Дарслик./Абулқосимов Ҳ. П., Абулқосимов М.Ҳ., Топилдиев С. Р. –Т

Ялпи ички маҳсулот – мамлакатда бир йил давомида ишлаб чиқарилган 
жами пировард маҳсулот ва хизматларнинг бозор қиймати. 
Профицит – давлат бюджети даромадларнинг харажатлардан кўпроқ 
бўлиши. 
Пул-кредит сиёсати – давлат томонидан иқтисодий ўсишни таъминлаш 
мақсадида пул муомаласини ташкил этиш ва барқарорлигини таъминлаш 
учун амалга ошириладиган барча чора-тадбирлар мажмуи. 
Халқарo мoлия ташкилoтлари – давлатлар ўртасидаги валюта ва 
молия-кредит муносабатларини тартибга солиш, мамлакатларнинг иқтисодий 
ривожланишига кўмаклашиш, кредит кўринишида ёрдам бериш мақсадида 
давлатлараро келишувлар асосида ташкил этилган ташкилотлар. Бундай 
ташкилотлар қаторига Халқаро ҳисоблашувлар банки, Халқаро валюта 
фонди, Халқаро тикланиш ва тараққиёт банки, Халқаро ривожланиш 
ассоциацияси, Халқаро молиявий корпорация, Осиё тараққиёт банки, Европа 
инвестиция банки, минтақавий халқаро ривожланиш банклари ва 
бошқаларни киритиш мумкин. 

---

406 
Халқарo иқтисодий ташкилoтлар – икки турдаги – иштирокчилари 
бевосита давлатлардан иборат ҳукуматлараро (давлатлараро) ҳамда 
таркибига ишлаб чиқарувчилар бирлашмалари, компания ва фирмалар, 
илмий жамиятлар ва бошқалар кирувчи ноҳукумат ташкилотлари. 
Халқаро валюта жамғармаси – халқаро савдо ва валюта ҳамкорлигини 
ривожлантиришга таъсир кўрсатиш мақсадида 1944 йилда ташкил этилган 
халқаро валюта-молия ташкилоти. Халқаро валюта жамғарамаси – аъзо 
давлатлар ўртасида валюта-кредит муносабатларини тартибга солиб туриш 
ва уларга тўлов балансининг камомади билан боғлиқ валютавий 
қийинчиликлар пайтида чет эл валютасида қисқа ва узоқ муддатли кредитлар 
бериш йўли билан молиявий ёрдам кўрсатиш учун мўлжалланган 
ҳукуматлараро ташкилот. ХВЖ ўз амалий фаолиятини 1947 йил 1 мартдан 
бошлаган. 
Ташқи қарз – мамлакат ҳукумати, молия-кредит ташкилотлари, йирик 
корхоналарининг бошқа мамлакатлар молия-кредит муассасаларидан қарзга 
олган молиявий маблағларининг жами ҳажми. 
Протекционизм – давлатнинг хориж рақобатидан ички бозорни ҳимоя 
қилиш сиёсати, мамалакатга олиб келинаётган товарларга юқори божлар 
белгилайди, айрим товарларни олиб келиш чекланади ёки умуман 
тақиқланади.