatida ishlashi mumkinligini aytadi.

Shunday qilib, 1908 – yilning yozidan boshlab Eynshteyn o’zining azaliy orzusi – oily o’quv yurtida o’qituvchi sifatida ishlay boshlaydi. Ammo, uning ma’ruzalarini yaxshi deb bo’lmasdi. Uning talabalar bilan mashg’uloti ertalab soat yettida bo’lib, do’sti Maykl Bessoni hisobga olganda uch kishidan iborat edi xolos.

U mashg’ulotlarga yaxshi tayorlanmas, ma’ruzalari tartibsiz bo’lar, kiyinishlari bir ahvolda bo’lib, eski tuski kiyimlarda yurardi. Oradan yillar o’tib uning bunday g’ayrioddiy odatlari o’ziga xos xarakterni kasb etgan edi. Uning darslarida hech qachon ko’p talabalar bo’lmas, borlari ham birozdan so’ng juftakni rostlab qolardi.

Bu paytga kelib, butun dunyo olimlari uning ajoyib nazariyalarini muhokama qila boshlaydi. Sekin – astalik bilan dunyoning turli nuqtalaridan uning xonadoniga turli mavzularda maktublar kela boshlaydi. Biroq, shunga qaramay uning mislsiz g’oyalari shubha, gumon ostida qolib, birorta olim tomonidan uning ishlari bo’yicha ma’lum bir tadqiqotlar olib borilmagandi.