Дарслик тошкент – iqtisodiyot – 2019

Валюта хатари
— валюта курси ўзгариши оқибатида экспортѐр ва 
импортѐрнинг зарар кўриши лозим бўлган ҳолати. 
Валюта чеклашлари
— хориж валютаси ва бошқа қимматли нарсалар 
(олтин) бўйича операцияларни чеклаш учун йўналтирилган маъмурий ва 
қонуний тартибда белгиланган меъѐрий қоидалар тизими. 
Валютанинг конвертирланганлиги
— миллий валютани хорижий 
валюталарга резидентлар учун ҳам, резидент бўлмаганлар учун ҳам тўлов 
балансининг жорий операциялари бўйича алмаштириш имконияти. 
Вексел
— белгиланган кўринишда тузилган ѐзма қарздорлик 
мажбурияти, вексел эгаси кўрсатилган муддат тугагандан сўнг белгиланган пул 
суммасини қарздордан талаб қилишга ҳақлидир.
ГАТТ
— Савдо ва тарифлар бўйича Бош келишув — ташқи савдо 
операцияларини ўтказишда белгиланган тамойилларга амал қилишга рози 
бўлган мамлакатларни бирлаштирувчи савдо ва тариф масалалари бўйича 
халқаро акт. 
Глобал муаммолар
— оламшумул иқтисодий, ижтимойи- сиѐсий ва
аҳамиятга эга бўлган ва ўз ечимини топишида жаҳондаги барча 
мамлакатларнинг 
биргаликдаги 
ҳаракатларини 
талаб 
этувчи 
цивилизациямизнинг энг долзарб масалалари. 
Давлат буюртмаси – 
давлат томонидан муайян маҳсулот турини 
тайѐрлаш ва уни истеъмолчига етказиб бериш, ишлаб чиқариш ва илмий-
тадқиқот характеридаги маълум ишни бажариш бўйича корхона ва 
хўжаликларга бериладиган топшириқ. У биринчи навбатдаги ижтимоий 
эҳтиѐжларни кафолатлайди. 
Давлат бюджети – 
давлат даромадлари ва харажатларининг пул билан 
ифодаланадиган йиллик мажмуи. 
Давлат қарзи – 
давлатнинг ўз фуқаролари, банклар, корхона ва 
ташкилотлар, шунингдек, хориж мамлакатларидан қарзи. Ўз манбаига қараб, 
давлат қарзларига, ички ва ташқи давлат қарзига бўлинади. Давлат ўз 
харажатларини даромади билан қоплай олмай қарз олади, қарз ҳисобидан ўз 
бюджетининг камомадини вақтинча қоплайди. 
Давлат мулки – 
давлат вазифалари бажараишга хизмат қилувчи давлат 

---

228 
корхона ва муассасаларининг мулки.