Дарслик./Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ., Топилдиев С. Р. –Т

1
 
2017 йил пул-кредит соҳаси таҳлили ва 2018 йилга мўлжалланган монетар сиёсат// 
https://finansist.uz/uz/monetar-siyosat-tahlili-va-prognozlar-2018/
2
Ўша ерда 

---

162 
Марказий банк томондан қайта молиялаш кредитлари берилишининг жорий 
этилиши пул-кредит сиёсатининг фоиз инструментлари трансмиссион 
каналининг самарадорлигини оширишга хизмат қилди. Бу, биринчи 
навбатда, банклараро пул бозоридаги ҳамда тижорат банкларининг 
кредитлари ва депозитлари бўйича фоиз ставкаларининг ўзгаришига, 
шунингдек пул агрегатлари динамикасига самарали таъсир кўрсатишга замин 
бўлди ва монетар омилларнинг инфляция даражасига таъсирини босқичма-
босқич пасайтириш имконини берди. Шунингдек, мазкур операцияларнинг 
жорий этилиши банк тизимида вужудга келган қисқа мудатли ликвидликка 
бўлган талабни қондириш ва тўлов тизимининг барқарорлигини сақлашга 
хизмат қилди (қаранг: 9.4.1-жадвал).
 9.4.1-жадвал 
Ўзбекистон Республикаси Марказий банкининг тижорат банклар билан 
амалга оширадиган операциялари бўйича фоиз ставкалари
1
 
Марказий банк кредитининг 
тури 
Муддати 
Фоиз 
Хорижий валютани гаровга 
олган ҳолда ўзгармас фоиз 
ставкаси бўйича бериладиган 
кредитлар 
1ойгача 
Қайта 
молиялаштириш 
ставкаси 
даражасида (14фоиз) 
2 ойгача 
Қайта 
молиялаштириш 
ставкаси 
даражасида + 0,25 фоиз банд 
2 ойгача 
Қайта 
молиялаштириш 
ставкаси 
дароажасида+0,5 фоиз 
 
Шунингдек, 
тижорат 
банкларининг 
ликвидлигини 
тартибга 
солишда мажбурий захиралар инструментидан иқтисодиёт ва пул-кредит 
соҳасидаги вазиятдан келиб чиққан ҳолда мослашувчанлик билан 
фойдаланиб борилди. Тижорат банклари томонидан Марказий банкда 
шакллантирилган мажбурий 
захиралар бўйича 
ҳисобварағларидаги 
маблағлар қолдиғи 2017 йил 1 ноябрь ҳолатига йил бошига нисбатан 32 
фоизга (3,9 трлн. сўмдан 5,2 трлн. сўмга) кўпайди. Ушбу ўсиш тижорат 
банклари депозит базасининг реал ошиши ҳамда хорижий валютадаги 
депозитларнинг миллий валютадаги эквивалентининг ошиши билан 
изоҳланади. 
Таъкидлаш керакки, 2017 йилда шаклантирилган мажбурий захиралар 
таркибида миллий валютадаги маблағлар улуши йил бошидаги 60 фоиздан 1 
ноябрь ҳолатига 8 фоизгача камайган. Бу, ўз навбатида, мазкур даврда 
тижорат банклари томонидан миллий валютадаги ликвидликка бўлган талаб 
юқори даражада сақлаб қолинаётганлигини акс эттириб, банклар томонидан